د راپورونو لهمخې ایلون ماسک چې د امریکا د منتخب ولسمشر ډونالډټرمپ نژدې متحد دی، د واشنګټن او تهران ترمنځ د شخړو د کمېدو په نیت په ملګروملتونو کې د ایران له سفیر سره کتلي دي.
نیویارک ټایمز ورځپاڼې پرون پنجشنبې د یوې ایرانۍ سرچینې په وینا راپور ورکړ چې، امریکایي میلیارډر ایلون ماسک د نومبر په یوولسمه په ملګروملتونو کې د ایران له سفیر سره څه باندې یو ساعت په یوه پټ ځای کې لیدلي دي.
دې ایرانۍ سرچینې چې ورځپاڼې یې نوم نهدی اخیستی، دا خبرې مثبتې ارزولې دي.
خو د دې راپور تر چمتو کېدو پورې واک ته د ټرمپ د لېږدېدو ټیم او په ملګروملتونو کې د ایران استازولۍ دا غونډه نهده تایید کړې.
نیویارک ټایمز ورځپاڼې د ایران د بهرنیو چارو په وزارت کې د یوې سرچینې له خولې ویلي چې، په ملګروملتونو کې د ایران سفیر هم له ماسک څخه غوښتنه کړې چې، متحدایالات دې پر ایران لګول شوي بندیزونه لیرې کړي او تهران کې دې د سوداګرۍ چارې پیل کړي.
د فرانس پریس اژانس په باور، که چېرته دا خبرې شوې وي، دا د دې څرګندونه کوي چې ډونالډټرمپ له ایران سره د ډیپلوماسۍ په برخه کې جدي دی او دا د ټرمپ په نوې اداره کې د ټسلا، ایکس او سپیس ایکس د څښتن ایلون ماسک د نفوذ بله نښه ده.
د راپور لهمخې د نړۍ له مشرانو سره د ټرمپ په اکثرو ټیلفوني خبرو کې ښاغلی ماسک هم حاضر و.
متحدایالات د لوړ زکاوت یا آی کیو لرونکو غړیو څخه جوړ یوه کوچني حکومت ته اړتیا لريايلن ماسک
ټرمپ نوموړی د یوې نوې جوړې شوې ادارې د مشر په توګه ټاکلي چې د حکومت له محدودو بهر به فعالیت کوي او هدف یې د بیروکراسۍ لهمنځه وړل او د بېځایه لګښتونو کمول دي.
ایلون ماسک پرخپلې ایکسپاڼه کې لیکلي چې، متحدایالات د لوړ زکاوت یا آی کیو لرونکو غړیو څخه جوړ یوه کوچني حکومت ته اړتیا لري چې، په لګښتونو کې د پام وړ کموالي لپاره په خپله خوښه اتیا ساعته په اوونۍ کې کار وکړي.
په ملګروملتونو کې د ایران له سفیر سره د ایلون ماسک د کتنې راپور داسې مهال خپرېږي چې، د اټومي انرژۍ د نړيوالې ادارې مشر رافايل ګروسي ایران ته په سفر کې پرون پنجشنبې له ایران او نړیوالو شریکانو وغوښتل چې د ایران د اټومي پروګرام په اړه خبرو کې د پام وړ نتیجې ته ورسیږي، ځکه د ده خبره د امریکا د ولسمشر په توګه (د منتخب ولسمشر، اضافي دی) د ډونالډ ټرمپ د دندې له پیلېدو سره ښایي د ډیپلوماسۍ کړکۍ وتړل شي.
ټرمپ په خپلې پخوانۍ واکمنۍ کې په ۲۰۱۸م کال کې خپل هېواد د ایران د اټومي پروګرام له هغه تړون څخه وایست چې له نورو اړخونو، فرانسې، بریتانیا، چین، روسیې او جرمني سره یې په ګډه په ۲۰۱۵م کال کې لاسلیک کړی و.
ګروسي د ایران د اټومي پروګرام له مشر محمد اسلامي سره تر کتنې وروسته پرون پنجشنبې په تهران کې په یوه خبري غونډه کې وویل، دى پوهېږي چې د پام وړ ځينو پايلو ترلاسه کول د دې لپاره اړين دي، چې ثابته شي ګډ کار نتیجه ورکوي او پهدې برخه کې یو پرمختګ کولای شي د تقابل مخه ونیسي.
په ۲۰۱۸ م کال کې چې د ټرمپ د پخوانۍ ادارې پر مهال واشنګټن د ایران د اټومي پروګرام په اړه له موافقې ووت او پر تهران یې بېرته بندیزونه ولګول، ایران هم خپل اټومي پروګرام ته پراختیا ورکړه او له خپلو اټومي تاسیساتو یې د اټومي انرژۍ د نړیوالې ادارې د څارونکو څارنه محدوده کړه.
د اټومي انرژۍ نړیوالې ادارې د هغو راپورونو په اړه خبرداری ورکړی چې وایي، تهران د غني شویو یورانیمو ذخیره ۶۰سلنې ته لوړه کړې او د اټومي وسلې جوړولو ته چې ۹۰سلنه غني شویو یورانیمو ته اړتیا لري، نژدې شوی دی.