په داسې حال کې چې ټاکل شوې سبا د جمعې په ورځ د اندونیزیا مرکز جاکارتا کې د افغانستان د جګړې په اړه د علماوو د څلور ورځني کنفرانس کوربه وي، د افغانستان د سولې عالي شورا تمه لري چې د دې ناستې پرېکړې به د افغان د سولې له پروسې سره مرسته وکړي.
د دې شورا مرستیال حاجي دین محمد د پنجشنبې په ورځ ازادي راډيو ته وویل چې په دې ناسته کې به د اسلام له نظره د افغانستان په جګړه بحث وشي.
نوموړی وايي:
"د سولې عالي شورا تمه لري چې دې کنفرانس کې له پاکستاني علماوو سره داسې یو تفاهم ته ورسېږي چې په سیمه او افغانستان کې د جګړې د ختمېدو او د سولې د راتګ لپاره له دې کنفرانسه ګټه واخیستل شي. سره له دې چې وسلهوال طالبان اوسمهال په سیاسي لحاظ له دې ناستې سره مخالفت لري، خو بیا هم زه فکر کوم چې پر طالبانو او پر سیمه بهيې اغېز مثبت وي."
ټاکل شوې چې د اندونیزیا په مرکز جاکارتا کې د افغانستان، پاکستان او اندونیزیايي علماوو دا ناسته د روانې میلادي میاشتې په ۱۶مه نېټه پیل او تر ۱۹مې نېټې به دوام وکړي.
تر دې وړاندې د اندونیزیا د ولسمشر مرستیال یوسف کالا د کابل پروسې په ناسته کې د ګډون پر مهال هیله ښودلې وه چې یاده ناسته به په افغانستان کې د روانې جګړې له پای ته رسېدو سره مرسته وکړي.
افغان حکومت هم د علماوو دې ناستې ته خوشبیني ښودلې ده.
د جمهوري ریاست د ویاند د دفتر سرپرست شاهحسین مرتضوي د روانې اوونۍ د سې شنبې په ورځ ازادي راډیو ته وویل، تمه ده په دغې ناسته کې د افغان سولې او جنګ په اړه واضح بحثونه وشي.
اندونیزیا کې د علماوو ناسته به افغان سولې سره مرسته وکړي.
وسلهوالو طالبانو د یوې اعلامیې په خپرولو سره په یاده ناسته کې له ګډون انکار کړی او دا يې د ځان په اړه دسیسه بللې ده.
خو د افغان حکومت اجرائیه ریاست ویلي چې دغه ډلې کله هم په خپلواک ډول پرېکړه نهده کړې.
د دغه ریاست ویاند مجیب رحیمي د روانې اوونۍ د یکشنبې په ورځ ازادي راډیو ته وویل چې طالبانو تل په دا شان قضیو کې د پاکستان د فرمان له مخې پرېکړه کړې ده.
په ورته وخت کې د افغانستان د علماوو شورا غړي که څه هم په دې ناسته کې د پاکستاني علماوو د دریځ په اړه خوشبینه نهدي، خو له دغې ناستې د یوې مثبتې نتیجې تمه لري.
د دې شورا غړي ریحانالله ریحان ازادي راډيو ته وویل:
"دا کنفرانس ډېر مهم دی، البته د پاکستاني علماوو په اړه زه ډېر مطمئن نهیم، خو بیا هم فکر کوم چې هغه وسلهوال مخالفین چې هغوی په یو او بل نوم د افغانستان د حکومت مخالفت کوي، د علماوو دا ناسته به پرې تأثیرات ولري او دا به یو مثبت قدم وي."
خو د افغانستان د ولسي جرګې د دیني کمېسیون یو شمېر غړي بیا دغه ډول کنفرانسونه نمایشي ګڼي او وايي، پایلو تهيې هیلهمند نهدي.
د دې کمېسیون غړي مولوي سید محمد اخوند ازادي راډيو ته وویل، د افغانستان د جګړې په اړه د علماوو تېرو ناستو او کنفرانسونو ته په کتو چې پایلې يې ښې نهوې دا کنفرانس هم هیله بخښونکی نهدی.
دی وايي، تر هغه چې د جنګ په دواړو اړخونو فشار رانهوړل شي، سولې ته رسېدل ناشونې نه، خو ستونزمن دي.
راپور: اکرامالله اکرام