د بشري حقونو د څار سازمان وايي، په افغانستان کې د طالبانو له خوا د ښځینه فعالانو ځپل دوام لري.
د بشري حقونو د څار سازمان وايي، لا هم د ښځو څلور فعالانې ژولیا پارسي، ندا پرواني، منیژه صدیقي او پریسا ازاده په خپلسري ډول تر نیولو وروسته د طالبانو په توقیف کې دي.
هیومن رایټس واچ پرون پنجشنبه په یوه اعلامیه کې د طالبانو له خوا د خپلسرو نیونو، د ښځو د حقونو د فعالانو ګواښلو او شکنجې د دوام په تړاو، یو وار بیا د ښځو د دغو څلورو فعالانو یادونه کړې ده.
دغه بنسټ ویلي چې د ۲۰۲۱م کال په اګست میاشت کې پر افغانستان د طالبانو د ولکې له بیاټینګولو وروسته په افغانستان کې د ښځو له حقونو د طالبانو د سرغړونو اراده نوره هم جوته شوه.
د اعلامیې په دوام کې په افغانستان کې د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته د ښځو د اعتراضونو دوام ته اشاره شوې چې د 'ډوډۍ، کار، ازادۍ' شعارونو په ورکولو سره لارو سړکونو ته راوتلې وې.
د بشري حقونو د څار سازمان وايي چې طالبانو دغو اعتراضونو ته په تاوتریخوالي، توقیف او شکنجې سره ځواب ویلی دی.
د ښځو د حقونو یوې فعالې دغه بنسټ ته ویلي چې همکارانې یې د خپلو ځانونو او خپلو کورنیو د خوندیتوب په باب سخته اندېښنه لري.
د هغې په وینا، د ښځو د حقونو فعالانې په پرله پسې ډول تر فشار لاندې دي او اندېښنه لري چې ممکن ونیول شي.
د ژولیا پارسي یوې خپلوانې تېره چهارشنبه له ازادي راډیو سره په خبرو کې ادعا وکړه چې د ښځو دغه فعاله د طالبانو په توقیف کې له رواني ستونزو سره مخامخ ده.
ژولیا پارسي له خپل زوی سره دوې میاشتې مخکې په کابل کې د طالبانو له خوا ونیول شوه.
د طالبانو چارواکي چې زیات وخت د ښځو د فعالانو، د مدني ټولنې د غړو او خبریالانو د نیولو په باب څه نه وايي، د ژولیا پارسي او درېیو نورو ښځینه فعالانو د توقیف په باب یې هم چوپتیا خپله کړې ده.
د مبارزو او مخکښو ښځو د غورځنګ غړې شمايل توانا وايي، د طالبانو حکومت د ښځو په ځپلو سره د بشري حقونو له نړیوالې اعلامیې سرغړونه کړې ده.
هغې وویل: "لکه څنګه چې د بشري حقونو د اعلامیې په لومړۍ او دویمه ماده کې ټینګار شوی چې انسانان باید د برابرۍ، ازادۍ او انساني کرامت حق ولري او بشري ازادي يې باید تر پښو لاندې نهشي، خو له بدهمرغه طالبانو د اعلامیې له دې ټولو مادو څخه سرغړونه کړې ده. په دې دوو کلونو کې يې د بشر د حقونو نړیواله اعلامیه نقض کړې ده. موږ اوس هم د طالبانو په زندانونو کې څلور اعتراض کوونکي ښځې لرو چې له بدهمرغه په ډېرو سختو شرایطو کې شکنجه کېږي."
طالبانو مخکې ویلي وو چې په افغانستان کې د اسلامي شریعت په چوکاټ کې د ښځو او نجونو حقونه خوندي دي.
څه باندې ۸۰۰ ورځې کېږي چې په افغانستان کې نجونې تر شپږم ټولګي پورته له نور تعلیم منع کړای شوي دي.
طالبانو د ښځو او نجونو پرمخ د پوهنتونونو دروازې هم تړلي او په کورنیو او نړیوالو غیردولتي موسسو دغه راز د ملګرو ملتونو په ادارو کې یې د ښځو کار منع اعلان کړی دی.
د طالبانو دغه اقدامات په افغانستان کې دننه او بهر له زیاتو عکس العملونو او انتقادونو سره مخامخ شوي، خو بیا هم د طالبانو دریځ نرم شوی نه دی.
