ایران نن سهشنبې د لوېدیځ دا غوښتنه چې تهران دی د اسماعیل هنیه له وژل کېدو وروسته اسراییل ته د غچ اخیستنې له ګواښ څخه لاس واخلي، رد کړه.
د سخت دریځې حماس ډلې چې متحدهایالات او اروپایي ټولنه یې د یوې ترهګرې ډلې په توګه پېژني، پخوانی سیاسي مشر اسماعیل هنیه له خپل یوه ساتونکي سره د جولای په ۳۱ په تهران کې په یوه برید کې چې اسراییل یې مسوول بلل شوی، ووژل شو.
نوموړی د ایران د ولسمشر مسعود پزشکیان د لوړې په مراسمو کې د ګډون لپاره تهران ته تللی و.
اسراییل نه دا برید منلی او نه یې هم رد کړی دی.
خو ایران چې د حماس کلک ملاتړی دی د هنیه د وژل کېدو پړه پر اسراییل اچولې او ژمنه یې کړې چې غچ به یې واخلي.
دې ګواښ په سیمه کې د جګړې د لا پراخېدو په اړه اندېښنې زیاتې کړې دي.
د ازادې اروپا/ازادي راډیو د خبر د مرکزي څانګې د راپور لهمخې د ایران د بهرنیو چارو د وزارت ویاند ناصرکنعاني په یوه بیان کې د لوېدیځ دا غوښتنه له سیاسي منطق څخه لیرې بللې او ویلي یې دي چې، هغه د نړیوالو قوانینو او اصولو سره په مخالفت کې ده او په ټوله کې له اسراییل څخه عملي ملاتړ په ډاګه کوي.
د ایران د بهرنیو چارو د وزارت ویاند دغه بیان وروسته له هغې خپروي چې متحدهایالتونو، بریتانیا، فرانسې، جرمني او ایټالیا پرون دوشنبې د اګسټ په دولسمه له ایران څخه وغوښتل چې پر اسراییل د پوځي حملې له ګواښ څخه لاس واخلي.
په همدې ورځ د بریتانیا صدراعظم کیر سټارمیر او د جرمني صدراعظم اولاف شولز د ټليفون له لارې د ایران له ولسمشر مسعود پزشکیان سره خبرې وکړې.
د بریتانیا د صدراعظم دفتر ویلي، سټارمیر له پزشکیان څخه وغوښتل چې پر اسراییل له برید څخه لاس واخلي او ویلي یې دي چې جګړه د هیچا په ګټه نهده.
هغه همدارنګه د ایران ولسمشر ته ویلي، دی د منځني ختیځ روان وضعیت ته ډېره اندېښنه لري او له ټولو اړخونو یې غوښتي چې په سیمه کې د جګړې د لا پراخېدو مخه ونیسي.
د جرمني صدراعظم هم د ایران له ولسمشر څخه ورته غوښتنه کړې او ویلي یې دي، په منځني ختیځ کې د تاوتریخوالو روانه لړۍ باید ودرول شي.
په منځني ختیځ کې د تاوتریخوالو روانه لړۍ باید ودرول شي.د جرمني صدراعظم
د ایران له ولسمشر سره د بریتانیا د صدراعظم له ټليفوني خبرو وروسته د ایران دولتي خبري آژانس ایرنا د ښاغلي پزشکیان له قوله خبر ورکړی چې ویلي یې دي، جګړه د نړۍ په هر ګوټ کې د هیچا په ګټه نهده، خو دولتونه حق لري چې د ده په خبره یوه یرغلګر ته سزا ورکړي.
متحدهایالتونو پرون دوشنبې وویل، له هغو استخباراتي ارزونو سره موافق دي چې ښایي ایران یا په منځني ختیځ کې د دې هېواد نیابتي ډلې پهدې اوونۍ کې پر اسراییل برید وکړي.
د امریکا د ملي امنیت ویاند جان کربي خبریالانو ته وویل، ولسمشر جوبایډن له خپلو لوېدیځو مهمو متحدینو سره په سیمه کې د روان وضعیت په اړه خبرې کړې دي.
لوېدیځ ډیپلوماتان هڅه کوي چې په منځني ختیځ کې چې د اسراییل او حماس ترمنځ د روانې جګړې له امله کړکېچ زیات شوی، سیمې ته د دې جګړې د لا پراخېدو مخه ونیسي.
د حماس د روغتیایي چارواکو په وینا، په غزې تړانګه کې د اسراییل په هوایي او ځمکنیو بریدونو کې له ۳۸ زره او نهه سوه زیات کسان وژل شوي دي.
اسراییل په غزه کې پوځي عملیات وروسته له هغه پیل کړل چې د حماس وسلهوالو د تېر کال د اوکتوبر پر اوومه د اسراییل پر جنوب پراخ برید وکړ، چې په نتیجه کې یې شاوخوا ۱۲۰۰ کسان ووژل شول او دونیم سوه نور یې یرغمل کړل.
