د جوزجان ولایت سیمه ییز چارواکي وايي په دې ولایت کې یې د یوې زورورې چاودنې مخنیوی کړی دی.

د جوزجان د آقچې ولسوال رحمت الله حشر آزادي راډیو ته وویل چې نن سهار له چاودیدونکو موادو ډک یو موټر په دې ولسوالۍ کې له یوه تن سره نیول شوی دی.

د ښاغلي حشر په خبره که چیرته په دې موټر کې بار موادو ته چاودنه ورکړل شوې وای نو لسګونه افغانانو ته به یې مرګ ژوبله اړوله.

د موټر د انتقال په تور دوه نور کسان تښتیدلي چې د پولیسو په خبره د موندلو لپاره یې هڅې روانې دي.

د تورخم دروازه د عامو ویزه لرونکو مسافرو او عاجلو ناروغانو پر مخ پرانستل شوه.

په تورخم کې د طالبانو د حکومت یوې سرچینې ازادي راډيو ته وویل چې په ځايي وخت اته نیمې بجې ویزه لرونکو مسافرو ته له امنیتي سکریننګ وروسته د کرښې بلې غاړې ته د اوښتو اجازه ورکړل شوه.

دغې سرچینې وویل چې که څه هم د مسافرو ګڼه ګوڼه ډېره زیاته ده خو تګ راتګ په عادي ډول دوام لري.

ټاکل شوې چې دا داروازه پرون جمعه د مارچ په ۲۱ مه د عامو ویزه لرونکو مسافرو پر مخ پرانستل شي خو پاکستاني اړخ ته د ځینو تخنیکي ستونزو له امله ترننه پورې وخڼدېده.

دا دروازه د تېرې فبرورۍ په ۲۱ مه د پاکستان سرحدي ځواکونو له لوري ظاهرا کرښې ته نږدې د طالبانو له لوري د یوې امنیتي پوستې د جوړېدو په غبرګون کې وتړل شوه، چې له امله یې دواړو غاړو ته په زرګونه مسافر او په سوداګریزو توکو بار موټر بند پاتې شوي و.

د تورخم دروازه د افغانستان او پاکستان ترمنځ د مسافرو د اوښتو او راوښتو مهمه دروازه بلل کیږي. دغه راز د دواړو هیوادونو ترمنځ د سوداګرۍ تر ټولو مهمه لار بلل کیږي.

د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ صندوق (یونیسف) د طالبانو له حکومته غوښتي چې د نجونو پر زده کړو بندیز دې فورا لغوه کړي.

د دې ادارې اجرایوي مدیرې کترین روسل نن شنبې په یو بیان کې وویل، " که چیرته دا بندیز دوام ومومي تر را رارون۲۰۳۰ کاله پورې به ۴میلیونه نجونې د زده کړې له حقه محرومې شي".

د میرمن روسل په ټکو، دا بندیز د میلیونو نجونو ژوند په خطر کې اچوي او د طالبانو تر واک لاندې افغانستان ته تباه کېدونکې پایلې لرلی شي.

دا په داسې حال کې چې په افغانستان کې تعلیمی کال پیل او طالبانو یو ځل له شپږ ټولګیو پورته نجونې درسونه ته ور ونه غوښتې.

د نجونو پر زده کړو دا بندیز له ۲۰۲۱ کال راهیسې دوام لري.

د لندن په هیترو هوايي ډګر کې هغه الوتنې چې پرون د اورلګېدنې له کبله ځنډېدلې وې تېره شپه ناوخته بیا پیل شوې.

د دې هوايي ډګر چارواکو پرون په یوه بیان کې وویل، کاري ټیمونو ټوله ورځ بې ستړیا کار وکړ څو دا هوايي ډګر بیا فعالیت ته چمتو کړي.

د هیټرو هوايي ډګر چې د نړۍ پنځم ترټولو مصروف هوايي ډګر بلل کېږي د پنجشنبې په ورځ کې د اورلګیدنې له کبله په سلهاوو الوتنې وځنډول شوې.

ټاکل شوې وه چې پرون د هیترو د هوايي ډګر له لارې ۲۹۱ زره مسافر په الوتنو کې سفر وکړي خو له اورپېښې وروسته الوتکې د برتانیا او اروپا په نورو هوايي ډګرونو کې کېناستې.

تمه ده چې د هیترو هوايي ډګر به نن د ورځې په اوږدو کې خپلې ټولې الوتنې بېرته په عادي ډول پیل کړي.

د بخښنې نړیوال سازمان په بلوچستان ایالت کې د پاکستاني چارواکو له خوا د سیاسي فعالانو پر نیولو اندېښنه ښودلې ده.

د بشري حقونو دې مدافع ډلې پر خپله ایکس پاڼه په یوه بیان کې ویلي چې بلوڅ فعالان او مخالفین د بلوچستان په بېلابېلو برخو کې د غیرقانوني نیونو په لړۍ کې د پاکستان د بشري حقونو له مکلفیتونو سره په تضاد کې په نښه کېږي.

د بخښنې د نړیوال سازمان بیان د بلوڅ د یکجهتۍ د کمیتې تنظیموونکی بیبیرګ بلوچ او د هغه ورور همال بلوچ د مثال په توګه یادوي او وايي چې دوی د تروریزم پرضد د مبارزې د ادارې چارواکو پرون په کوټه کې له خپل کور څخه ونیول.

بیان زیاتوي چې په همدې ورځ د بولان د طبي کالج مرستیال الیاس بلوچ وروسته له هغه ونیول شو چې چارواکو ته یې د نجونو پر لیلیه د چاپې اجازه ورنه کړه.

د بخښنې نړیوال سازمان همداراز په جبري ډول د لادرکه شویو بلوڅانو د کورنیو د پنځو غړو د نیولو خبر هم ورکوي او د بلوچستان پر ایالتي چارواکو غږ کوي چې د غیرقانوني نیونو لړۍ ودروي او ټول هغه کسان خوشې کړي چې تراوسه یې نیولي دي.

د پاکستان حکومت د دې فعالانو د نیونو لړۍ وروسته له هغه چټکه کړه چې وسله والو په بلوچستان ایالت کې د مسافرو پر یوه اورګاډي د برید پرمهال له ۴۰۰ ډېر کسان یرغمل کړل او له ډلې یې لسګونه کسان ووژل.

د دې برید پړه د بلوڅانو د ازادي بښونکي پوځ په نوم د بېلتونپالو ډلې ومنله.

د خوړو نړیوال پروګرام WFP وايي چې لاهم د افغانستان د ټولو وګړو له دریو یوه برخه خلک له لوږې سره مخامخ دي.

د ملګروملتونو دې اړوندې ادارې پرون (د وري لومړۍ نېټه) د نوي ۱۴۰۴ ه. ل کال د پیل او نوروز په مناسبت په یوه پیغام کې د سمنک د جوړولو د څرنګوالي په اړه یوه ویډیو خپره کړې او ویلي یې دي داسې مهال چې ډېر افغانان د سمنک په پخولو سره نوروز لمانځي د افغانستان له دریو یوه برخه وګړي له لوږې څخه کړېږي. د WFP پیغام زیاتوي چې اوس مهال له اړو کورنیو سره د دې سازمان مرستې دوام لري.

له دې مخکې د ملګروملتونو د بشري مرستو د همغږۍ ادارې اوچا له افغانانو سره د بشري مرستو لپاره د بودیجې پر کمښت اندېښنه ښودلې وه او ویلي یې و چې په روان میلادي کال کې نژدې ۲۳ میلیون افغانان بشري مرستو ته اړتیا لري.

امریکایی وګړی جورج ګلزمن چې د پنجشنبې په ورځ د طالبانو له بنده خوشې شو پرون متحدوایالتونو ته ورسېد.

ځینو امریکايي رسنیو بېګا هغه ویډیوګانې خپرې کړې چې نوموړی متحدوایالاتو ته د رسېدو، له الوتکې د کښته کېدو او د خپلې کورنۍ له غړو سره د روغبړ په حال کې ښيي.

ګلزمن په دې ویډیوګانو کې د خبرو پرمهال وايي چې فکر کوي له سره زېږېدلی او له دې چې خوشې شوی دی، د ډېری خوښي احساس لري.

نوموړی کابل ته د یوه امریکايي پلاوي له سفر او د طالبانو له چارواکو سره د دې پلاوي د غړو له لیدنې وروسته خوشې شو.

په دې پلاوي کې د اسیرانو په چارو کې د امریکا د ولسمشر ځانګړی استازی اډام بویلر او د افغانستان د سولې لپاره د امریکا د حکومت پخوانی ځانګړی استازی زلمی خلیلزاد شامل وو.

یاد پلاوي د پنجشنبې په ورځ کابل ته سفر وکړ او د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو له سرپرست وزیر امیرخان متقي سره یې وکتل.

د هلمند په مرکز لشکرګاه کې په یوه چاودنه کې ۱۷ کسان ټپیان شوي دي.

د ایمرجنسي روغتون په یوه بیان کې ویلي دي چې دا چاودنه پرون(د وري لومړۍ نېټه) د ګرشک ښار په یوه بازار کې وشوه.

د ایمرجنسي په بیان کې راغلي دي چې ۱۷ ټپیان د لشکرګاه ایمرجنسي روغتون ته رسول شوي چې د پنځو تنو یې وضعیت نازک دی.

د ایمرجنسي روغتون د افغانستان د څانګې مشر دېژان پانیک ویلي چې وضعیت جدي دی او روغتیايي ټیمونه د ټپیانو درملنه کوي.

د دې چاودنې علت او څرنګوالی نه دی معلوم. د طالبانو حکومت تراوسه د دې پېښې په اړه رسنیو ته څه نه دي ویلي.

تراوسه هېڅ یوې ډلې د دې چاودنې پړه نه ده منلې.

د افغانستان او نړۍ یو شمېر مشرانو د نوي کال، نوروز په مناسبت د مبارکۍ پیغامونو کې د خلکو د هوساینې او سوله‌ییز ژوند لپاره هیلې څرګندې کړې دي.

د افغانستان پخواني ولسمشر حامد کرزي په یوه پیغام کې یو ځل بیا او په ټینګار د طالبانو پر سرپرست حکومت غږ کړی چې د نجونو پر مخ د ښوونځیو او پوهنتونونو دروازې پرانیزي، څو دوی هم وکولی شي د خپلو وروڼو په څېر زده‌کړې وکړي او د هېواد د روښانه راتلونکي لپاره هڅه وکړي.

د افغانستان د پخواني حکومت اجرایه رییس عبدالله عبدالله تمه ښودلې چې په راتلونکي کال کې، په مختلفو برخو کې د افغانستان د خلکو لپاره د ښه ژوند شرایط مهیا او د هېوادوالو د ښځینه او نارینه‌ وو انساني او اسلامي حقوق تامین شي.

د امریکا د متحدو ایالتونو ولسمشر ډونالډ ټرمپ د نوروز په مناسبت پیغام کې ویلي، د امریکا د متحدو ایالتونو په استازیتوب، خپل د زړه له کومې تبریکات له خوښیو ډک یو نوروز لپاره وړاندې کوم. نوروز مو بختور.

د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتیریش ویلي، زموږ په جګړه‌ ځپلې، ویشل شوې او له لانجو ډکې نړۍ کې، د نوروز ماهیت یوه باارزښته ډالۍ ده. هیله‌مند یم چې نوروز د ټولو لپاره سوله، سلامتي او خوشحالي له ځان سره ولري.

په افغانستان کې د طالبانو له دوهم ځل واکمنۍ مخکې، د نوروز ورځ عمومي رخصتي وه او حکومت او خلکو نوروز او د نوي هجري لمریز کال پیل، په ځانګړو مراسمو سره لمانځل، خو دې حکومت عمومي رخصتي او د نوروز رسمي مراسم لغوه کړي دي.

د سوډان پوځ د جمعې په ورځ اعلان وکړ چې له نږدې دوه کلنې جګړې وروسته یې په خرطوم کې د ولسمشرۍ ماڼۍ کنټرول بیرته ترلاسه کړی دی.

دا ماڼۍ د سودان په پلازمېنه کې د سیالو ملېشه ځواکونو وروستی کلک سنګرګڼل کېده.

په خرطوم کې د ولسمشرۍ ماڼۍ نیول د سودان د پوځ لپاره د چټک ملاتړ ځواکونو یا RSF ملیشو په وړاندې یوه لویه سمبولیکه بریا ګڼل کیږي.

د اسوشیټیډ پریس په وینا، دا پیښه ښایي د جګړې د پای ته رسیدو په معنی نه وي، ځکه د RSF ځواکونه لاهم د لویدیځ دارفور پرسیمې او د سوډان پر نورو برخو کنټرول لري.

د روسیې د امنیت شورا سلاکار سرګې شویګو د جمعې په ورځ د شمالي کوریا له مشر کیم جونګ اون سره ولیدل.

د دواړو هېوادونو د رسنیو د راپورونو له مخې، شویګو شمالي کوریا ته وروسته له هغه لاړ چې په دې وروستیو کې د د دې هیواد لخوا روسیې ته د اضافي سرتیرو د لیږلو په اړه راپورونه خپاره شول.

د راپورونو له مخې، دا ځواکونه د اوکراین پر وړاندې د روسیې د جګړې د ملاتړ لپاره روسیې ته لیږل شوي دي.

د روسیې دولتي خبري اژانس تاس راپور ورکړی چې سرګي شویګو د روسیې د ولسمشر ولادیمیر پوتین پیغام کیم جونګ اون ته ورساوه.

په پیغام کې، پوتین ژمنه وکړه چې د دوی د وروستیو غونډو په جریان کې د شویو موافقو پلي کولو ته به "ډیره پاملرنه" وکړي.

د انټرفاکس خبري اژانس راپور ورکړی چې د غونډې په جریان کې، شویګو یو ځل بیا د امنیتي شراکت تړون ته د ژمنتیا لپاره د مسکو پر "بې قیدو شرطه چمتووالي" ټینګار وکړ.

د دواړو خواوو ترمنځ دا تړون تېر کال په پیونګ یانګ کې په یوه سرمشریزه کې لاسلیک شو او په هغه کې د "بهرني یرغل" په صورت کې د متقابل ملاتړ ژمنه هم شامله ده.