د ژغورنې نړیوالې کمېټې (ار اى سى) اعلان کړی چې راروان کال کې به د اقلیم د بدلون د د وسله والو شخړو د ډېرېدو، اقتصادي فشارونو، له مجازاتو نه د معافیت د ډېرېدو او د نړیوالو ملاتړ د کمېدو له امله به په ټوله نړۍ او په ځانګړي ډول په افغانستان کې بشري ناورین زیات کړي.
دغې کمېټې د پنجشنبې په ورځ د افغانستان په ګډون د هغو ۲۰ هېوادونو نوملړ خپور کړ چې په ۲۰۲۴ کال کې د بشري ناورین د لا خرابېدو له ګواښ سره مخامخ دي.
د ژغورنې نړیوالې کمېټې د "د بېړنۍ څارنې کلني لېست" کې افغانستان یو ځل بیا د آسیا د نهو هېوادونو په منځ کې درېیم ځای کې لري.
سوډان د نوملړ په سر کې دی، ورپسې د فلسطین او جنوبي سوډان اشغال شوې سیمې دي.
د ژغورنې نړیوالې کمېټې (ار اى سي) په راپور کې د د دغې کمېټې د مشر ډیویډ میلبنډ په حواله راغلي:
"دا تر ټولو بد وخت دی او دا وضعیت نه یوازې د ژغورنې نړیوالې کمېټې ستونزه ده؛ بلکې د نړۍ ستونزه ده. چې باید حل شي."
په دغه راپور کې دا هم ویل شوي چې په نړۍ کې بشري مرستو ته د اړمنو کسانو شمېر ۳۰۰ میلیونه کسانو ته رسېدلی دی.
په دغه راپور کې دا هم ویل شوي چې په نړۍ کې بشري مرستو ته د اړمنو کسانو شمېر ۳۰۰ میلیونه کسانو ته رسېدلی دی.
دا په داسې حال کې ده چې په افغانستان کې د اقلیم د بدلون له امله یو شمېر زیانمن شویو او اړمنو کسانو ازادي راډیو ته وویل چې دوی بشري مرستو ته اړ دي، خو تر اوسه ورته د پام وړ مرستې نه دي رسېدلي.
احمد د هرات ولایت د رباط سنګي ولسوالۍ د نوآباد کلي اوسېدونکی دی چې د زلزلې له امله بې کوره شوی دی.
هغه ازادي راډيو ته وویل چې د ژمي په رارسېدو سرپناه او خوراکي توکو ته اړتیا لري او ادعا کوي چې مرستندویه بنسټونه ورسره همکاري نه کوي.
احمد زیاتوي:
"د زلزلې او وچکالۍ له امله بارانونه کم کېږي، اوبه نشته، خلک سرپناه، خېمو، کمپلو، خوراکي توکیو، سون توکیو او ګرمو جامو ته اړتیا لري، زه د ټول کلي او د ټولو خلکو په استازیتوب، دا وایم چې باید هڅه وشي او د خلکو ستونزو ته پاملرنه وشي."
په همدې حال کې د نیمروز ولایت یو بزګر حاجي ګل احمد نورزاد ازادي راډيو ته وویل چې د تېرو څو کلونو وچکالۍ د کرنې او حاصلاتو په برخه کې کروندګر اغېزمن کړي دي.
نورزاد وایي:
"خلک له دوه، درې کلونو راهیسې کر کوي، ټول غنم او وربشې یې وچ شوي، زمونږ خلک ترې ګټه نه شي اخیستلی، نیمروز د ځمکې لاندې اوبه نه لري، یوازې دلارام او خاشرود ولسوالۍ يې لري خو د چهابرجک، کونګ او چخانسور ولسوالۍ د ځمکې لاندې اوبه نه لري، که وي هم مالګينې وي، خوږې اوبه نه لري او د ځمکې لپاره يې نشو کارولى."
ګل احمد د طالبانو له حکومت او نړیوالو بنسټونو څخه د اوبو لګولو د کانالونو د بیارغولو غوښتنه کوي.
دا په داسې حال کې ده، چې د اقلیم د بدلون په اړه د ملګرو ملتونو د ۲۸مې غونډې په څنډه کې په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د مرستندویه پلاوي دفتر (یوناما) له ښکېلو خواوو غوښتي چې د پوهاوي پر ځای اقدام وکړي، ځکه د دغه سازمان په وینا د اقلیم د بدلون پایلې به د میلیونونو افغانانو ورځنی ژوند اغیزمن کړي.
د یوناما د اعلامیې له مخې، افغانستان د هغو لسو زیان منونکو هېوادونو په ډله کې دی چې د اقلیم د بدلون اغېزو ته تر ټولو لږ چمتووالی لري.
