پهداسې حال کې چې د امریکا پخواني ولسمشر ډونالډټرمپ انتخابات ګټلي دي، داسې ښکاري چې د روسیې ولسمشر ولادیمیرپوتین غواړي خپل دا احساسات پټ کړي چې له متحدایالاتو سره د اړیکو تودول غواړي او یا دا چې غواړي خپل دریځ لږ نرم کړي او د اوکراین د جګړې په څېر د دواړو هېوادو ترمنځ په لانجمنو مسایلو کې امریکا ته امتیاز ورکړي.
وروسته لهدې چې د امریکا د ولسمشرۍ په انتخاباتو کې د پخواني ولسمشر، جمهوریپال ډونالډټرمپ بریا روښانه شوه، نو ښاغلي ټرمپ ته د نړۍ د دولتونو د مشرانو لهخوا د مبارکۍ د پیغامونو استول پیل شول، خو په لومړي پیغامونو کې د روسیې د ولسمشر ولادیمیرپوتین پیغام نه و او حتی د منتخب ولسمشر ویاند وویل چې ښايي پوتین هيڅکله ټرمپ ته مبارکي ورنهکړي.
پهدې ورځ د کریملین پر رسمي وېبپاڼه چې عموما دا ډول پیغامونه خپروي، په ارکتیک سیمه کې د یوې اټومي بټۍ د پرانیستو په مراسمو کې د ښاغلي پوتین د آنلاین ګډون خبر پروت و، چې دا په شمالي قطب کې د روسیې د سیمبولیکې ونډې یوه یادونه هم وه، ځکه په ارکتیک کې متحدایالات او روسیه له یوبل سره د طبیعي زېرمو پرسر په رقابت کې دي.
د دې مطلب پیغام دومره واضح و، چې که د کریملین ویاند دیمیتري پیسکوف دا خبره چې د روسیې لپاره په شمالي قطب کې د کنګل ماتوونکې کښتۍ ماموریت د امریکا تر انتخاباتو ډېر مهم دی، نه وای کړې بیا به هم ټول پوهېدلي وای.
دا د پوتین، کریملین او د روسیې د دولتي رسنیو لهخوا یوه عمدي هڅه وه څو وښيي چې د روسیې او حکومت لپاره یې د متحدایالاتو انتخابات مهم نهدي.
د امریکا انتخابات د نوامبر په پنځمه وشول او پوتین دوه ورځې پهدې اړه څه ونه ویل، خو د نوامبر د اوومې په ماخستن پوتین د سوچي په تفریحي ښار کې په یوه ناسته کې د خبرو پرمهال ټرمپ ته غیر رسمي مبارکي وویله.
پوتین ټرمپ وستایه او ویې ویل چې هغه په جولای میاشت کې کله یې چې د وژنې هڅه وشوله، ډېره زړورتیا وښودله او زیاته یې کړه، هغه څه چې ده له مسکو سره د اړیکو د ښېګڼې او د اوکراین د جګړې د پای ته رسولو هیله وبلله لږ تر لږه په پاملرنه ارزي.
داسې ښکاري چې د پوتین دا څرګندونې د هغو څارونکو له باور سره سمون لري چې وايي، د امریکا د انتخاباتو په اړه د روسیې بې تفاوتي حقیقي نهده.
په غالب ګومان کریملین هیله درلوده چې ټرمپ انتخابات وګټي او تر ډېره پهدې خاطر چې په دې صورت کې به د روسیې پر وړاندې له اوکراین څخه په راتلونکي کې د امریکا د ملاتړ په برخه کې شکونه پیدا شي، یا ښايي کریملین غوښتل چې د ولسمشر مرستیاله کامالا هریس یې په لږ توپیر وګټي ځکه په هغه صورت کې د ټرمپ پلویانو احتمالا اعتراض کاوه او په امریکا کې ګډوډي راتله.
د روسیې د چارو شنونکي مارک ګالیوتي Mark Galeotti په یوه مطلب کې چې د برتانیا آی نیوز وېبپاڼې د نوامبر په شپږمه خپور کړ لیکلي، د روسانو تصور دا و، چې که انتخابات ټرمپ وګټي نو له اوکراین څخه د امریکا پراخ ملاتړ خو څه حتی ساده ملاتړ به هم له خطر سره مخامخ شي، اروپا به وارخطا وي او د ناټو یووالی به لهمنځه ولاړ شي.
د ګالیوتي په وینا روسانو فکر کاوه چې حتی که یې مېرمن هاریس وګټي، نو ښايي د ټرمپ پلویان به دا کار ناسم وبولي او له هغه وروسته به نوی حکومت له ګڼو ننګونو سره مخامخ شي.
پوتین چې په لوېدیځوالو پورې مسخرې یې خوښېږي او ډېر کله د هغوی په اړه خپل ګومانونه بیانوي په تېره سپټمبر میاشت کې څرګنده کړه چې دوی د هریس د بریا پلوي دی.
دا څرګندونې ښايي د کریملین د عمدي هڅو یوه برخه وه، ترڅو خلک داسې فکر ونهکړي چې دی او حکومت یې د ټرمپ بریا غواړي، نو ځکه د امریکا د انتخاباتي کمپاینونو پرمهال د روسیې پر دولتي ټلوېزیون پر ټرمپ خورا ډېر انتقادونه کېدل.
د جولای میاشتې په وروستیو کې د روسیې پوځي څارونکي دیمیتري دروزدینکو Dmtry Drozdenko ټرمپ د امریکا د پردې ترشا واکمنو غلام وباله او ویې ویل ټرمپ هيڅ هم نهشي کولای، ځکه هغه ځواک نهلري او پهدې علت چې امریکا په همدې اساس جوړه شوې ده.
له هغه مخکې په جون میاشت کې یوه مبصر د کریملین پلوي چلوونکي ولادیمیر سولوفییف انټرنیټې چینل ته وویل چې، په ۲۰۱۶ کال کې روسانو له ټرمپ سره خورا ډېره مینه لرله او حتی داسې پوسترونه هم لیدل کېدل چې ټرمپ یې د فرانسې له ښيپالې افراطي سیاستوالې مرین لوپين او پوتین سره یوځای ښوده، خو دا مبصر پوښتنه کوي چې د دې ټولو په پای کې څه پېښ شول؟
په سږنیو انتخاباتو کې چې کله د ټرمپ بریا اعلان شوه، نو کریملین پلوو شنونکو خورا ډېره خوښي وښوده خو سولوفییف د انتخاباتو په سبا هغوی ته چې لهدې کبله خوشاله وو، خبرداری ورکړ.
هغه وویل، زموږ نندارې نهدي پکار او باید د ټرمپ پر بریا ډېره خوشالي هم ونهکړو، بلکې هغه څه ته چې پېښېږي په دقت سره وګورو او له هغه څخه با مفهومه نتیجه راوباسو.
پوتین کله چې د نوامبر په اوومه ټرمپ ته غیر رسمي مبارکي ویله خورا ډېر دلایل وو، چې دا مبارکي یې د نورو هېوادونو د مشرانو په څېر په رسمي ډول ونه ویله.
یو دلیل دا و، چې پوتین متحدایالات خپلو خلکو ته د یوه شیطان په بڼه ښودلی او د اوکراین د نیولو لپاره بشپړه جګړه یې د زورواکي او له اخلاقي پلوه د لوېدلي لوېدیځ پر ضد د مدنیتونو ترمنځ د مبارزې د یوې برخې په توګه انځور کړې ده.
پهدې توګه پوتین غواړي د ځان په اړه دا ذهنیت لهمنځه یوسي چې ګنې د ټرمپ د ولسمشرۍ پرمهال دی له واشنګټن سره تاوده اړیکي غواړي، یا د اړیکو نرمولو ته لېوالتیا لري او یا هم د اوکراین د جګړې په څېر په ټولو مسایلو کې واشنګټن ته امتیاز ورکولو ته چمتو دی.
د ټرمپ او پوتین د اړیکو لیرېوالي ته لېوالتیا د هغو راپورونو له خپرېدو وروسته نوره هم زیاته شوه چې ګنې ټرمپ د کورونا د وبا پر مهال پوتین ته د کووید-۱۹ د ناروغۍ د ټېسټ وسایل لېږلي و، یا دا چې ټرمپ د ولسمشرۍ د دورې له پای ته رسېدو وروسته څوځلې له پوتین سره ټليفوني خبرې کړې دي، خو دا راپورونه د ټرمپ د کمپاین لهخوا رد شوي دي.
د دې ترڅنګ د کریملین دا تمایل چې غواړي د امریکا له راتلونکي حکومت سره په اړیکو کې ځان یوډول بېتفاوته وښيي، بل دلیل هم لري او هغه دا چې غواړي احتیاط وکړي ځکه معلومه نهده چې ټرمپ به دقیقا د روسیې لهخوا د اوکراین د اشغال قضیې ته کومه حللاره په پام کې لري.
د ولسمشر جوبایډن د ادارې لهخوا اوکراین ته د میلیاردونو ډالرو په ارزښت د وسلو پر سپارلو د ټرمپ او د هغه د انتخاباتي مرستیال جې ډي وانس انتقاد، کریملین هیلهمن کړی چې ښايي له اوکراین سره د لوېدیځ د مرستو چینه ډېر ژر وچه شي او لهدې سره به د جګړې په ډګر کې د روسیې په ګټه بدلون راشي.
ټرمپ د انتخاباتي کمپاینونو پرمهال په وار وار ادعا کوله چې که ولسمشر شي، نو دی به سمدستي دې جګړې ته د حللاره پیدا کړي.
دې څرګندونو په کییف او د اوکراین په متحدانو کې وېره رامنځته کړې وه چې متحدایالات ښايي د سولې د داسې معاملې پلوي وکړي چې کییف ته لږ او مسکو ته د هغه قلمرو په ګډون چې اوس یې اداره کوي، ډېر امتیاز ورکړي.
ټرمپ پهدې اړه چې د اوکراین د سولې د خبرو پر مېز به یې دریځ څه وي ډېر څه نهدي ویلي.
بل خوا داسې ښکاري چې پوتین تر دې دمه د سولې لپاره کومه انګېزه نهلري او د روسیې له شرایطو پرته کومې بلې طرحې ته د چمتووالي په اړه یې هم څه نهدي ویلي.
د روسیې په شرایطو کې د اوکراین د پنځو سیمو پر ټول قلمرو او حتی پر هغو سیمو چې تر اوسه یې نهدي اشغال کړي بشپړه ولکه او په ناټو کې د اوکراین پر غړیتوب دایمي بندیز شامل دی.
په سوچي کې د پوتین له وینا لنډه موده مخکې د ده د امنیت شورا سکرتر او د دفاع پخواني وزیر سیرګي شویکو د اوکراین د جګړې په اړه سختې خبرې وکړې او ویې ویل، لوېدیځ دوه لارې لري، یا به د اوکراین د ټولو وګړو تر وژنې پورې د روسیې د اشغال پرضد د کییف مالي ملاتړ ته دوام ورکوي او یا به روان حقایق مني او مذاکراتو ته به کېني.
