د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان پرون جمعه وویل، د تور سمندرګي له لارې د اوکراین د غلو د صادرولو په اړه به سبا یکشنبه د روسیې او اوکراین له مشرانو سره خبرې وکړي.
په دې اړه د جولای په میاشت کې د ملګرو ملتونو او ترکیې په منځګړتوب موافقه شوې وه او وروسته له دې چې په نومبر کې یې موده پوره شوه، د نورو څلورو میاشتو لپاره تمدید شوه.
اوکراین او روسیې په بېلابېلو دلایلو د دې موافقې د بشپړه نه اجرا کېدو له کبله شکایتونه کړي دي.
د موافقې له مخې، د اوکراین پر غلو بار بېړۍ به په تور سمندرګي کې له ټاکل شویو خوندي لارو تېرېږي او د استانبول په بندر کې به د نړیوالو څارونکو له لوري پلټل کېږي.
په استانبول کې پر دغه پروګرام د څارنې مرکز د پنجشنبې په ورځ وویل، تراوسه پورې د اوکراین نږدې ۱۳ میلیون ټنه غله او خوراکي مواد له دې لارې صادر شوي، خو دا هم تاییدوي چې د موافقې په تطبیق کې د ځنډ د پېښېدو له کبله هومره غله نه ده صادره شوې چې دوی غوښتل.
د دغه مرکز په وینا، اوس د استانبول په بندر کې ۸۴ بېړۍ منتظرې دي او ځینې، خو له یوې میاشتې راهیسې انتظار ولاړې دي.
د اوکراین خبري اژانسونو هم د خپل هېواد د ولسمشر ولودیمیر زیلینسکي په قول ویلي چې د خپلو ژمنو په عملي کولو کې د روسیې د ځنډ له کبله حاضردمه اوکراین یوازې د هغه څه چې په تور سمندرګي کې یې له خپلو بندرونو څخه صادرولی شي نیمايي صادروي.
له دې سره هممهاله د ناټو سرمنشي له یوې نارویژۍ رسنۍ سره په مرکه کې، چې پرون خپره شوه، په دې اندېښنه ښکاره کړه چې د اوکراین جګړه به له کنټروله ووځي او هغه به د ناټو او روسیې ترمنځ پر یوې جګړې واوړي.
په دې اړه نور: د ناټو سرمنشي: ښايي د اوکراین جګړه نورې اروپا ته هم وغځېږيینس سټولټنبرګ همداراز وویل، امکان شته چې د اوکراین جنګ د روسیې او ناټو ترمنځ پر یوه بشپړ دې جګړې بدل شي، خو دوی هره ورځ هڅه کوي چې داسي ونه شي.