د بشري حقونو یوه سازمان په ایران کې د یوه افغان په شمول د شپږو تنو د اعدام خبر ورکړ.
په ناروې کې مېشت د هنګاو په نوم د بشري حقونو سازمان په خپلې ویبپاڼې کې دا خبر خپور کړی دی چې دا کسان د چهارشنبې په ورځ د کرج ښار په قزل حصار زندان کې اعدام شوې دي.
د دې راپور له مخې اعدام شوی افغان عبدالباري پکوهي نومېږي.
د ایران د بشري حقونو د سازمان په وینا د شاوخوا یوې میاشتې په ترڅ کې په ایران کې لږ تر لږه اوولس افغانان اعدام شوي دي.
په ایران کې اکثر افغانان د مخدر موادو په تور اعدام محکومېږي او د بشري حقونو د ډلو په وینا اکثر وخت دا تورن کسان مدافع وکیلانو ته لاسرسی نه لري.

په هغه راپور کې چې اروپا کمیسیون د سه شنبې په ورځ (اګست ۲۷) په خپله ویب پاڼه کې خپور کړ، ویل شوي چې په نویو بندیزونو کې له پنځوسو څخه زیات کارګو کښتۍ او د تیلو ټانکرونه او شاوخوا نهه کسان یا شرکتونه شامل دي.

پر روسیې د اروپايي ټولنې په دې نویو بندیزونو کې یو شمېر ایراني شرکتونه او په هند، متحده عربي اماراتو، هانګ کانګ او چین کې ثبت شوي څو شرکتونه او همدارنګه د شمالي کوریا دوه چارواکي هم په نښه شوي دي.

د بندیزونو نوې کڅوړه شپږ چینایي وګړي او له هغو څلور چینایي شرکتونو نه چې د روسیې پوځ ته د ډرون پرزو په قاچاق کې ښکیل دي یو چینایي شرکت هم په نښه شوي دي.

روسیې تر اوسه د دغو نویو بندیزونو په اړه غبرګون نه دی ښودلی.

د برتانیا یوې محکمې پرون د یوې وژل شوې ماشومې پلار په ۴۰ او د هغې میره په ۳۰ کاله بند محکومه کړل.

۴۳ کلن عرفان شریف او مېرمن یې ۳۰ کلنه بیناش بتول چې دواړه پاکستانیان دي، د خپلې لور لس کلنې سارا شریف په وژنه تورن شوي دي. ویل کېږي چې پلار او میرې دا ماشومه له شپږ کلنۍ څخه شکنجه کوله.

د لندن د محکمې قاضي جان کاوانا John Cavanagh په داسې حال کې چې آواز یې رېږدېده وویل د تشدد هغه کمپاین چې د ماشومې سارا پر وړاندې شوی دی حتی تصور یې ګران دی. نوموړي زیاته کړه چې سارا په فلزي میله او د کرکټ په بېټ وهل شوې او د پړي په وسیله تړل شوې وه، سر یې په پلاستیکي کڅوړه کې بند کړل شوی و، او یوه برخه یې سورۍ شوې وه چې هوا ورشي.

نوموړې ماشومه د ۲۰۲۳ کال په اګست میاشت کې په کور کې په خپل بستر کې مړه وموندل شوه او د عدلي طب معایناتو وښودله چې په وجود کې یې ۷۱ تازه زخمونه جوړ شوي وو، او لږترلږه ۲۵ هډوکي یې مات وو.

د آرام سمندر په وانواټو ټاپو کې د پرونۍ زلزلې په نتیجه کې د مړو کسانو شمېر ۱۴ ته لوړ شوی دی.

دې زلزلې چې شدت یې د ریښتر په کچه ۷،۳ درجې و، سلګونه نور کسان ټپیان کړي او د آرام سمندر د جنوب په دې لیرې پراته ټاپو کې یې پراخ زیان اړولی دی.

راپورونه وايي ژغورونکې ډلې د ویجاړو ودانۍ له کنډوالو څخه د مړو او ټپیانو د راایستلو هڅه کوي. د وانواټو د پولیسو مشر رابسون لاورو په یوه ویډیويي پیغام کې ویلي چې په زلزله کې له ۲۰۰ ډېر کسان ټپیان شوي او د ژغورنې هڅې اوس له دوو ویجاړو ودانیو څخه د قربانیانو پر راایستلو متمرکزې دي.

دې زلزلې ګڼو ودانیو له هغې ډلې د امریکا، فرانسې، برتانیا او نیوزیلنډ سفارتونه هم زیانمن کړي دي او د بریښنا مزي او مخابراتې شبکې یې پرې کړې دي.

په وانواټو کې د اوو ورځو لپاره بېړنی حالت اعلان شوی او د ۷۲ ساعتونو لپاره الوتنې لغو شوې دي.

د روسیې پوځ د شمالي کوریا له ځواکونو سره په ګډه په کورسک سیمه کې د اوکرایني سرتېرو پرضد عملیات پراخ کړي دي. اوکرایني ځواکونو د روان کال په اګست میاشت کې د روسیې د کورسک سیمې ځینې ناحیې ونیولې او تراوسه هم پر ځینو سیمو ولکه لري.

د اوکراین جګپوړي پوځي قوماندان جنرال اولیکساندر سیرسکي پرون په یوه وینا کې وویل چې روسي پوځیانو له دریو ورځو راهیسې په کورسک کې پوځي عملیات پراخ کړي او په وینا یې د شمالي کوریا پوځیان په دې جګړو کې عملي برخه لري.

داسې ښکاري چې د شمالي کوریا سرتېرو ته په دې جګړه کې درانه تلفات اوښتي دي. اوکرایني او امریکايي چارواکو د دوشنبې په ورځ وویل چې د دې ځواکونو ګڼ سرتېري وژل شوي او پرون (د لیندۍ ۲۷مه) د امریکا د پوځ یوه جګپوړي چارواکي د خپل نوم نه ښودلو په شرط وویل چې د شمالي کوریا سلګونه سرتېرو ته په کورسک کې مرګ ژوبله اوښتې ده.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د ایراني چارواکو هغه پرېکړه وغندله چې د ایران او امریکا دوه ګوني تابعیت لرونکی، د ازادي راډیو د فردا څانګې پخوانی خبریال، رضا ولي زاده، یې په لس کاله بند محکوم کړی دی.

د بهرنیو چارو وزارت یوه ویاند پرون (سې شنبې) د فردا څانګې ته وویل چې متحده ایالات په کلکه دغه حکم غندي او د هغه او په ایران کې د ټولو سیاسي بندیانو د سمدستي خوشې کولو غوښتنه کوي.

دې ویاند زیاته کړه چې د ایران رژیم په مکرر ډول د ګواښونو، ډارولو، توقیفونو، جبري اعترافونو او د خبریالانو پر وړاندې د تاوتریخوالي کارولو له لارې د مطبوعاتو ازادي ځپلې ده.

د محکمې د هغو اسنادو له مخې چې د ښاغلي ولي زاده مدافع وکیل ته د ډسمبر په لسمه استول شوي او ازادي راډیو هم ارزولي، ولي زاده د تهران د انقلابي محکمې له خوا له یوه دښمن حکومت سره د همکارۍ په تور محکوم شوی دی.

ښاغلي ولي زاده د ازادي راډیو له فردا څانګې سره له یوې لسیزې کار کولو وروسته د ۲۰۲۲ م کال په نومبر میاشت کې استعفا ورکړې وه. هغه د روان ۲۰۲۴ م کال په لومړیو کې د خپلې کورنۍ د لیدو لپاره ایران ته تللی و، چې د سپټمبر په ۲۲ نیول شو.

د خیبرپښتونخوا کرمې سیمې ته چې زرګونه کسان د فرقه یي جګړو په نتیجه کې ګیر پاتې دي، د بشري مرستو د رسولو په مقصد الوتنې نن پیل شوې.

په دې نښتو کې چې په تېره جولای میاشت کې پیل شوې تراوسه له ۲۰۰ زیات کسان وژل شوي دي. ډیورنډ کرښې ته څېرمه د یوشمېر سیمو خلک د غذايي موادو او دارو درملو له کمښت سره مخامخ دي.

دا په داسې حال کې ده چې د پاکستان حکومت هڅه کوي د شیعه او سني قبیلو ترمنځ د ځمکو پر سر دا دعوه پای ته ورسوي.

د ایدي په نوم د خصوصي خیریه بنسټ سیمه ایز مشر شېرګل د فرانسې خبري آژانس ته ویلي دي چې د خیبرپښتونخوا له مرکز پېښور ښار څخه کرمې ته د بشري مرستو د رسولو لپاره الوتنې به د اونۍ ترپایه دوام وکړي. نوموړی زیاتوي چې دوی په هره الوتنه کې درې تنه ټپیان لېږدوي او نورو ته دارو درمل استوي.

په کرمه کې د سني شیعه د جګړې له پیله څوځلې هلته اوربند اعلان شوی او له دواړو خواوو څخه مخور او مشران د یوه دوامداره توافق لپاره هڅه کوي.

په عین حال کې د پاکستان حکومت د تاوتریخوالي د مخنیوي لپاره د کرمې اصلي لویه لاره بنده کړې ده. په کرمه کې د ښکېلو خواوو ترمنځ نښته وروسته له هغه پیل شوه چې د دې سیمې د اوسېدونکو د موټرو پر یوه کاروان برید وشو او په نتیجه کې یې له څلوېښتو ډېر کسان ووژل شول.

د روسیې په کراسنادار سیمه کې د تورې بحیرې د لسګونه کیلومتره اوبو ساحه نن وروسته له هغه په تېلو ناولې شوه چې د روسیې دوه تېل وړونکې کشتۍ د کرچ په تنګي کې د سخت توپان په نتیجه کې زیانمنې شوې.

د کراسنادار والي وینیامین کوندراتییف ویلي چې د اوبو د پاکولو کاري ډلې سیمې ته استول شوې دي. د هغه په وینا سخت باد، د سواحلو په اوږدو له ټانکرونو د توی شویو تېلو له خپرېدو سره مرسته کوي او په تور سمندرګې کې د چاپېریال د احتمالي ناورین په اړه اندېښنې یې زیاتې کړې دي.

پر ټولنیزو شبکو په خپرو شویو عکسونو او ویډیوګانو کې ښکاري چې د سمندر اوبه په تور رنګه مایع پوښل شوې دي.

د اولګا نفت Volgoneft شرکت دوه ټانکري کشتۍ چې زرګونه ټنه د ټيټ کیفیت لرونکي تېل پکې بار وو، د یکشنبې ورځې په دې پېښه کې ښکېلې وې.

د روسیې د پوځ یو جګپوړی جنرال چې په اوکراین کې د کیمیاوي وسلو په کارولو تورن و، نن په مسکو کې په یوه چاودنه کې ووژل شوی.

د آزادۍ راډیو سرچینې وايي، د روسیې د اټومي، بیالوژیکي او کیمیاوي دفاعي ځواک مسوول ډګرجنرال ایګور کیریلوف د اوکراین د استخباراتو په برید کې په نښه شوی دی.

د روسیې د تحقیقاتو کمیټې په یوه بیان کې ویلي چې ۵۴ کلن جنرال کیریلوف او د هغه مرستیال نن سهار وختي په مسکو کې د یوې ودانۍ مخې ته د ځای پرځای شوي بم په چاودنه کې ووژل شول.

کیریلوف د روسیې د پوځ تر ټولو جګپوړی چارواکی دی چې پر اوکراین د روسیې د یرغل له پیله ظاهرا په یوه هدفي حمله کې وژل کېږي.

له دې پېښې یوه ورځ مخکې د اوکراین د امنیتي خدماتو ادارې SBU خبر ورکړ چې اوکرایني څارنوالانو کیریلوف رسما د اوکراین پرضد د روسیې په جګړه کې د اوکرایني ځواکونو پرضد د کیمیاوي وسلو په کارولو تورن کړی دی.

د ایران د بهرنیوچارو وزارت اعلان کړی چې په سوریه کې د دې هېواد سفارت به د لازمو شرایطو له برابرېدو وروسته بیا پرانیستل شي.

د بهرنیوچارو وزارت ویاند اسماعیل بقايي نن (د لیندۍ ۲۷مه) وویل چې د ایران د سفارت بېا پرانیسته یولړ شرایطو ته اړتیا لري چې تر ټولو مهم یې د سفارت او د سفارت د کارکوونکو د امنیت او خوندیتوب تضمین دی.

په سوریه کې د ایران سفیر حسین اکبري د لیندۍ په ۲۵مه نېټه ویلي و، چې په دمشق کې د ایران سفارت به په نژدې راتلونکي کې خپل فعالیت بیا پیل کړي.

ښاغلي اکبري د سوریې د تحولاتو په اړه په یوه مرکه کې ویلي و، وروسته له دې چې د هیات تحریر شام په مشرۍ وسله والې ډلې دمشق ته ورسېدې، د ایران د سفارت امنیت یې خوندي کړ. د هغه په وینا ایران غواړي چې په دمشق کې خپله قونسلګري بیا پرانیزي او سوریې هم چمتووالی ښودلی دی.

د ډسمبر په اتمه نېټه وروسته له دې چې وسله والې ډلې دمشق ته ننوتلې، ایراني ډيپلوماتان له سفارت څخه ووتل او د ایران سفارت ولوټل شو.

د بشاراسد د رژیم له پرځېدو وروسته پر ټولنیزو شبکو هغه تصویرونه خپاره شول چې یوه ډله کسان د ایران د سفارت د اړوندو اداري وسایلو او تجهیزاتو د ورانولو په حال کې ښيي.