د ننګرهار والي د ښوونځیو، پوهنتونونو او په ټوله کې د ښوونیزو او تحصیلي ادارو د امنیت په برخه کې د خلکو رول ډېر مهم ګڼي وايي چې دوی پهدې برخه کې له سپینږیرو او قومي مشرانو سره خبرې پیل کړي دي.
د ننګرهار والي وايي، نه غواړو خپل ښوونځي او ښوونیز مرکزونه په پوځي هډو بدل کړو، بلکې په ولسي ملاتړ سره د دې ستونزې هواري ته هیلهمند یو.
د حیاتالله حیات په خبره د دغه ولایت اړوند د ښوونځیو، پوهنتونونو او په ټوله کې د ښوونیزو او تحصیلي ادارو د ښه امنیت په هدف د مرکز جلالاباد او بېلابېلو ولسوالیو له سپینږیرو، مشرانو او علماوو سره خبرې پیل شوي دي.
ښاغلي حیات دغه څرګندونې ازادي راډیو سره په یوې ځانګړې مرکه کې وکړې ویې ویل چې پهدې برخه کې د خلکو رول ډېر مهم دی:
"موږ پهدې اړه له ولسونو سره په تماس کې یو، ولس د ښوونځیو په خوندیتوب کې مهم رول لوبولی شي، ځکه موږ نه غواړو چې خپل ښوونځي او ښوونیز مرکزونه په پوځي هډو بدل کړو، حتی د علماوو او مشرانو په واسطه هغه ښوونځي چې د طالبانو په سیمه کې دي، په هغې اړه هم په خبرو بوخت یو چې د امنیت په برخه کې یې دوی راسره مرسته وکړي."
ننګرهار والي دغه څرګندونې پهداسې حال کې کوي چې په ننګرهار کې پهدې وروستیو کې د وسلهوالو مخالفینو په ځانګړي ډول د داعش یا اسلامي دولت ډلې لهخوا ښوونیزو ادارو او ښوونځیو ته ګواښونه ډېر شوي دي.
د راپورونو له مخې یوازې د ننګرهار ولایت په خوګیاڼو ولسوالۍ کې پهدې وروستیو کې تر لسو پورې ښوونځي تړل شوي او د نوموړي ولسوالۍ دې تر ټولو لویې او پخوانۍ لېسې ملکیار هوتک د تړل کېدو تر څنګ د نوموړي ښوونځي درې خدماتي کار کوونکو هم د داعش ډلې لهخوا وژل شوي دي.
بلخوا د ننګرهار ولایت د مرکز جلالاباد د پوهنې په ښاري مدیریت د یادې ډلې تر برید وروسته چې مرګ ژوبله یې هم درلودله ویل کېږي چې د چاودنو او حملو له وېرې یو شمېر تحصیلي خصوصي ادارې هم تړل شوي دي.
خو دا یوازې ننګرهار نهدی چې ښوونیز او تحصیلي نظام ته یې ګواښ کېږي، بلکې تر دې مخکې د افغانستان په یو شمېر نورو ولایتونو کې له هغې ډلې پهدې را وروسته کې په لوګر ولایت کې هم وسلهوالو مخالفینو د یو شمېر ښوونځیو د دروازو د تړل کېدلو او د پوهنې د بهیر په وړاندې د خنډ جوړولو هڅه کړې ده.
په ورته وخت کې د ښوونیزو چارو یو شمېر افغان کارپوهان دا حالت په پوهنیز نطام یو سخت ګذار او د اندېښنې وړ ګڼي.
د ننګرهار ولایت د ښوونیز چارو کارپوه او مدني فعال اسدالله ښالېز هم پهدې برخه کې د ولس پر رول ټینګار کوي:
"په مجموع کې دا په معارف یو سخت ګذار دی، همدغه ولس دی چې باید یو صالح منځګړیتوب وکړي او د خپل مسوولیت له مخې دې وکړي، دا ووايي چې که ته مخالف یې که موافق یې دا زما حق دی، ته که له دغه نظام سره خپل هر څه لرې پاللی یي شې، خوښه دې چې تربګني کوئ که سوله کوئ، خو زما د بچي پر مخ د ښوونځي دروازې مه تړه."
د چارو پوهان وايي، په بېلابېلو ولایتونو کې پوهنیز بهیر ته د دولت د وسلهوالو مخالفینو لهخوا ګواښونه ښايي یادې برخې ته پهدې وروستیو کې د افغان حکومت د جدي پام اړونې په غبرګون وي.
افغان ولسمشر محمد اشرف غني سږکال د پوهنې کال اعلان کړی او ویلي یې دي چې تر راتلونکو دوو کلونو پورې به په افغانستان کې شپږ زره ښوونځي جوړ شي.
