له "پوليو څخه د پاک افغانستان" Polio-Free Afghanistan" سازمان د افغانستان په بېلابیلو ولایتونو کې د پولیو واکسین د پېلېدو خبر ورکړی دی.
دې سازمان نن دوشنبه په خپله ایکسپاڼه له کورنیو غوښتي چې د یو خوندي او روښانه افغانستان لپاره خپل ماشومان واکسین کړي.
د طالبانو حکومت د عامې روغتیا وزارت ویلي چې دا څلور ورځنی کمپاین به د افغانستان په ۲۳ ولایتونو کې تطبیق شي.
د دغه وزارت ویاند شرافت زمان رسنیو ته په استولي غږیز پیغام کې ویلي: "نن د دوشنبې ورځ د ۱۴۰۳ لمریز کال د سرطان ۱۸مه د هېواد په ۲۳ ولایتونو کې د پولیو واکسین پیل شو. دغه کمپاین کې چې نېږدې اته میلیونه له پنځو کلونو کم عمره ماشومانو ته به په کې واکسین وشي، څلور ورځې به دوام ولري."
یو شمېر افغان کورنۍ د دې کمپاين هر کلى کوي، وايي چې له ګوزڼ د ژغورنې په موخه به په ډېرې لېوالتيا خپل ماشومان واکسين کړي.
د ننګرهار ولايت د سپين غر ولسوالۍ يو اوسېدونکي سيد شاهد اتل ازادي راډيو ته وويل چې خپلو ماشومان یې واکسین کړل.
اتل وايي: "پوليو يوه ناعلاجه ناروغي ده، د همدې واکسين په واسطه زمونږ ماشومان له پوليو او له ټول عمر فلجوالي څخه ژغورل کېږي."
د کونړ ولايت اوسېدونکې حمیدې هم ازادي راډيو ته وويل چې خپله دوه کلنه لمسۍ يې واکسين کړې ده.
هغه وايي: "اوس درې ساعته مخکې راغله، نجلۍ ويده وه، راويښه مو کړه، څاڅکي يې ورته واچول، واکسين ډېر ښه دی د مرض مخه نيسي، اولادونه مې غټ شوي، لمسۍ ته مې واچول."
خو له دې سره یو شمېر واکسيناتوران د کورنیو له سوړ چلند شکایات کوي وايي، ځینې یې په دې اړه بې غوره دي.
د دغو واکسیناتورانو له ډلې الفتالله محبزى ازادي راډيو ته وويل: "د رضاکارانو يوه عمده ستونزه دا ده چې کله دوى کور په کور کرځي کورنۍ ور ورته ژر نه خلاصوي او ماشومان زر نه راباسي، د خلکو عامه پوهاوى کم دى د واکسين د ګټو په تړاو همدا يې لامل کېږي چې ماشومان يې په ګوزن اخته کېږي او دا ويروس پهکې پاتې کېږي."
د ماشومانو د ملاتړ لپاره د ملګرو ملتونو سازمان د وجهي صندوق یا یونېسف د پولیو د له منځه وړلو د پروګرام د عامه اړیکو پخوانی مسوول کمال شاه سيد ازادي راډيو سره په خبرو کې ادعا وکړه چې د پولیو واکسین په کمپاينونو کې د منظم سيستم د نشتوالي له امله ټولو ماشومانو ته واکسين نه رسېږي.
کمال شاه سید وايي: په افغانستان کې د پوليو ډېر کمپاينونه ترسره کې کېږي، خو له بده مرغه د کيفیت له لحاظه ډېرې نیمګړتيا وې لري.
هغه وايي: "کله چې دا ګواښ زيات وي او ماشومان پرې اخته کېږي تر ټولو ښه لار يې دا ده چې هلته باکيفيته کمپاينونه پيل شي، په افغانستان کې د پوليو ډېر کمپاينونه ترسره کې کېږي، خو له بده مرغه د کيفیت له لحاظه ډېرې نیمګړتيا وې لري چې په دې صورت کې هغه ماشومان چې واکسين ته ضرورت لري پاتې کېږي او هغوى چې يو ځل واکسين شوي بيا واکسينېږي."
د روغتیا نړیوال سازمان مخکې پهدې اړه ویلي وو، هغوی چې په افغانستان کې خپلو ماشومانو ته له واکسین کولو ډډه کوي د پولیو د ویروس په خپرېدو کې ونډه لري.
دغه سازمان په افغانستان کې د پوليو د مثبتو او د چاپېريالي نمونو د زياتوالي په اړه اندېښنه ښودلې وه.
د روغتیا نړیوال سازمان دغه شان اندېښنه ښودلې چې له پاکستانه د افغان کورنیو په راستنېدو سره به د پولیو مثبتې پېښې زیاتې شي.
افغانستان او پاکستان هغه دوه هېوادونه دي چې تر اوسه د پولیو په له منځه وړلو نه دي بریالي شوي.
د روغتیا نړیوال سازمان د راپور له مخې په افغانستان کې د ۲۰۲۴م کال له پیل څخه د جون تر ۳۰مې د پولیو شپږ مثبتې پېښې ثبت شوې وې او په پاکستان کې یې بیا شمېر اته پېښې ښودل شوې وې.
د شنبې په ورځ د افغانستان په سویل کې د پولیو پر ضد د مبارزې دفتر یو سرچینې ازادي راډیو او یو شمېر نورو نړیوالو رسنیو ته ویلي وو چې په کندهار ولایت کې د پولیو یا ګوزڼ دوه تازه مثبتې پېښې ثبت شوي، خو د طالبانو حکومت د عامې روغتیا وزارت ویاند شرافت زمان رسنیو ته په استولي غږیز پیغام کې ویلي چې سږکال له دوی سره په ټول افغانستان کې د پوليو کومه مثبته پېښه نه ده ثبت شوې.