د مصالحې عالي شورا وایي، حکومت او طالبان دې نور له خنډ او ځنډ پرته د بندیادنو د تبادلې بهیر بشپړ کړي.
د دغې شورا ویاند فریدون خوځون نن ازادي راډیو ته وویل، چې دواړه لورې دې یو بل سره په انعطاف او همکارۍ ژر تر ژره د بین الافغاني خبرو لپاره زمینه برابره کړي.
د مصالحې عالي شورا وایي، افغان حکومت او طالبان دې د سولې پروسې په ځانګړي ډول د بین الافغاني مذاکراتو لپاره خڼدونه نه جوړوي.
د دغې شورا ویاند فریدون خوځون د شنبې په ورځ ازادي راډیو ته وویل، چې دواړه لوري دې ژرر تر ژره د بندیانو د تبادلې او خوشې کولو بهیر بشپړ کړي.
هغه زیاته کړه: "زموږ تمه دا ده چې د بین الافغاني مذاکراتو د پیل لپاره باید هېڅ لوری خنډ جوړ نه کړي او د دغو مذاکراتو د ژر پیل لپاره دې زمینه برابره کړي، له دغو زمینو یوه کړي د طالبانو له لوري د زرو تنو او د افغان حکومت له لوري د پنځو زرو بندیانو خوشې کول دي، چې په دې سره به موږ وکړای شو د بین الافغاني مذاکراتو په لور ولاړ شو."
هڅه مو وکړه په دې اړه د افغانستان د ملي امنیت شورا دفتر چې تر ډېره د بندیانو د خلاصون پروسه پر مخ بیایي نظر هم واخلو خو په دې اړه زموږ پوښتنې ته ځواب ونه ویل شو.
طالبان بیا د مصالحې د عالي شورا د ویاند د دغو څرګندونو په اړه وایي، دوی هم غواړي چې د بندیانو د تبادلې او خوشې کولو بهیر ژر تر ژره بشپړ او د بین الافغاني مذاکراتو لپاره زمینه برابره شي.
د دغې ډلې ویاند ذبیح الله مجاهد ازادي راډیو ته وویل، چې د بندیانو د خوشې کولو په برخه کې د دوی په دریځ کې کوم بدلون نه دی راغلی او باید د خکومت له خوا ټول هغه پنځه زره هغه طالب بندیان خوشې شي چې په خبره یې نومونه یې په لېست کې شامل دي.
ولسمشرۍ ماڼۍ وایي دوی د سولې اړوند خپل حسن نیت ثابت کړی او اوس طالبانو ته په کار ده چې په دې برخه خپله اراده وښیي.
د ولسمشر مرستیال ویاند دواخان مینه پال په دې اړه ازادي راډیو ته وویل: "د امریکا د متحدو ایالتونو او طالبانو تر منځ تر هوکړې وروسته افغان حکومت اساسي او اړین ګامونه واخیستل، طالب بندیان خوشې شول، حکومت د سولې لپاره خپله اراده ثابته کړه، اوس د طالبانو وار دی چې په دې اړه اقدام وکړي او خپله اراده ثابته کړي."
حکومت وړاندې ویلي چې د طالبانو له لوري د پنځه زره بندیانو په ورکړل شوي لېست کې شامل ۵۹۲ کسان به خوشې نه کړي.
د دوی په خبره دا شمېر کسان بېلابېلې جرمي دوسیې لري چې د افغانستان د اوسني قانون او عدلیي او قضایي سیسټمونو له مخې یې ازادول جواز نه لري.
خو طالبانو د دغو کسانو د جرمي دوسیو لرل رد کړي دي.
د تېرې فبرورۍ میاشتې په ۲۹ مه نېټه چې د امریکا او طالبانو تر منځ هوکړه وشوه، په دې هوکړه لیک کې راغلي چې افغان حکومت به تر بین الافغاني مذاکراتو مخکې باید د طالبانو ۵۰۰۰ او طالبان به د حکومت ۱۰۰۰ بندیان خوشې کړي.
په دې لړ کې تر دې دمه افغان حکومت ۴۰۱۵ او طالبانو ۷۶۹ بندیان خوشې کړي، چې له دې شمېره ۱۷ تنه یې نن (شنبه) تازه ازاد شوي دي.
اوس چې دافغان حکومت او طالبانو تر منځ د ۵۹۲ بندیانو د خوشې کولو موضوع جنجالي شوی د افغانستان د بشر د حقونو سازمان یې د حل لارې وړاندیز کوي.
د دغه سازمان مشر لعل ګل لعل وایي، دواړه لوري دې یو بې طرفه پلاوی وټاکي چې مسئله روښانه او د بندیانو د خوشې کولو بهیر دوام پیدا کړي.
هغه زیاتوي: "زموږ دواړو خواو ته وړاندیز دی چې یو بې پرې پلاوی دې د مدني ټولنو، د بشري حقونو دبنسټونو او د ملګرو ملتونو د استازو په ګډون وټاکي او دغه پلاوی دې د دې نږدې شپږ سوو بندیانو دوسیې وڅېړي چې معلومه کړي د حکومت ادعا سمه ده که د طالبانو، نو د دې قضیې د حل لپاره دوې لارې دي یا دې بې پرې پلاوی وټاکل شي او یا دې هم طالبان د دغو کسانو بدیل لېست حکومت ته وسپاري."
ښاغلی لعل ټینګار کوي چې په دې پروسه کې دې عدالت په نظر کې ونیول شي او د بین الافغاني مذاکراتو د ژر پیل لپاره دې دواړه لوري له زغم کار واخلي.
دا په داسې حال کې ده چې مخکې د بشر د حقونو خپلواک کمېسیون ویلي وه، چې د بندیانو د خوشې کولو په بهیر کې باید د جنګي مجرمینو په برخه کې محتاطانه چلند وشي.
