د بېپولې خبریالانو سازمان (RSF) په خپل یو تازه راپور کې افغانستان یو ځل بیا د خبریالانو لپاره په نړۍ کې مرګونی هېواد بللی.
دغه راپور چې نن سې شنبه «۱۴۰۰ کال د وري ۳۱» خپور شوی افغانستان د ۱۸۰ هېوادونو له ډلې ۱۲۲م هېواد دی چې د خبریالانو لپاره پهکې ګواښ ډېر دی.
دا هېواد تېر کال هم د خبریالانو لپاره د مرګوني هېوادونو په کتار کې په همدې نمبر راغلی وو.
دغه سازمان هر کال په ۱۸۰ هېوادونو کې د رسنیو وضعیت په اړه معلومات، د رسنیو او خبریالانو پر وړاندې ستونزې او ننګونې د یو راپور په ترڅ کې خپروي.
د افغانستان د ازادو رسنیو ملاتړ ادارې، نی چارواکي بیا د بېپولې خبریالانو سازمان خپور شوي راپور ته په اشاره سره په دې هېواد کې د رسنیو وضعیت د اندېښنې وړ بولي.
د دې ادارې مشر مجیب خلوتګر نن سې شنبه ازادي راډيو ته وویل: "په افغانستان کې د رسنیو او د بیان ازادۍ وضعیت ورځ تر بله خرابېږي، تاوتریخوالي ورځ تر بله ډېرېږي، اطلاعاتو ته لاسرسی ورځ تر بله محدودېږي، همداراز د رسنیو مالي او اقتصادي ستونزې هم په ډېرېدو دي چې همدا دلیلونه د دې باعث شوي چې ځینو رسنیو خپل فعالیت درولی او ځیني خبریالانو خپلې دندې پرېښي."
د ښاغلي خلوتګر په خبره، د افغانستان په سیاسي پروسو کې د رسنیو کمرنګه ونډه بله جدي اندېښنه ده.
یو شمېر خبریالان هم د افغانستان روان حالت د خبریالانو لپاره اندېښمنوونکی بولي.
افغان خبریال ذبیحالله جهانمل له ازادي راډيو سره په خبرو کې وویل، د خبریال لپاره افغانستان خوندي نهدی او دا حالت ورځ تر بلې د خرابېدو په حال کې دی.
ښاغلی جهانمل زیاتوي: "د خبریالانو وضعیت ورځ تر بله په افغانستان کې خرابېږي، ان تر دې چې د اطلاعرسونې فضا ورته محدوده شوې ده، په دې برخه کې له بده مرغه نړېوالې ټولنې هم خپل مسؤلیت نهدی ادا کړی."
بله افغان خبریاله لېمه هوتک بیا د تاوتریخوالي ترڅنګ اطلاعاتو ته نهلاسرسی او کاري خوندیتوب د ځان پر وړاندې جدي ستونزې یادوي.
اغلې هوتک وايي: "په وروستیو کې د خبریالانو لپاره د کار زمینه کمه شوې ده، د امنیت په برخه کې له بده مرغه حکومت او نور اړوند بنسټونو کوټلي ګامونه نهدي پورته کړي، موږ د دې شاهدان یو چې په تېرو څو میاشتو کې ځیني خبریالان ترور شول او ځیني د چسپکي ماینونو له امله ووژل شول."
دې ټولو اندېښنو ته بیا د افغانستان د کورنیو چارو وزارت وايي چې د خبریالانو او د ټولنې د نورو وګړو خوندي ساتل ورته لومړیتوب لري.
دا اندېښنې په داسې حال کې دي چې د بېپولې خبریالانو سازمان د معلوماتو له مخې سره له دې چې کرونا ویروس هم یو شمېر خبریالان ووژل، خو په ۲۰۲۰ کال کې ۶ او د روان میلادي کال له پیله ۴ خبریالان او د رسنیو کارکوونکي په هدفي بریدونو کې ووژل شول چې په وژل شویو کې د ازادي راډیو خبریال محمد الیاس داعي هم شامل دی.