پر افغانستان د طالبانو د بیا ځلي واک یو کال - د تېر کال مهمې پېښې
په افغانستان کې له کابو ۲۰ کلن حضور وروسته د امریکايي ځواکونو او د هغې د متحدینو وتل - د ۱۴۰۰ کال د زمري له ۲۴مې/ ۲۰۲۱ کال د اګسټ ۱۵مه د ۱۴۰۰ کال د وږې تر ۸مې/ ۲۰۲۱ کال د اګسټ ۳۰مه تر ټولو مهمې پېښې
دا ۱۵ ورځې د افغانستان او افغانانو لپاره له بدلونونو ډک وو.
په دې ورځو کې ډېر بدلونونه رامنځته شول، دلته د دغه ۱۵ ورځو ځینې مهمې پېښې او بدلونونه په ترتیب راټول شوي دي.
۱۴۰۰ کال د زمري ۲۴-۲۰۲۱ کال د اګسټ ۱۵مه
- بیا واک ته رسېدل
د افغان امنیتي ځواکونو او د هغو د امریکایي متحدانو پر ضد د کلونو "وسلهوال بغاوت، وسلهوالې مبارزې، یا شخړو" په نتیجه کې طالبانو د یکشنبې په ورځ د افغانستان پلازمېنه کابل ونیو.
مخکې له دې چې طالبان کابل ته ننوځي، خبر خپور شو چې د افغانستان مخکېنی ولسمشر اشرف غني او د جمهوري نظام یو شمېر جګپوړي چارواکي یې په څو هیلکوپټرو کې د جمهوري ریاست له ماڼۍ ووتل.
۱۴۰۰ کال د زمري ۲۶مه-۲۰۲۱ کال د اګسټ ۱۷مه
- هغه څېره چې له کلونو وروسته راڅرګنده شوه
د طالبانو حکومت ویاند ذبیحالله مجاهد د سې شنبې د ورځې په ماښام په خپله لومړنۍ خبري غونډه کې رسنیو ته خپله څېره وښوده. هغه وویل چې له چا به غچ وانهخیستل شي او د نوي حکومت د جوړولو پر سر جدي بحثونه روان دي.
د ۱۴۰۰ کال د زمري ۲۶مه-۲۰۲۱ کال د اګسټ ۱۷مه
- عمومي بخښنه
په داسې حال کې چې په زرګونه کسانو له افغانستانه د وتلو په نیت د کابل پر هوایي ډګر هجوم وروړی و، طالبانو د سې شنبې په ورځ د ټولو دولتي کارکوونکو لپاره عمومي عفوه اعلان کړه.
په اعلامیه کې له ټولو، ښځو او نارینهوو وغوښتل شول چې خپلو عادي کارونو ته دې وروګرځي.
د ۱۴۰۰ کال د وږې ۴مه-د ۲۰۲۱ کال د اګسټ ۲۶مه
- خونړۍ چاودنه
دوو انتحاري حمله کونکوو او څو وسلهوالو د خلکو پر هغې ګڼه ګوڼې چې په کابل هوایي ډګر یې هجوم وروړی و، برید وکړ.
دغه پېښه سبب شوه چې د هغو کسانو د انتقال وروستۍ ورځې چې واک ته د طالبانو له رسېدو وروسته له دې هېواده تښتېدل، د وحشت پر صحنې بدله شي. دغه پېښه داسې مهال رامنځته شوه چې امریکایي ځواکونو په افغانستان کې خپل نږدې ۲۰ کلن مأموریت بشپړاوه.
د اسوشیټډ پرس خبري اژانس د راپور له مخې افغان او امریکایي چارواکو هغه مهال وویل چې په دغه برید کې لږترلږه ۶۰ افغانان او ۱۳ امریکایي سرتېري ووژل شول.
د دغه برید مسؤلیت د اسلامي دولت سخت دریځې ډلې، یا داعش ومانه.
د ۱۴۰۰ کال د وږې ۷مه-د ۲۰۲۱ کال د اګسټ ۲۹مه
- د کابل هوايي ډګر ته څېرمه پر یوه استوګنیز کور د هوايي برید
د اګسټ په ۲۹مه د ډرون برید په نتیجه کې د یوې کورنۍ ۱۰ غړي چې پهکې اووه ماشومان وو، ووژل شول.
د امریکا د پوځ د مرکزي قوماندانۍ مشر جنرال مککنزي په یوه پيغام کې ویلي و چې د اګسټ په ۲۶مه د کابل په هوايي ډګر باندې د داعش ځانمرګي برید په اصل کې د اګسټ په ۲۹مه د امریکا د ډرون حملې لامل شو او دوی دا سیمه ځکه هدف وګرځوله چې د یوه ګواښ راپور په لاس ورغلی و.
دا حمله چې په کابل هوايي ډګر د اګسټ په ۲۶مه د داعش د حملې نه وروسته وشوه ویل کېدل چې داعش وسلهوال پهکې په نښه شوي دي.
د امریکا دفاع وزارت چارواکو د دغه ترسره شوي برید په لومړیو ورځو کې د دې برید دفاع کوله او ویلي یې و چې په هغه کې یې د اسلامي دولت ډلې سخت دریځي په نښه کړي وو، خو وروسته له هغې چې نیویارک ټایمز ورځپاڼې په دې اړه د خپلې څېړنې نتیجه خپره کړه، د سپټمبر په ۱۷مه امریکایي جګپوړي قوماندان د امریکا د مرکزي قوماندانۍ مشر جنرال مککنزي دا ومنله چې دغه برید کې یوازې ملکي وګړي وژل شوي او هغهیې یوه تراژیدي او تېروتنه وبلله.
د ۱۴۰۰ کال د وږې ۸مه-د ۲۰۲۱ کال د اګسټ ۳۰مه
- په افغانستان کې د امریکا د نږدې ۲۰ کلنې جګړې پای
وروستی امریکایي سرتېری له افغانستانه ووت او دغه جګړهځپلی هېواد یې د طالبانو واکمنۍ ته پرېښود.
څو ساعته وروسته د امریکا ولسمشر جو بایډن وویل چې له تېروتنو باید زدهکړه وشي.
له وتلو مخکې، امریکایي ځواکونو او متحدانو یې له افغانستانه د خلکو د لېږدولو په له ګډوډیو ډکه لړۍ کې له ۱۲۰ زره زیات کسان وایستل.
