په داسې حال کې چې د اسلامي نړۍ لویه برخه نن لوی اختر لمانځي، طالبانو د دوشنبې ورځ د لوی اختر لومړۍ ورځ اعلان کړې ده.
نن یکشنبې، د ۱۴۴۵هجري قمري کال د ذی الحجې لسمه په ټوله نړۍ کې د لوی اختر ورځ ده.
پرون له اسلامي اصولو سره سم نژدې دوه میلیون مسلمانان د عرفات په غونډۍ کې راټول شول او د حج مراسم یې پرځای کړل.
په دې ډله کې د طالبانو د مشرانو په ګډون د دېرش زرو په شاوخوا کې افغان حاجیان هم شامل دي.
حاجیان به نن قرباني کوي او بیا به یوبل ته د لوی اختر په مناسبت مبارکیانې وايي.
خو په افغانستان کې واکمنو طالبانو د اختر په اړه د سعودي عربستان اعلان نه دی منلی او دوشنبې یې د لوی اختر ورځ اعلان کړې ده.
په تېرو څو لسیزو کې افغانستان لوی او کوچنی اختر تل له سعودي عربستان سره یوځای کاوه، خو د دوو ګاونډیانو یې- پاکستان او ایران دا ورځ یوه وروسته لمانځله.
د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد د جمعې په ورځ پر ایکس شبکې په یوه بیان کې د سترې محکمې یوه پخواني اعلان ته د اشارې په ترڅ کې لیکلي چې په افغانستان کې دوشنبې د لوی اختر لومړۍ ورځ ده او عرفه هم د شنبې نه بلکې د یکشنبې په ورځ ده.
د اسلامي چارو پوه صلاحالدین سعیدي ازادۍ راډیو ته وویل، اختر او د اسلام نور مناسبتونه د هر هېواد اقلیم ته په پام سره تعینېږي.
سعیدي وايي: "د عرفې او د حج تاریخ چې د سپوږمۍ په لیدلو سره د علماوو لهخوا اعلانېږي، د ځینو علماوو له نظره د اقلیم مسئله پهکې مهمه ده او د ځینو نورو له نظره مرکزي اسلامي حاکمیت. نو ځکه هر څوک چې په هر محیط او وطن کې ژوند کوي او حکامو او علماوو یې چې همغسې فیصله وکړه، زما دیني برداشت همدا دی چې د همغو د فتوا پربنسټ دې عمل وکړي."
خو د جمهوري نظام پر مهال د حج او اوقافو وزیر محمد قاسم حلیمي پرون پر خپله فېسبوکپاڼه په یوه لیکنه کې د لوی اختر ناوخته اعلان غندلی دی.
حلیمي، چې د طالبانو د لومړۍ واکمنۍ په کلونو کې له طالب مشرانو سره نژدې پاتې شوی، د طالبانو د حکومت د حج او اوقافو سرپرست وزیر نورمحمدثاقب ته د طنز په ژبه لیکلي چې سبا دې د عرفات غونډۍ ته ولاړ شي او په داسې حال کې چې هلته به ګڼه ګوڼه هم نه وي، اعلان دې وکړي چې عرفات ورځ نن ده.
د ثاقب او د کورنیو چارو د سرپرست وزیر سراجالدین حقاني په ګډون د طالبانو یو شمېر جګپوړي مشران د حج په مراسمو کې د ګډون لپاره سعودي عربستان ته تللي دي.
همداراز د ریاست الوزرا سیاسي مرستیال مولوي عبدالکبیر او د استخباراتو د لوی ریاست سرپرست مشر عبدالحق وثیق په دې مراسمو کې حاضر دي چې پرون یې د عرفې په مراسمو کې هم ګډون درلود.
د طالبانو دا چارواکي د ملګروملتونو د بندیزو په لېست کې دي، خو د جون په پنځمه د ملګروملتونو امنیت شورا د طالبانو دې څلورو مهمو چارواکو ته د سعودي عربستان د سفر اجازه ورکړه.
