د جو بایډن حکومت په یوه اقدام کې، چې د دمشق د نویو واکمنانو په وړاندې د "ښه نیت" څرګندونه ګڼل کېږي، د سوریې پر وړاندې د بندیزونو د ساتلو ترڅنګ، د بشري مرستو او اساسي خدماتو د انتقال په برخو کې محدودیتونه کموي.

رویټرز خبري اژانس د جو بایډن د حکومت له دې پرېکړې د خبرو سرچینو په قول وویل چې د دې اقدام هدف دا دی چې د جګړه ځپلې سوریې د خلکو د ژوند شرایط په داسې حال کې ښه شي چې د متحده ایالاتو د بندیزونو د فشار وسیله هم پر ځای پاته شي.

د رویټرز د راپور له مخې، د بشار اسد د حکومت له پرزېدو او د "هیئت تحریر الشام" د لنډمهاله حکومت له واک ته رسېدو وروسته، د واشنګټن د حکومت چارواکو تر اوسه څو ځله د دې نوي حکومت له غړو سره لیدنې کړې دي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت یوه پلاوي، چې مشري یې باربرا لیف کوله، د نوي حکومت په لومړیو ورځو کې د هیئت تحریر الشام له مشر احمد الشرع سره په دمشق کې ولیدل. له دې وروسته اعلان وشو چې د هیئت تحریر الشام د قومندان په اړه هغه لس میلیون ډالري جایزه، چې واشنګټن د تېرو کلونو په ترڅ کې ټاکلې وه، لغوه شوې ده.

خو د رویټرز پر اساس، متحده ایالات لا هم دا ډله، چې له القاعدې سره یې خپلې پخوانۍ اړیکې پرې کړې او د هغې پر وړاندې یې جګړه کړې، یوه ترهګره ډله بولي. واشنګټن له "هیئت تحریر الشام" سره د ترهګرۍ پر ضد د مبارزې او د ټولې سوریې د خلکو د استازي حکومت د جوړېدو په شان برخو کې د همکارۍ غوښتونکی دی.

وال سټریټ ژورنال راپور ورکړی چې د بایډن حکومت د تېرې اوونۍ په پای کې له سوریې سره د مرستو اړوند محدودیتونه کم کړل او اعلان یې وکړ چې دا اقدام به د خزانې وزارت ته اجازه ورکړي چې هغو ډلو او شرکتونو ته معافیت ورکړي چې د خلکو اساسي اړتیاوې لکه اوبه، بریښنا، او نورې بشري مرستې برابروي.

د امریکا د خزانې وزارت ویاند، چې د سوریې بندیزونه څاري او تطبیقوي، د دې راپور په اړه له څه ویلو ډډه وکړه؛ نه یې رد کړ او نه یې تایید.

وال سټریټ ژورنال زیاته کړې چې د بایډن د حکومت پرېکړه د سوریې پر وړاندې د بندیزونو د پاتې کېدو په اړه دا ښیي چې سپینه ماڼۍ لا هم د سوریې د نویو مشرانو په اړه اندېښنې لري.

د دمشق د موقت حکومت چارواکو ویلي چې بندیزونه د بشار اسد پر حکومت پورې اړه لري او له نړیوالې ټولنې یې د بندیزونو د لرې کولو غوښتنه کړې ده. د موقت حکومت د بهرنیو چارو وزیر د یکشنبې په ورځ قطر ته د سفر پر مهال د امریکا د بندیزونو د ختمېدو غوښتنه وکړه.

د امریکا او اروپايي اتحادیې بندیزونه د سوریې د کورنۍ جګړې په تعقیب ولګول شول، چې په زرګونو کسان په کې وژل شوي، په ځانګړې توګه په هغو بمبارونو کې چې د کیمیاوي وسلو د کارونې شک پرې موجود و.

د سوریې د بشري حقونو د څار ډلې تېره اوونۍ د کورنۍ جګړې په اړه وویل چې په دې جګړه کې د ۵۲۸ زره کسانو د وژل کېدو اسناد موجود دي.

د فرانسې او جرمني د بهرنیو چارو وزیرانو، چې په تېرو ورځو کې یې په دمشق کې له احمد الشرع سره لیدلي، ویلي چې د اروپايي اتحادیې د بندیزونو لرې کول به په دې پورې اړه ولري چې د سوریې نوي واکمنان په سیاسي برخه کې کوم لوري ته روان دي.

ټاکل شوې ده چې نن د اوکراین یو پلاوی د امریکا په میامي کې له امریکایانو سره پر دې خبرې وکړي چې څرنګه په اوکراین کې د روسیې یرغل پای ته رسیدلی شي.

د اوکراین د جګړې او پر دغه هیواد د روسیې د تیري د پای ته رسیدو لپاره د امریکا د متحد ایالتونو ولسمشر ډونالډ ټرمپ یوه طرحه چمتو کړې ده چې له دې طرحې سره د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي ډیر موافق نه دی، ځکه چې د روغې جوړې په دې طرحه کې باید اوکراین د خپلې خاورې له ځینو سیمو تیر شي.

بل لور ته رویټرز اژانس میامي ته د روسیې د یوه پلاوي د تګ خبر ورکوي چې د شنبې یا یکشنبې په ورځو به له امریکایي لورې سره خبرې کوي.

د کرملین ویاند دیمیتري پیسکوف د پنجشنبې په ورځ خبریالانو ته وویل چې مسکو په دې لټه کې دی چې پوه شي چې امریکایي پلاوي د ولسمشر ټرمپ د سولې د طرحې په تړاو له خپلو اروپایي شریکانو او کییف سره څه نتیجو ته رسیدلې دي.

د چهارشنبې په ورځ د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین وویل، که چیرته کییف او اروپایي مشران د واشنګتن د سولې له پلان سره موافقې ته نه رسیږي، روسیي ځواکونه به په زوره له اوکرایني پوځیانو نورې سیمې لاندې کړي.

د ملګرو ملتو پراختیایي پروګرام( یو این ډي پي) وایي، په ګڼ شمیر کډوال له ګاونډيو هیوادونو افغانستان ته ستنیدلي دي چې پر ټولو خدماتي برخو یې فشارونه زیات کړې دي.

د ملګرو ملتو پراختیایي پروګرام د پنجشنبې په ورځ د ډسمبر په اتلسمه د کډوالو د نړیوالې ورځې په مناسبت په یوه بیان کې وویل چې یوازې په دوه زره پنځه ویشتم کال کې له ایران او پاکستانه افغانستان ته تر دوه میلیونه او درې لکو ډیر افغانان ستانه شوې دي.

په دې بیان کې وړاندې راغلې دي، چې د دې کډوالو لویه برخه د روغتیایي خدماتو، انرژۍ او کار موندنې په برخو کې ستونزې لري، همداراز د استوګنې په برخه کې هم افغانستان ته د کډوالو له ستنیدو سره مشکلات پراخ شوې دي.

هند ژمنه وکړه چې له افغانستان سره به د سرطان ضد درملو، واکسینونو او یوشمیر روغتیایي وسایلو مرسته وکړي.

د هند روغتیا وزیر جیګت پراکاش پر خپله اېکسپاڼه لیکلي چې د درملو یو لوی بار له یوسل او اته ویشت سټي سکن ماشینونو سره افغانستان ته د لیږلو په حال کې دی.

ښاغلي پراکاش پرون په نوي ډیلي کې د طالبانو د عامې روغتیا له وزیر مولوي نورجلال جلالي سره چې د یوه پلاوي په مشرۍ د لیندۍ په پنځه ویشتمه د هند په بلنه دغه هیواد ته تللی دی، وکتل او له افغانستان سره یې د روغتیا په برخه کې د هند د اوږدمهاله مرستو پر ژمنتیا ټینګار وکړ.

په ناروې کې د افغانستان سفارت چې سږکال پسرلی یې واک د طالبانو استازي ته وسپارل شو، د ناورې، ډنمارک او ایسلنډ میشتو افغانانو لپاره د پاسپورټونو توزیع پیل کړه.

د ناروې د بهرنیو چارو وزارت د وري په میاشت کې موافقه وکړه چې د طالبانو دیپلومات نجیب اله شاهین د سفارت د لومړي سکرتر په توګه وپیژني.

د ۲۰۲۱ کال د اګست له میاشتې وروسته چې جمهوري نظام نسکوره شو، په اسلو کې د افغانستان په سفارت کې د پاسپورټونو د ویش لړۍ ودریده.

په اروپا کې د ناروې په شمول، په جرمني، هالنډ، اسپانیا، بلغاریا او یوشمیر نورو دیپلوماتیکو استازولیو کې د طالبانو ملاتړیو ته اجازه ورکړل شوې ده چې افغانانو ته قونسلي خدمات وړاندې کړي، خو تر اوسه له روسیې پرته د نړۍ هیڅ هیواد د طالبانو رژیم په رسمیت نه دی پیژندلی.

د طالبانو د ترانسپورټ او هوایي چلند وزارت د هوا پیژندنې ریاست په یوه بیان کې ویلي دي چې په هرات، فراه، نیمروز، هلمند، غور، بادغیس، فاریاب، سرپل او بامیان کې به ورښتونه وشي. په ځینو کې له لسو تر شل سانتي مترو پورې د واورې او په ځینو کې له لسو تر پنځه ویشت ملي مترو پورې د باران اټکل شوی دی.

د وړاندوینو له مخې د شنبې او یکشنبې په ورځو تقریبا د افغانستان په ټولو ولایتونو کې د ورښتونو امکانات شته چې په مرکزي، شمالي او غربي سیمو کې تر ډیره د واورو او په جنوب لویدیځ او ختیځ ولایتونو کې د بارانونو د وریدو امکانات شته.

د جرمني د کورنیو چارو وزیر وایي، هغه افغانان چې موافقه ورسره شوې ده چې جرمني ته راشي هغوی به په راتلونکو دوو اونیو کې ولیږدول شي.

الکساندر دوبرینت نن د ( ار-این-ډي) په نوم د رسنیو یوه ګروپ ته په برلین کې ته وویل چې د دې افغانانو شمیر شاوخوا پنځه سوه پنځه دیرشو ته رسیږي چې اوس په پاکستان کې دي.

ښاغلي دوبرینت زیاته کړه چې د دې کسانو د انتقالیدو په تړاو له پاکستاني چارواکو سره په تماس کې دي او ښایي د ځینو کسانو کارونه د روان میلادي کال تر اخره خلاص نه شي، نو که داسې شول د هغوی غم به نوی کال وخوري.

د سې شنبې په ورځ هم په چارتر الوتنو کې یوسل او شپیته افغانان جرمني ته انتقال شول.

په پاکستان کې شاوخوا شپږ نیم سوه نور داسې افغانان دي چې جرمني پخوا ویلي و چې دا کسان به هم جرمني ته بیایي، خو په وروستیو کې برلین وویل چې دغه کسان جرمني ته نه شي لیږدولی.

د امریکا سنا د دوه زره شپږ ویشتم مالي کال لپاره د (۹۰۱) میلیارډه ډالرو دفاعي بودیجه په غوڅ اکثریت تصویب کړه.

د چهارشنبې په ورځ د سنا اووه اویا غړیو له دې بودیجې سره موافقه وکړه او د سنا شل غړیو مخالفت ورسره وکړ.

دا لایحه تیره اونۍ د امریکا د استازیو جرګې له لورې تصویب شوې وه.

په دې لایحه کې د پوځي پرسونل لپاره د معاشونو د څلور فیصده زیاتوالي او له روسیې او چین سره د پوځي سیالۍ په خاطر د نظامي تجهیزاتو د پیرودلو غوښتنه شوې ده.

د سنا تر تایید وروسته اوس لایحه سپینې ماڼۍ ته استول شوې ده چې ولسمشر ډونالډ ټرمپ یې لاسلیک کړي.

د سولې لپاره د اوکراین پلاوی د امریکا د متحد ایالتونو په لور روان شوی دی.

د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي نن وویل چې دا هیات به سبا او بل سبا د امریکا د متحد ایالتونو له مذاکره کوونکي ټیم سره خبرې وکړي.

زیلینسکي د رسنیو د وټس اپ په یوه چټ کې خبریالانو ته نن وویل چې تر دې دمه د سولې وروستۍ منل شوې طرحه نه شته. د اوکراین ولسمشر بیا خپله پخوانۍ غوښتنه له خپلو متحدانو څخه وکړه او څرګنده یې کړه، که روسیه جګړه نه دروي له اوکراین سره مرستې زیاتې کړئ.

د امریکا د متحد ایالتونو ولسمشر ډونالډ ټرمپ په اوکراین کې د سولې لپاره یوه طرحه وړاندې کړې ده چې له مخې یې کییف باید د خپلې خاورې له ځینو برخو تیر شي.

د اوکراین ولسمشر له دې طرحې سره مخالفت کړی دی.

د اروپایي ټولنې مشرانو او د لویدیځ بالکان هېوادونو پرون ماښام ( د لیندۍ ۲۶مه) په بروکسل کې د نژدې اړیکو د جوړولو هوکړه وکړه.

د جرمني خبري اژانس ( ډي.پي.اې) د اروپایي ټولنې د ۲۷ غړو هېوادونو د یوې ګډې اعلامیې پر اساس ویلي، پر اوکراین د روسیې جګړې او زیاتیدونکي جیوپولیتیک ازمونونو د نژدې اړیکو اړتیا ډېره کړې ده.

خبرپاڼه کې ټینګار شوی چې د لویدیځ بالکان راتلونکې په اروپایي ټولنه کې نغښتی دی.

د البانیا، بوسنیا هرزګوینا، مونته نګرو، شمالي مقدونیا او کوسووا مشرانو د دغو خبرو لپاره بروکسل ته سفر کړی وو.

سیمه ییز چارواکي وایي چې اوکرایني ځواکونو د روسیې د جنوب په روستوف-نا-دونو بندر کې یوه بیړۍ ویشتلې او یوشمېر کسان یې په کې وژلي دي.

رویټرز اژانس د سیمې د یوه قومندان یوري سلیوسار د ټېلګرام چېنل په حواله نن پنجشنبه ویلي چې برید کې بیړۍ ته زیان رسیدلی او د عملې یوشمېر غړي یې وژل شوي دي.

نوموړي ویلي چې د اوکراین په بریدونو کې یوې تر کار لاندې هستوګنیزې ودانۍ ته هم زیان اوښتی او یوه څنګ لوري ښارګوټي کې په دوه کورونو کې اور لګیدلی دی.

اوکرایني چارواکو تراوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.

د اوکراین او روسیې د جګړې پای ته رسیدو ته هڅې ګړندۍ شوي، خو تراوسه په کې د پام وړ کوم عملي پرمختګ نه ښکاري.