دا خبرداری د شنبې په ورځ په لاس انجلس کې هغه خلکو ته ورکړی چې کورونه یې د اور د پراخیدو له خطر سره مخامخ دي.

د اسوشیټدپرس خبري اژانس د راپور پر بنسټ، تیره ورځ د اوروژنې کارکوونکو هڅه کوله د هلیکوپترو په مرسته د اور لمبې مهار کړي.

د لاس انجلس د عدلې طب د دفتر په خبره، تراوسه په دې اورلګیدنه کې ۱۱ کسان وژل شوي دي.

د امریکا د کالیفورنیای ایالت په ۴۰ کیلومټرۍ کې پروت لاس انجلس کې له څو ورځو راهیسې اور لګیدلی چې تراوسه یې څه باندې ۱۲۰ زره کورونه، اپارتمانونه سوداګریزې ودانۍ او نورو نقلیه وسایل سوځولي دي.

لومړنۍ څیړنې ښيۍ، دا اورلګیدنه د امریکا په تاریخ کې تر ټولو قیمتي اورلګیدنه ده، چې اقتصادي زیان یې تراوسه د ۱۳۵ څخه تر ۱۵۰ میلیارده ډالرو پورې تخمین شوی دی.

د اسراییلو د صداعظم دفتر د شنبې په ورځ د (جنورۍ۱۱مه) په یوې اعلامیه کې ویلي، نتانیاهو په بیت المقدس کې د امریکا د منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ له ځانګړې استازي اسیتو ویتکف، د امریکا د اوسني ولسمشر جوبایډن له استازي او یو شمیر نورو لوړ پوړو امریکايي چارواکو سره کتلي دي.

په اعلامیه کې وړاندې راغلي، په دې کتنه کې د اسراییلو استخباراتي ادارې "موساد" او امنیتې ادارې "شین بت" مشرانو ته امر شوی چې د یرغمل شویو د خلاصون او په غزه کې د اوربند د خبرو اترو لپاره د قطر پلازمینې دوحې ته لاړ شي.

څه باندې یو کال کیږي، چې د امریکا د متحده ایالاتونه او قطر په منځګړیتوب په غزه کې د اسراییلو او حماس وسله والې ډلې ترمنځ د اوربند خبرې اترې روانې دي.

امریکا او اروپايي ټولنه حماس وسله واله ډله ترهګریز سازمان بولي.

مسعود پزشکیان دا خبره په یوې تلویزیونې مرکه کې کړې ده.

بل پلو، د ایران د انرژۍ وزیر عباس علي ابادي د جمعې په ورځ د (جنورۍ په لسمه) د ایران سیستان بلوچستان ایالت ته د یو سفر په ترڅ کې ویلي، له طالب چارواکو سره د ایران د حق ابې په اړه خبرې کوو.

ایران چارواکي په وروستیو کې تور لګوي چې افغانستان پر هغوو سیندونو چې اوبه یې ایران ته ورځي، د بندونو په جوړولو سره د ایران د اوبو له حقه سرغړونه کوي.

خو طالبانو په ځلونو دغه تورونه رد کړې او ویلي دي، د دواړو هېوادو ترمنځ د ۱۳۵۱کال معاهدې له‌مخې د هلمند له سینده، د ایران د ایران د اوبو حق تامینوي.

د بیلاروس د کورنیو چارو د وزارت مرستیال د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزارت له مرستیال سره د امنیتې مسایلو په اړه خبرې کړي دي.

د طالبانو د کورنیو چارو وزارت د شنبې په ورځ پر خپلې ایکس پاڼې/پخواني ټویټر لیکلي، د کېنادي کازاکیویچ او عبدالله مختار ترمنځ خبرې اترې د مخدره توکو پر وړاندې د مبارزې، امنیتې مسایلو او د دواړو هیوادونو د اړیکو پر پراختیا وړټولې وې.

بل پلو، د طالبانو په واک د افغانستان ملي راډیو ټلویزیون د راپور پر بنسټ، د بیلاروس د انرژۍ او برېښنا وزیر دینس موروز کابل ته په یو سفر کې د برېښنا له شرکته لیدنه کړې ده.

د طالبانو ملي تلویزیون لیکلي، موروز په افغانستان کې د انرژۍ د تولید او د برېښنا په برخه کې د بیلاروسي پانګوالو له پانګې اچوني طالبانو ته ډاډ ورکړی دی.

پر افغانستان د طالبانو په څه باندې درې کلنې واکمنۍ کې د نړۍ هیڅ هېواد د طالبانو حکومت په رسمیت نه پیژندلی خو بیلاروس د هغوو محدود شمیر هېوادونو په ډله کې دی، چې له طالبانو سره اړیکې پالي.

د طالبانو په واک د ټولګټو چارو وزارت وايي، د هرات خواف ریل پټلۍ د څلورم فاز اتیا سلنه کارونه بشپړ شوي دي.

ددې وزارت ویاند محمد اشرف حق شناس د شنبې په ورځ د (جنوري ۱۱مه) په یو خبرپاڼه کې ویلي، "د هرات خواف ریل پټلۍ څلورم فاز ۲۴ کیلومټره اږودوالی لري او د هرات له غوریانو او زنده جان ولسوالیو تیریږي ".

د هرات خواف د ریل پټلۍ چې د ایران خواف له هرات ولایت سره وصلوي، د رغونې چارې يې په تیر جمهوریت کې پیل شوې وې.

خو کلونه کیږي، د بیلابیلو دلایلو له مخې د دې ریل پټلۍ د رغونې چارې ځنډول شوي دي.

دا ریل پټلۍ د ایران له لارې د افغانستان سوداګریز مالونو د مرکزي اسیا او اروپايي هېوادونو بازارنونو ته رسولی شي.

د دغه وزارت ویاند شرافت زمان په هغه ویډیويي پیغام کې چې نن شنبه رسنیو خپور کړی، ویلي دا د تېر کال پر تله زیاتوالی ښيي:
«نسبت تېر کال ته، سږکال له موږ سره واقعات زیات دي. له بده مرغه زموږ ۲۴ تنه هېوادوال مړه شوي دي. له ټولو هېوادوالو مو غوښتنه ده چې د ګازي بخاریو د کارونې پر مهال احتیاطي تدابیر وکاروي.»
د شرافت زمان په وینا په مړو کې ۱۵ نارینه او ۹ ښځې شاملې دي.

تېره اوونۍ هم د خوست په یوه هوټل کې د یوې کورنۍ ۵ غړي ګازنیونې له کبله مړه شوي وو. درې اوونۍ مخکې هم په خوست کې د ګازو ډبې د چاودنې له کبله د یوې کورنۍ څلور غړي مړه شوي وو، چې درې تنه یې ماشومان وو.

د ایران دولتي ټلویزیون په دې اړه پرون راپور ورکړ او په تصاویرو کې یې ښکاري چې حسین سلامي په نامعلوم ځای کې دغه پوځي تاسیسات ګوري.

په راپور کې ویل شوي، چې دغه پوځي اډه په یوه غرنۍ سیمه کې ده او ایران ورڅخه پر خپل سرسخت سیمه ییز رقیب اسرائیل د حملې لپاره کار اخیستی و.

ایران د اکتوبر میاشتې پر لومړۍ نېټه پر اسرائیل د شا و خوا ۲۰۰ راکټونو حمله وکړه. ایران ویلي وو، هغه حمله یې د حماس او حزب اله ډلې د مشرانو د وژنې په عکس العمل کې وکړه.

د طالبانو د حکومت مرستیال ویاند حمد اله فطرت په هغه صوتي پیغام کې چې نن رسنیو خپور کړی ویلي، په دې اړه تر اوسه خبرو کومه نتیجه نه ده ورکړې:

«له امریکایانو سره وخت ناوخت د بندیانو د تبادلې پر سر خبرې شوي، خو تر اوسه یې کومه پایله نه ده ورکړې، کلونه کېږي زموږ ځینې بېګناه وګړي امریکایانو په ناقانونه توګه له محاکمې پرته په زندانونو کې ساتلي، اسلامي امارت د هغوی د خلاصون لپاره هڅې پیل کړې دي.»

ښاغلي فطرت ونه ویل چې د امریکا له متحدو ایالتونو سره څو افغانان بندیان دي او ایا دغه کسان د طالبانو غړي دي که څنګه؟

د طالبانو د زندانونو چارو د سمون ادارې په لړم/ عقرب میاشت کې ویلي وو، د افغانستان په زندانونو کې دا مهال د ګاونډیو هېوادونو د وګړو په ګډون ۱۵۰ بهرني زندانیان شته خو په هغوی کې امریکایان نه شته.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د طالبانو تر واک لاندې زندانونو کې د درېیو امریکايي وګړو وضعیت د زیاتې اندېښنې وړ بللی دی. تر دې مخکې ځینو بریتانوي رسنیو راپور ورکړی و، چې طالبانو د بندیانو د تبادلې موضوع د امریکا د نوي ولسمشر ډونالډ ټرمپ د لوړې مراسمو ته ځنډولې. ښاغلی ټرمپ د جنورۍ پر ۲۰مه لوړه کوي.

خالد مقبول صدیقي د فرانسې خبري اژانس ته نن ویلي، دوی افغانستان ته هم بلنه ورلېږلې وه، خو د طالبانو د حکومت کوم غړی په دې غونډه کې برخه نه اخلي.

په اسلام اباد کې به په دې دوه ورځنۍ غونډه کې چې نن پیلېږي او د مسلمانانو نړیوالې ټولنې "رابطة العالم الاسلامي" په نوښت رابلل شوې، د اسلامي همکاریو سازمان د مشرانو تر څنګ د بېلابېلو سازمانونو او هېوادونو استازي برخه اخلي او دوی په اسلامي هېوادونو په ځانګړي ډول افغانستان کې د نجونو پر تعلیم او تحصیل د محدودیتونو په باب خبرې کوي.

د نوبل د سولې د جایزې ګټونکې ملاله یوسفزۍ وایي، د نجونو د زده کړې په اړه به په اسلام آباد کې د اسلامي نړۍ د استازیو په غونډه کې د افغان نجونو او ښځو د زده کړې په ملاتړ خپل اواز اوچت کړي.

افغانستان په نړۍ کې یواځینی هېواد دی چې نجونې او ښځې په کې ښوونځیو او پوهنتونونو ته له تګ څخه راګرځول شوې دي. طالبانو د نجونو او ښځو پر کار، ګرځېدو راګرځېدو او نورو فعالیتونو هم ډول- ډول محدودیتونه لګولي او په وروستي مورد کې یې په طبي انستیتیوتونو کې د نجونو او ښځو زده کړې هم منع اعلان کړې.

د ایټالیا د بهرنیو چارو وزیر انتونیو تاجاني وايي، د شپږو میاشتو یا یوه کال لپاره یې پر سوریې د اروپايي ټولنې د بندیزونو د ځنډولو غوښتنه کړې ده.

تاجاني پرون جمعه په لبنان کې یوه کنفرانس ته ویلي، د بندیزونو لیرې کول د ایټالیا کومه ملي پرېکړه نه ده، دا د اروپايي ټولنې پرېکړه ده.

د سوریې اوسنیو واکمنو په وار- وار د هغو بندیزونو د لیرې کېدو غوښتنه کړې، چې پر سوریې لګېدلې دي.

د یوې افراطي ډلې هیئت تحریر الشام په مشرۍ د سوریې نویو واکمنو چې تېره میاشت پر قدرت ولکه ټینګه کړې، هڅه کوي چې د سوریې د بیارغونې لپاره نړیوالې مرستې جلب کړي.

د ترکیې د بهرنیو چارو وزیر هاکان فیدان تېره میاشت دمشق ته د سفر پر مهال له نړیوالو غوښتنه وکړه، چې پر سوریه لګول شوي بندیزونه لیرې کړي، چې دغه جګړه ځپلی هېواد وکړای شي د پرمختګ لار خپله کړي.