د شفافیت نړیوال سازمان په خپل کلني رپوټ کې افغانستان د هغو څو هېوادونو په کتار کې نیولی چې د نړۍ د نورو هېوادونو په پرتله زیات اداري فساد پهکې موجود دی.
پهدې رپوټ کې د ۱۶۶ هېوادونو په اړه معلومات خپاره شوي دي.
افغانستان د نړۍ په ۳ هغو هېوادونو کې دی چې د نورو هېوادونو په پرتله اداري فساد پهکې ډېر دی.
د شفافیت نړیوال سازمان په لېست کې د افغانستان نوم تر سومالیا او شمالي کوریا مخکې شوی دی.
دا هغه ۳ هېوادونه دي چې د نورې نړۍ په پرتله، اداري فساد پهکې ډېر دی.
د شفافیت نړیوال سازمان په خپل رپوټ کې په ځانګړي ډول د افغانستان په اړه ویلي چې له دې هېواد سره د نړیوالې ټولنې د مرستو میلیونونه ډالر چې باید د بیارغونې په برخه کې لګول شوې وې، بېځایه لګېدلي یا غلا شوي دي.
په رپوټ کې چې د ۲۰۱۵ میلادي کال د څېړنو پر اساس برابر شوی، راغلي چې د افغانستان د دولت په اداري چارو کې پراخ فساد، په دې هېواد کې د سولې او ثبات ټینګولو هڅې کمزورې کړي دي.
په افغانستان کې د ملي وحدت حکومت لوړ رتبه چارواکي په دولتي چارو کې د اداري فساد شتون مني خو وايي چې له دې عمده ستونزې سره مبارزې تهیې په خپلو کاري پروګرامونو کې لومړیتوب ورکړی دی.
حکومت لنډه موده مخکې د اداري فساد پر ضد د ښې مبارزې لپاره یو عدلي او قضايي مرکز هم جوړ کړ چې کار يې پيل کړی دی.
د افغانستان د ملي وحدت حکومت اجرائیه مشر عبدالله عبدالله تېره اوونۍ د وزیرانو شورا ته په وینا کې ټینګار وکړ چې قومي او حزبي روابط باید له اداري فساد سره د حکومت د مبارزې مخنیوی ونهکړي.
عبدالله عبدالله وویل چې د اداري فساد څېړنې او په دې ستونزه کې د ښکېلو خلکو د موندلو او محاکمې لپاره باید هېڅ ډول استثنا نهوي.
عبدالله عبدالله وویل:
"که ښه او بد فاسد وټاکو یو ګام هم پر مخ نهشو اخیستلائ. باید ووایم چې په هېواد کې د اداري فساد پر ضد د مبارزې اتلان نهشته، ټول قربانیان دي."
د افغانستان ولسمشر محمد اشرف غني ویلي چې په دولتي چوکاټ کې اداري فساد د مخکني حکومت میراث دی چې ورته پاتې شوی خو پر ضد یې مبارزه روانه ده.
خو د افغانستان د وضعیت یو شمېر څارونکي په دې باور دي چې د اداري فساد پر ضد د رښتیني او اغېزمنې مبارزې لپاره باید د دولت په لوړو پوستونو کې د اداري فساد ریښې وایستل شي.
د افغانستان د سوداګرۍ او صنایعو پخوانی وزیر محمد امین فرهنګ وايي:
"د افغانستان حکومت په هغو لوړو ځایونو کې چې اداري فساد شوی د غږ پورته کولو او مداخلې زور نهلري نو یوازې د کمزورو مأمورینو څارنه کوي چې په خواشینۍ باید ووایم، ناکام شوی دی."
د شفافیت نړیوال سازمان افغانستان په داسې وخت کې د زیات اداري فساد له امله د نړۍ په درېیو وروستیوهېوادونو کې شامل کړی چې ټاکل شوې د اکټوبر په پنځمه په بروکسل کې د دې هېواد پر وضعیت نړیواله غونډه وشي.
په دې غونډه کې به چې د افغانستان ولسمشر او د حکومت اجرائیه مشر برخه اخلي، له افغانستان سره د مرسته کوونکو هېوادونو او سازمانونو استازي هم شامل وي او د اداري فساد پر ضد د حکومت د مبارزې څرنګوالی به هم پهکې مطرح کېږي.
د شفافیت نړیوالې ادارې په رپوټ کې پاکستان او هند هم په هغو هېوادونو کې ګڼل شوي چې زیات اداري فساد پهکې موجو دی. په دې لېست کې دنمارک هغه هېواد دی چې تر ټولو کم اداري فساد پهکې کېږي.
په انګرېزي ژبه د شفافیت نړیوالې ادارې د بشپړ رپوټ لوستلو لپاره دا ځای کېکاږئ: