د لاسرسۍ وړ لېنکونه

تازه خبر
چهارشنبه ۱۶ لړم ۱۴۰۳ کابل ۰۱:۵۱

ملګرو ملتونو په افغانستان کې د نشه‌يي توکو پر کښت او تولید اندېښنه ښودلې


ارشیف: د افغانستان جنوب کې د کوکنارو کروندې چې ترې حاصل ټولېږي.
ارشیف: د افغانستان جنوب کې د کوکنارو کروندې چې ترې حاصل ټولېږي.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د نشه‌يي توکو او جرمونو پر وړاندې د مبارزې دفتر په افغانستان کې د نشه‌يي توکو پر کښت او تولید اندېښنه ښودلې ده.

په یوه راپور کې چې د 'یو این او ډي سي' لخوا د فبرورۍ په ۲۷مه خپور شو، په منځنۍ آسیا کې د ملګرو ملتونو د مخدره توکو او جرمونو پر وړاندې د مبارزې دفتر سیمه‌ییزې استازې اشیتا میتال وویل: "افغانستان له نږدې څلوېښتو کلونو راهیسې له ګډوډۍ سره مخ دی. ځکه چې د دې هېواد اقتصاد مخ په ودې نه و، له همدې امله تریاک د تبادلې اسعارو ته بدل شو."

هغې زیاته کړه، په افغانستان کې څلور لسیزې جګړې د هر ډول نشه‌یي توکو کښت او تولید ممکن کړی دی.

په منځنۍ اسيا کې د ملګرو ملتونو د نشه‌يي توکو او جرمونو پر وړاندې د مبارزې دفتر د سيمه‌ییزې استازې په وينا، افغانستان نه يوازې د تریاکو توليدوونکى هېواد دى، بلکې ترياک وروسته په هيروينو بدلېږي او په دې هېواد کې ميتامفيتامين هم توليدېږي.

نوموړې زیاته کړه چې د طالبانو حکومت له خوا د کوکنارو د کښت له بندیز وروسته، د افغانستان د بازارونو شرایط داسې دي چې احتمال شته قاچاقبران هڅه وکړي چې د میتامفیتامین تولید زیات کړي.

د طالبانو حکومت له ویاند ذبیح الله مجاهد څخه په دې اړه وپوښتل شول چې ایا په افغانستان کې د کوکنارو پر کښت د طالبانو حکومت بندیز د میتامفیتامین زیات تولید ته لاره هواره کړې ده؟ خو هغه د دغه راپور تر خپرېدو پوښتنه ځواب نه‌کړه.

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد
د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد

خو مجاهد له دې وړاندې ویلي وو چې حکومت یې د نشه يي توکو د کښت، تولید او قاچاق پر وړاندې جدي مبارزه کړې او په دې برخه کې یې د هېوادونو او سازمانونو اندېښنې بې بنسټه بللې دي.

د' یو این او ‌‌ډي سي' په راپور کې دا هم ویل شوي چې په افغانستان کې کروندګر د کوکنارو بدیل کښت ته لاسرسی نه لري.

یو شمېر کروندګرو هم د اقلیم له بدلون او اقتصادي کړکېچ وروسته د خپل اقتصادي وضعیت او کاروبار په اړه شکایت کوي او وايي چې د کوکنارو پر کښت له بندیز وروسته له دوی سره هېڅ ډول همکاري نه ده شوې او د طالبانو حکومت ورته بدیل کښت نه دی ورکړی.

د بلخ ولایت یو کروندګر معراج ازادي راډيو ته وویل: "د تېر کال په پرتله سږ کال کروندګر له ډېرو ستونزو سره مخ دي، هغه که د اوبو کمښت، د اقلیم بدلون او یا هم اقتصادي عوامل وي."

د کابل په ده سبز ولسوالۍ کې یوبل کروندګر چې د موضوع د حساسیت له امله یې ونه غوښتل نوم یې په راپور کې واخیستل شي، ازادي راډیو ته وویل: "کروندګرو د تریاکو په بدیل کې غنم، پیاز او بانجان واخیستل، خو تر اوسه د اسلامي امارت د لورې تر اوسه مونږ کروندګرو ته کومه پروژه یا کوم پروګرام نه دی رسیدلی."

دا په داسې حال کې ده چې 'یو این او ډي سي' په منځنۍ اسیا کې د مخدره توکو، ګواښونو او اړوندو جرمونو په اړه د معلوماتو د څېړنې او تحلیل لپاره یو مرکز جوړ کړی دی.

د دغه مرکز چارواکو ویلي چې د دوې څېړنې پریکړه کوونکو ته دا امکان ورکوي چې په سیمه او په ځانګړې توګه په افغانستان کې د مخدره موادو د ستونزو د کچې په اړه مفصل معلومات ولري.

ارشیف: په ارزګان کې یو بزګر د کوکنارو کروندو ته اوبه ورکوي.
ارشیف: په ارزګان کې یو بزګر د کوکنارو کروندو ته اوبه ورکوي.

د ملګرو ملتونو د نشه‌يي توکو او جرمونو پر وړاندې د مبارزې دفتر په خپل راپور کې ویلي چې له څو لسیزو راهیسې تریاک له افغانستان څخه د منځنۍ اسیا او شمالي لارو له لارې د اروپا، حتی سویل ختیځې اسیا، منځني ختیځ او افریقا په ګډون نورو بازارونو ته رسېدلي دي.

یاد سازمان زیاته کړې، په سیمه کې د نشه‌یي توکو د سوداګرۍ څارنه خورا مهمه ده، ځکه چې قاچاقبران د خپلو محصولاتو د قاچاق لپاره نوې لارې لټوي او د مصنوعي مخدره توکو زیاتوالی د بالقوه نړیوالو پایلو سره ستونزې رامینځته کوي.

'یو این او ‌ډي سي' د نشه‌يي توکو په ځانګړې توګه د هيروينو لوړه بيه د نشه‌يي توکو د ناقانونه سوداګرۍ لامل ګڼي او وايي چې د دې پديدې پر سوداګرۍ بايد په ګډه نظارت وشي.

په تېرو دوو لسيزو کې افغانستان تل د نشه يي توکو د کښت او توليد په برخه کې د نړيوالې ټولنې د اندېښنې وړ هېواد و، خو په پخواني جمهوري نظام کې يې د کښت د کمولو لپاره کروندګرو ته د زعفرانو په څېر بديل حاصلات ورکول کېدل.

  • 16x9 Image

    ثنا کاکړ

    ثنا  کاکړ(په انګرېزۍ کې: Sana Kakar) د ازادې اروپا/ ازادۍ راډیو خبریاله چې د افغانستان، پاکستان او سیمې په اړه راپورونه ورکوي.  

اړوند مطالب

XS
SM
MD
LG