د لاسرسۍ وړ لېنکونه

تازه خبر
شنبه ۱۶ چنګاښ ۱۴۰۳ کابل ۱۱:۲۲

رواداري سازمان: په افغانستان کې مو تېر کال د هدفي وژنو ۳۶۵ پېښې ثبت کړې دي


د طالبانو یو شمېر ځواکونه( رواداري سازمان دوی په زیاتو دغو وژنو تورن کړي)
د طالبانو یو شمېر ځواکونه( رواداري سازمان دوی په زیاتو دغو وژنو تورن کړي)

د راواداري په نوم د بشري حقونو سازمان ادعا کوي چې په ۲۰۲۳ کال کې یې په افغانستان کې د هدفي، مرموزو او له محکمې پرته وژنو لږ تر لږه ۳۶۵ پېښې ثبت کړې دي.

دغه سازمان چې له افغانستانه بهر فعالیت کوي، د شنبې په ورځ د «له‌منځه وړلو او ځپلو دوام» تر نامه لاندې خپل کلنی راپور خپور کړ چې پکې يې ويلي، په‌دې شمېر کې نارینه، ښځې او ماشومان شامل دي او د دغو وژنو پړه یې د طالبانو پر حکومت او نامعلومو کسانو اچولې ده.

په دغه راپور کې ویل شوي، په هغو کسانو کې چې تېر کال په قصدي ډول وژل شوي، د پخواني جمهوري نظام ۸۲ ملکي او نظامي کارکوونکي شامل دي.

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح‌الله مجاهد په‌دې راپور کې د شويو ادعاو په اړه د ازادي راډیو پوښتنو ته ځواب ونه وايه، خو د طالبانو د حکومت ویاندویانو تر دې مخکې ورته راپورونه رد کړي او ادعا یې کړې چې دوی د خپل مشر له‌خوا اعلان شوي د عمومي عفوې فرمان ته ژمن دي.

د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد تر دې مخکې داسې راپورونه رد کړي
د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد تر دې مخکې داسې راپورونه رد کړي

د رواداري سازمان وايي، د دغه سازمان څارونکو په ۲۰۲۳ کال کې د ګڼو بېلابېلو سیمه‌ییزو سرچینو په حواله د افغانستان په ۲۸ ولایتونو کې معلومات او اسناد راټول کړي دي چې د پېښې قربانیان او د هغوی د کورنیو غړي، عیني شاهدان، د روغتیايي او ښوونيزو مرکزونو مسوولین، د بشري حقونو مدافعین، مدافع وکیلان، د عدلي او قضايي ارګانونو پخواني او اوسني کارکوونکي او خوشې شوي بندیان هغه مهمې سرچینې دي چې د ياد راپور د معلوماتو په چمتو کولو کې یې همکاري کړې ده.

د دغه راپور له‌مخې، په ۲۰۲۳ کال کې د بشري حقونو د سرغړونو په پایله کې لږ تر لږه ۵۰۶ کسان وژل شوي او ۲۶۶ نور ټپیان شوي دي.

د دغه راپور په دوام کې راغلي چې د تېر حکومت پخواني کارکوونکي او د هغوی د کورنیو غړي، د بشري حقونو مدافعین، قومي مخور، د طالبانو مخالفین او نور ملکي وګړي د دغو پېښو قربانیان دي.

په دغو قضیو کې هدفي، مرموز او پر خپل سر وژنې، ځانمرګي بریدونه او د ماینونو او چاودېدونکو توکو چاودنې شاملې دي.

د رواداري سازمان دا ادعا هم کړې چې په ۲۰۲۳ کال کې لږ تر لږه ۳۰ پخواني دولتي کارکوونکي او د هغوی د کورنیو غړي، د طالبانو له مخالفو ډلو سره د همکارۍ په تور، د بشري حقونو فعالان او نور ولسي وګړي د طالبانو له‌خوا تر نیول کېدو وروسته تري تم شوي دي.

هم‌مهاله د یوه پخواني سرتېري مېرمن چې نه‌یې غوښتل نوم یې راپور کې ياد شي، ازادي راډیو ته يې وویل چې مېړه یې د تېر کال له پیل راهیسې په کابل کې ورک دی او د هغه په اړه هېڅ معلومات نه لري.

په راپور کې طالبان په ځانګړي ډول د مخکینیو پوځي منسوبینو په وژلو او شکنجې تورن شوي
په راپور کې طالبان په ځانګړي ډول د مخکینیو پوځي منسوبینو په وژلو او شکنجې تورن شوي

نوموړې ادعا کوي چې د طالبانو حکومت د هغې د مېړه د تري تم کېدو مسوول دی:

"له هغې ورځې چې طالب نظاميان راغلل، مېړه مې په کور کې نه و؛ بیا زه او لور مې د شپې له کوره ووتلو، له هغه وخته تر اوسه مې د مېړه په اړه هيڅ خبر نه‌شته، نه پوهېږم چې هغه څه شو، څه نه‌شو، ژوندی دی، يا مړ هيڅ خبر نه‌لرم، ما ډېره هڅه وکړه چې د هغه يو درک ومومم، خو له بده‌مرغه ونه توانېدم."

بل خوا د بشري حقونو فعاله رودابه فروتن وايي، دا ډول پېښې د بشري حقونو او بشري ازادي تر پوښتنې لاندې راولي.

نوموړې ازادي راډیو ته وویل:

"د طالبانو دغو جنایاتو ته په کتو چې د بشري حقونو خلاف دي، باید د نړیوالو "محکمو" لکه په هالنډ کې د هاګ محکمه او د بشري حقونو د نورو ادارو له‌خوا وڅېړل شي. او په راتلونکي کې د افغانستان په اړه په پرېکړو او له طالبانو سره په خبرو اترو او معاملو کې دغه ټکي بايد په پام کې ونیسي او د هغې له‌مخې دې پرې کار وکړي."

شپږ میاشتې مخکې یوناما هم په یوه راپور کې طالبان په بشري سرغړونو تورن کړي وو
شپږ میاشتې مخکې یوناما هم په یوه راپور کې طالبان په بشري سرغړونو تورن کړي وو

شپږ میاشتې وړاندې په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د مرستندویه پلاوي دفتر (یوناما) ادعا کړې وه چې طالبانو په افغانستان کې له بياځلي واکمنۍ راهیسې د پخواني حکومت د پوځيانو په ګډون د حکومتي کارکوونکو پر وړاندې له ۸۰۰ زیاتې بشري سرغړونې کړې دي چې په‌کې ۲۱۸ قضيې له محکمې پرته د وژنو، خپل‌سري نیولو، شکنجې او ناوړه چلند، جبري ورکېدو او ګواښونو شاملې دي.

د طالبانو حکومت هغه مهال د یوناما د دغه راپور موندنې رد کړې وې.

د دې ترڅنګ طالبان په افغانستان کې د خپلې دوه نیم کلنې واکمنۍ پر مهال د بېلابېلو نړیوالو سازمانونو او ځینو هېوادونو له خوا د افغانانو له بشري حقونو څخه په سرغړونې تورن شوي دي.

اړوند مطالب

XS
SM
MD
LG