د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د سې شنبې په ورځ په نیویارک کې د افغانستان په اړه غونډه پهدې هېواد کې د ولسي خلکو د مرګ ژوبلې له موضوع پیل کړه او وروسته یې په کوچني اختر کې د درې ورځني مؤقت اوربند، د سولې او سیمهییزو همکاریو، پهدې برخه کې پر شته فرصتونو او په افغانستان کې پر راتلونکو انتخاباتو خبرې وکړې.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ځانګړي استازي تدامیچي یاماموتو په پیل کې وویل، دا ورته ډېر د خواشینۍ خبره ده چې وسلهوالو طالبانو اوربند ته دوام ورنهکړ او بېرته یې د جګړې لاره خپله کړه.
د نوموړي په وینا دا یو فرصت و چې وسلهوالو طالبانو کولی شوی تاوتریخوالی راکم کړي.
د ښاغلي یاماموتو په وینا د جګړې د لارې غوره کول یوازې ملکیان له ستونزو سره مخ کوي.
همدارنګه په ملګرو ملتونو کې د افغانستان استازي محمود صیقل د امنیت شورا په پرونۍ غونډه کې وویل، له طالبانو سره اوربند د افغان حکومت یوه لاسته راوړنه وه او باید چې نړیوال یې حمایت وکړي.
خو ښاغلي صیقل زیاته کړه، په افغانستان کې د سولې د هڅو د بریالیتوب لپاره باید څو شیان په نظر کې ونیول شي.
دی وايي:
"د سولې د پروسې بریالیتوب په څو عواملو پورې تړلی دی:
- زموږ یووالی باید پیاوړی شي.
- خلک باید د پروسې له هرې مرحلې خبر کړو .
- د راتلونکي هر اوربند او هر ډول خبرو په اړه باید ډاډ ترلاسه شي.
- د سولې او یووالي لپاره د افغانستان او پاکستان د عمل د پلان په اړه باید اطمینان موجود وي.
- په افغانستان کې د روانو هڅو لپاره د سیمهییزې او نړیوالې اجماع لپاره باید کار وشي."
د ملګرو ملتونو د امنیت د شورا د سې شنبې د ورځې په غونډه کې د چین، روسیې، پاکستان، هندوستان، ایران، اروپايي ټولنې، بریتانیا، متحده ایالتونو، جاپان سربېره د یو شمېر نورو هېوادونو استازو هم خبرې وکړې، دوی په افغانستان کې وروستۍ اوربند وستایه او د روانې جګړې لپاره یې د سیاسي حللارې او د افغانانو ترمنځ د سولې د خبرو په پیل ټینګار وکړ.
په غونډه کې د انتخاباتو لپاره په روان چمتوالي هم خبرې وشوې، یو شمېر استازو د انتخاباتو پر شفافیت او ښه تنظیم ټینګار وکړ او دا یې پهدې هېواد کې مثبت لوري ته ښه پرمختګ وباله.
په کابل کې بیا ولسمشر محمد اشرف غني د سې شنبې په ماښام د سولې د عالي شورا او دیني عالمانو د شورا له غړیو سره وکتل او د اوربند په اړه یې د افغانستان د دیني عالمانو وروستۍ فتوا وستایله.
ښاغلي غني ټینګار وکړ چې خلک کولی شي خپل وړاندیزونه د سولې د هر ډول خبرو او اوربند لپاره د سولې عالي شورا سره مطرح کړي.
نوموړی وايي:
"
- هر ډول اندېښنه چې د سولې په اړه موجوده وي، د افغانستان ملت دې د سولې له شورا سره شریکه کړي.
- د سولې د پروسې د بهتره کولو لپاره چې هر وړاندیز ولرئ، د سولې د عالي شورا او له ما سره یې شریک کړئ.
- ټول اقشار، ټول مشران، ټولنې، د ښځو بنسټونه او د افغانستان ټول خلک پهدې کې دخیل دي."
اخوا په نیویارک کې د ملګرو ملتونو د امنیت د شورا په غونډه کې د افغانستان د سولې په هڅو سربېره په څو نورو مواردو هم خبرې وشوې.
ملګري ملتونه به د روان کال د نوومبر په ۲۸مه نېټه په جینوا کې د افغانستان په اړه د یوې نړیوالې غونډې کوربهتوب وکړي.
پر خپل ځان د افغانستان اتکا، شته ستونزې او په وړاندې یې چلند په ځانګړې توګه د نا امنیو او کارموندنې په برخو کې او د پراختیايي بنسټونو سره د بشري اقداماتو تړل هغه درې مسئلې دې چې د بېلابېلو هېوادونو د وزیرانو په سطحه به پهدې غونډه کې پرې خبرې کېږي.
ملګري ملتونه وايي، په تمه دي چې افغانستان د جینوا په غونډه کې د پراختیا، بې وزلۍ د کمولو او نورو ستونزو په وړاندې د مقابلې لپاره له لاسته راوړونو سره ګډون وکړي او بېلابېلو هېوادونو او نړیوالو سازمانونو ته د خپلو پروګرامونو په اړه ډاډ ورکړي.