د بخښنې نړیوال سازمان له طالبانو غوښتي چې په افغانستان کې د بشري حقونو درناوی او ساتنه یې وکړي.
فزیکي مجازات، غیر قانوني وژنی، خپلسري نیول، ربړونه، د ښځو جنسي ځورونه او د دوی په زدهکړو بندیز هغه موضوعات دي چې د بخښني نړیوال سازمان د طالبانو له حکومت غوښتي چې د پای ټکی ورته کېږدي.
دغه سازمان د دوشنبې په ورځ د جون ۱۵مه ناوخته په خپله ایکسپاڼه د یادو مواردو په یادولو سره زیاته کړې چې د طالبانو حکومت دې د بشري حقونو درناوی او ساتنه وکړي.
د بخښنې نړیوال سازمان ویلي، په دې تړاو دوی ۳ لکه ۳۴زره او ۸۴۷ لاسلیکونه راټول کړي چې په ټکو یې د نړیوال پیوستون د یوې پیاوړي بېلګې ښکارندويي کوي.
د بخښنې نړیوال سازمان زیاته کړې: "دا چې په افغانستان کې د بشري حقونو ناوړه وضعیت دوام لري، موږ باید د حساب ورکوونې او عدالت لپاره خپلې ګډې غوښتنې ته دوام ورکړو."
د طالبانو حکومت ویاند ذبیحالله مجاهد د بخښني نړیوال سازمان د دې غوښتنې په اړه د ازادي راډیو پوښتنې ځواب نهکړې، خو مخکې د طالبانو حکومت چارواکو په وار وار ویلي، دوی د اسلامي شريعت په چوکاټ کې بشري حقونه په ځانګړي ډول د ښځو حقونه ورکړي او مراعات کړي دي.
د طالبانو حکومت د ۲۰۲۲م کال د دسمبر میاشتې راهیسې په بېلابېلو تورونو په سلګونه کسان په عام محضر کې په درو وهلي چې تر ټولو ورستۍ بېلګه یې د تېرې چهارشنبې په ورځ په کندهار ولایت کې وه.
دغه شان د ملګرو ملتونو په شمول بېلابېلو نړیوالو سازمانونو وخت په وخت په خپلو راپورونو کې د طالبانو د حکومت لهخوا د غیر قانوني وژنو، خپلسرو نیولو، ربړونې او د ښځو جنسي ځورونې موضوعات یاد کړي، خو د طالبانو حکومت بیا رد کړي دي.
له زرو زیاتې ورځې شوي چې طالبانو نجونې له منځنیو زدهکړو راګرځولي، د دوی په لوړو زدهکړو یې هم بندیز لګولی او ډېری دولتي او نادولتي ادارو کې یې له کار کولو هم منع کړي دي.
په ورته وخت کې هغه نجونې او ښځې چې په افغانستان کې له خپلو حقونو بېبرخې دي وايي چې نړویوالو سازمانونو د طالبانو له حکومت په ځلونو ورته غوښتنې کړي، خو طالبانو پرې عمل نهدی کړی.
د پلازمېنې کابل اوسېدونکې حميرا حيدري په دې اړه ازادي راډیو ته وويل: "که څه هم ملګرو ملتونواو د بشري حقونو سازمانونو په وار وار له طالبانو غوښتي چې د ښځو حقونه په افغانستان کې تر پښو لاندې نهشي، خو تراوسه يې هيڅ پايله نهده ورکړې، له ملګرو ملتونو غواړو چې د ښځو د تعليم او کار حق بايد ښځو ته ورکړي، طالبان ښځو ته د غلامانو په سترګه ګوري."
یوه بله کابل مېشتې، شبانه بیا د طالبانو تر واک لاندې افغانستان کې د نجونو او ښځو د یوې بلې ستونزې په اړه وايي: "زه په افغانستان کې ژوند کوم ښځې ډېر مشکلات لري، که چېرته لاړه شې طالبان وايي ستا محرم ورور او پلار چېرته دی، يو څوک چې پلار و نهلري څه وکړي؟"
د ښځو او بشر د حقونو فعاله صابره سخي وايي، که طالبان د واک دوام غواړي بايد د ښځو حقونو ته درناوى وکړي.
نوموړې ازادي راډیو ته وویل: "د نړيوالې ټولنې د بشر د حقونو دنده ده څو د ښځو د حقونو ملاتړ وکړي او هڅه وکړي د ښځو حقونه عادي شي، بله موضوع دا ده چې طالبان ولې داسې کوي؟ ټولنه کې د ښځو او نارينهو ترمنځ جنګ دى ټولنه پرته له ښځو پر مخ نهځي طالبان که غواړي چې دا جنګ پاى ته ورسېږي او قدرت يې دوام وکړي بايد د ښځو حقونو ته درناوى وکړي."
د یادونې ده چې طالبانو د خپلې بیاځلي واکمنۍ په نږدې درې کلنه موده کې د ښځو او نجونو په وړاندې له ۵٠ زیات محدودونکي فرمانونه ورکړي دي.
خو په افغانستان کې د ملګرو ملتونو سازمان د مرستندویه پلاوي دفتر یوناما د دوشنبې په ورځ په خپله ایکسپاڼه لیکلي چې ښځې او نجونې، هر چېرې چې وي د عزت او درناوي وړ دي او پر حقونو یې چې د بشر اساسي حقونه دي، هیڅکله هم معامله نهشي کېدلی.
یوناما دا خبره داسې مهال کړې، چې د جون په ۳۰مه او د جولای په لومړۍ نېټه په قطر کې د دوحې په درېیمې ناسته کې چې د ملګرو ملتونو د سازمان په کوربهتوب جوړه شوې وه، د افغان مېرمنو د استازو د نه ګډون له امله د ملګرو ملتونو سازمان له سختو انتقادونو سره مخ شو.
په دغه غونډه کې د طالبانو پلاوي ګډون کړی و.
