د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت وايي، د دغه هېواد د بهرنیو چارو سرپرست وزیر جلیل عباس جیلاني د افغانستان لپاره د واشنګټن ځانګړي استازي ټام وېسټ سره د افغانستان پر موضوع خبرې وکړې.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت نن په یوه اعلامیه کې ویلي، په دې کتنه کې جيلاني د افغانانو د سوکالۍ او پرمختیا د ملاتړ لپاره د ګډو چلندونو پر اهمیت ټینګار وکړ.

د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړی استازی ټام وېسټ چې د سیمې څلورو هېوادونو ته یې سفر پیل کړی، پرون په اسلام اباد کې د افغانستان لپاره د پاکستان له ځانګړي استازي اصف دراني سره هم کتلي وو.

اصف دراني پر خپله ایکسپاڼه له ټام وېسټ سره د کتنې خبر ورکړی او لیکلي یې وو چې دواړو خواوو د افغانستان پر بېلابېلو مسئلو خبرې کړي دي.

وېسټ پر خپله ایکسپاڼه لیکلي چې سیمې ته یې د دوشنبې په ورځ سفر پيل کړی او د دې لس ورځني سفر په لړ کې به پاکستان، متحده عرب اماراتو، قطر او سعودي عربستان ته لاړ شي.

د هند د بهرنیو چارو وزارت وايي، په نوې ډیلي کې د افغانستان د سفارت چارې په عادي ډول روانې دي.

د دغه وزارت ویاند ارېندام باګچي پرون پنجشنبه په خپل اوونیز کنفرانس کې وویل، په نوې ډیلې کې د افغان سفارت تر څنګ په ممبۍ او حیدرآباد کې د افغانستان د قونسلګریو چارې هم په عادي ډول روانې دي.

هغه ویلي، د افغانستان له بیرغ څخه څرګندېږي چې دغه ډیپلوماتیک مرکزونه د چا استازیتوب کوي او د دغو بنسټونو په باب د هند دریځ بدل شوی نه دی.

د هند د بهرنیو چارو وزارت ویاند زیاته کړې چې د افغانستان سفارت د افغانستان د اسلامي جمهوریت استازیتوب کوي، نه د طالبانو د نظام. د هند په ګډون د نړۍ یوه هېواد هم د طالبانو سرپرست حکومت په رسمیت نه دی پېژندلی.

د هند په حیدرآباد کې جنرال قونسل سید محمد ابراهیم‌خېل او په ممبۍ کې د افغانستان جنرال قونسلې ذکیې وردګ د لیندۍیا قوس پر نهمه په نوې ډیلي کې د سفارت په انګړ کې د افغانستان د درې رنګه ملي بیرغ د اوچتولو ویډیو خپره کړې وه او ویلي یې وو، دوی د سفارت د قونسلي چارې هم د هند د حکومت په غوښتنه پرمخ بیايي.

دوې اوونۍ مخکې د هند لپاره د تېر جمهوري نظام له خوا ګمارل شوي سفیر فرید ماموندزي د افغانستان د سفارت د دایمي تړل کېدو خبر ورکړی و.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت یو وار بیا له طالبانو د تروریستانو د پناه ځایونو پر وړاندې د جدي اقدام غوښتنه وکړه.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویاندې ممتاز زهرا بلوچ پرون په خپل اوونیز کنفرانس کې ویلي: "دا مهمه ده، چې افغانستان په خپله خاوره کې دننه، د تروریستانو د پناه ځایونو په وړاندې چې پاکستان ته خطر پېښوي، کوټلي او اغېزناک اقدام وکړي."

پاکستان وخت ناوخت په دغه هېواد کې د ناامنیو په پېښو کې هغه وسله‌وال دخیل بولي چې د دوی د ادعا له مخې په افغانستان کې خوندي مرکزونه لري.

د دغو ادعاوو په ځواب کې د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد د لړم یا عقرب میاشتې پر ۱۷مه ویلي وو، په پاکستان کې د امن ټینګول د طالبانو مسوولیت نه دی.

تر دې مخکې د پاکستان سرپرست صدراعظم، انوارالحق کاکړ ادعا کړې وه، له پاکستانه په سلګونو زره افغان کډوال ځکه ایستل کېږي چې افغانستان د هغو پاکستاني افراطي وسله‌والو په مخنیوي کې پاتې راغلي چې د خاورې په کارولو سره یې په پاکستان کې عملیات مخ ته وړي.

د ملګرو ملتونو پراختیايي اداره وايي، په افغانستان کې یې د هغو کسانو شمېر زیات کړی چې په 'ایچ آی وي' یا ایډز د اخته کسانو په درملنه کې مرسته کوي.

د دې ادارې د افغانستان څانګې پرون په خپله اکس شبکه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې د ګلوبل فنډ ادارې په مرسته په ایډز اخته کسانو په درملنه، وقایه او د ژوند د کیفیت په بهترۍ کې همکاري کوي.

د دې ادارې په وینا د درملنې لپاره د ګمارل شویو کسانو شمېر یې په ۲۰۲۲م کال کې ۱۱۶۲ ته رسولی، حال دا چې په ۲۰۱۵م کال کې دغه شمېر یوازې ۳۴۰ و.

تېره جمعه د ډسمبر لومړۍ نېټه د ایچ آی وي یا ایډز نړيواله ورځ وه.

په ۲۰۱۹ کال کې د ترسره شوې سروې له مخې په افغانستان کې تر ۱۹زره ډېر کسان په 'ایچ آی وي' ایډز اخته دي.

د بخښنې نړیوال سازمان، په افغانستان کې د هغه څه د بندېدو غوښتنه کړې چې د معترضو ښځو مجازات ښودل شوي دي.

دغه بنسټ پرون په یوه اعلامیه کې وویل چې د ۲۰۲۱م کال د اګست میاشتې په نیمايي کې پر افغانستان د طالبانو د ولکې له بیاټینګولو وروسته، معترضې ښځې د طالبانو د ظالمانه تګلارو له کبله په زوره ترۍ تم شوي، شکنجه شوي او بد چلند ورسره شوی دی.

په دوام کې ویل شويچې په دغو ښځو کې د بشري حقونو څلور مدافعانې پریسا ازاده، ندا پرواني، ژولیا پارسي او منیژه صدیقي شاملې دي چې د سپټمبر او نومبر میاشتو ترمنځ د طالبانو له خوا نیول شوې دي.

د بخښنې نړیوال سازمان په وینا، دغه څلور مېرمنې د توقیف پر مهال مدافع وکیل نه لري، په منظم ډول له خپلو کورنیو سره نه شي کتلی او شکنجه شوي، یا هم بد چلند ورسره شوی دی.

د بخښنې نړیوال سازمان په اعلامیه کې غوښتنه شوې چې د بشري حقونو دغه مدافعانې سمدلاسه او له قید یا شرط پرته خوشې شي.

طالبانو د دغو څلورو فعالانو د نیولو خبر تایید یا رد کړی نه دی.

بلخوا په افغانستان کې د ملګرو ملتونو سیاسي استازولۍ یا یوناما پرون وویل چې د خپلسرو نیونو د عواقبو په اړه سخته اندېښنه لري.

ټاکل شوې د کرکټ تر ۱۹ کلنو کم عمره ملي لوبډله نن د کابل پر وخت د سهار لس بجې، د هندوستان په وړاندې د سیالۍ ډګر ته وځي.

د افغانستان ټیم، چې تېره چهارشنبه متحده عرب اماراتو ته رسېدلې، د اسيايي جام سیالیو لپاره یې تمرینات کړي دي.

د کرکټ بورډ ویاند سید نسیم سادات پرون ازادي راډیو ته وویل، افغانستان په الف ګروپ کې شامل دی.

هغه زیاته کړه: "په دغو سیالیو کې ټولټال ۸ لوبډلې دي چې په هغوی کې افغانستان، پاکستان، هندوستان، بنګله دېش او سریلانکا دایمي غړي دي. درې نور د کوالیفای له مخې ګروپ ته راغلي چې په هغوی کې خپله متحده عرب امارات، نیپال او جاپان شامل دي. افغانستان په اې ګروپ کې له پاکستان، هندوستان او نیپال سره ځای لري."

د افغانستان تر ۱۹ کلنو کم عمره لوبډله به خپله دویمه سیالي راروانه یکشنبه د نیپال او سې شنبه د پاکستان په وړاندې وکړي.

که افغان لوبډله په خپل ګروپ کې دوې سیالۍ وګټي، د دغو مسابقو نیمه پایلوبې ته لار پیدا کوي.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندوی ماموریت د طالبانو لخوا د معترضو ښځو د خپلسرو نیونو په اړه اندېښنه ښودلې ده.

یوناما نن پر خپله ایکسپاڼه په یوه بیان کې ویلي چې د سپټمبر له نولسمې نېټې راهیسې د ښځو د حقونو څلور تنه فعالانې د طالبانو له خوا نیول شوي دي.

بیان زیاتوي چې چارواکي باید د دې مېرمنو د روغتیا، له خپلو کورنیو سره د لیدنې او قانوني استازولۍ حقونه خوندي کړي.

یوناما پر طالبانو غږ کړی چې د نظر او بیان آزادۍ ته د بشري حقونو له نړیوال تعهد سره سم درناوی وکړي.

راپورونه وايي چې څلور تنه فعالانې منیژه صدیقي، ژولیا پارسي، ندا پرواني او پریسا ازاده د طالبانو په بند کې دي، خو طالبانو تراوسه د دې مېرمنو د نیولو په اړه څه نه دي ویلي.

د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړی استازی ټام وېسټ چې د سیمې څلورو هېوادونو ته یې سفر پیل کړی، نن په اسلام اباد کې د افغانستان لپاره د پاکستان له ځانګړي استازي اصف دراني سره وکتل.

اصف دراني پر خپله ایکسپاڼه له ټام وېسټ سره د کتنې خبر ورکړی او لیکلي یې دي چې دواړو خواوو د افغانستان پر بېلابېلو مسئلو خبرې کړي دي.

دراني همداراز ویلي چې ده او ټام وېسټ د امریکا او پاکستان ترمنځ د همکارۍ او همغږۍ پر زیاتېدا تینګار وکړ.

تر ده مخکې روانه اوونۍ دوه نور امریکايي چارواکي اسلام اباد ته لاړل چې په دغه هېواد کې د هغو افغانانو په اړه خبرې وکړي چې ټاکل شوې ده امریکا ته ولېږدول شي.

وېسټ نن پر خپله ایکسپاڼه لیکلي وو چې سیمې ته یې د دوشنبې په ورځ سفر پيل کړی دی او د دې لس ورځني سفر په لړ کې به پاکستان، متحده عربي اماراتو، قطر او سعودي عربستان ته ولاړ شي.

ملګرو ملتونو په پاکستان کې د تروریزم د خطر او د کډوالو د حضور د نامستند ارتباط پر وړاندې خبرداری ورکړ.

د ملګرو ملتونو متخصصانو پرون چهارشنبې په یوه بیان کې وویل چې دوی په پاکستان کې د روان ۲۰۲۳ له پیله د کورونو د خاوندانو له لوري په زوره د افغانانو د ایستلو، د ماشومانو په شمول د افغانانو د نیونو او ایستلو راپورونه ترلاسه کړي دي.

د ملګرو ملتونو دغو دوولس متخصصانو همداراز ویلي، دوی تاییدوي چې پاکستان په تېرو دوو لسیزو کې افغانانو ته پناه ورکړې، خو باید بې دلیله او بې سنده کډوال او د تروریزم خطر سره ونه تړل شي.

افغان ټیلکام شرکت وايي، د افغانستان په ۲۳۰ ولسوالیو کې د مخابراتي شبکو د پیاوړتیا لپاره ۴۵۰ نوي انتنونه یا برجونه جوړوي.

د دغو مخابراتي برجونو پر جوړولو به، چې په اتلس ولایتونو کې جوړېږي، یو اعشاریه ۸۹ میلیارد افغانۍ ولګول شي.

ډېر افغانان د مخابراتي شبکو د کیفیت له خرابوالي او د ټیلفوني مکالمو او انټرنېټ د بیې له لوړوالي شکایت کوي.

په تېرو شاوخوا دوو لسیزو کې د افغانستان د مخابراتي شبکو ډېر انتنونه الوځول شوي چې له کبله یې مخابراتي شبکو ډېر مالي تاوان کړی دی.