د روغتیا نړیوال سازمان وايي د اسرائیل دغه چاپه د دې روغتون د خدماتو د ځنډېدو سبب شوی دی. د حماس تر ولکې لاندې د غزې روغتیا په یوه اعلامیه کې ویلي، چې د کمال عدوان روغتون د مشر په ګډون د روغتون لسګونه کارکوونکي د پوښتنو- ګروېږنو لپاره د توقیف یوه مرکز ته لېږدول شوي دي. د امریکا متحد ایالتونه او اروپايي ټولنه حماس ډله یو تروریستي سازمان ګڼي. د غزې د ملکي دفاع بنسټ هم د کمال عدوان روغتون د مشر حسام ابو صفیه د نیولو خبر ورکړی دی. د اسرائیل پوځ پرون جمعه د کمال عدوان روغتون په مربوطاتو کې د عملیاتو خبر ورکړ او ادعا یې وکړه، چې له دغه ځای څخه تروریستي سازمانونو د کلیدي مرکز په توګه کار اخیست.

د دغې محکمې ویاند عبدالرحیم راشد پرون کورنیو رسنیو ته ویلي، چې دغو کسانو ته په خوست، فاریاب، میدان وردګ، کاپیسا، کابل، غزني، پکتیا، کندوز، سمنګان، پکتیکا او پروان ولایتونو کې په عام محضر کې دغه سزاګانې ورکړل شوې دي.

د بشري حقونو ډلو پر طالبانو انتقاد کړی، چې د بشري حقونو اصولو ته درناوی نه کوي او د تورنو کسانو د محاکمې بهیر یې شفاف نه دی.

د خوست ولایت علیشېرو ولسوالۍ اوسېدونکي بیا وایي کرښې ته نږدې سیمو کې شاوخوا ۳۰۰ کورنۍ د جګړې له وېرې نورو سیمو ته کډه شوې دي.

د پنجشنبې په شپه هم د دې ولایت په ډنډپټان ولسوالۍ کې د طالبانو او پاکستاني ځواکونو ترمنځ د وسلوالې شخړې راپور ورکړل شوی و.

پکتیا او خوست کې د طالبانو د حکومت حکومت سرچینې نښتې تاییدوي او وایي چې پاکستاني اړخ ته یې مرګ ژوبله اړولې خو په خبره یې دقیق شمېر به وروسته شریک کړي.

د پاکستان حکومت تر اوسه په دې اړه رسماً څه نه دي ویلي.

د کابل لپاره د طالبانو د امنیې قوماندانۍ ویاند خالد ځدراڼ نن شنبه ویلي، چې دغه چاودنه شیخ زاید روغتون ته څېرمه شوې چې څلور ملکیان برسېرن ټپیان شوي دي.
د هغه په وینا تر پېښې وروسته د طالبانو پوځیان سیمې ته رسېدلي او څېړنه پیل شوې ده.
لا د دغې چاودنې مسوولیت چا نه دی منلی، خو په کابل کې تر دې مخکې د دغسې ځینو چاودنو مسوولیت د طالبانو مخالفو ډلو منلی دی.

په هغه اعلامیه کې چې د امنیت شورا مشرې لیندا ټوماس ګرینفلډ پرون جمعه ناوخته د ملګروملتونو په ویبپاڼه کې خپره کړې، ویل شوي چې د افغانستان په اړه د امنیت شورا د ډسمبر د دولسمې د غونډې په تړاو د دې شورا غړي د طالبانو د هغو پالیسیو او کړنو دوامداره منفي اغیزو ته ژوره اندیښنه لري چې د افغانستان په سوله، ثبات او پرمختګ او د دې هیواد پر وګړو یې کړي او هم د ښځو او نجونو بشري حقونه او اساسي آزادۍ محدودوي.

د امنیت شورا غړیو خپل ۲۶۸۱ (۲۰۲۳) پریکړه لیک ته په اشارې سره د افغانستان د راتلونکي او اوږدمهاله پرمختګ لپاره د ښځو او نجونو د بشپړ، مساوي، معنی لرونکي او خوندي ګډون د ډاډمن کولو پر اړتیا ټینګار کړی او له طالبانو یې غوښتي چې ژرترژره دې د طبي زده کړو په مرکزونو کې د ښځو پرزده کړو د بندیز په ګډون له دغو پالیسو او چلندونو لاس واخلي.

د امنیت شورا په وینا په دې برخه کې مثبت پرمختګونه له نړیوالې ټولنې سره د باور جوړولو لپاره خورا مهم دي.

د امنیت شورا غړیو دغه راز په افغانستان کې د ناوړه اقتصادي او بشري وضعیت او په دې هیواد کې د بشري فعالیتونو د دوام لپاره د بودیجې د کموالي او د بشري مرستو په وړاندې د ځینو خنډونو په اړه هم اندیښنه وښوده خو له ټولو ننګونو سره سره یې په دې هیواد کې د ستونزو پرحل لارو ټینګاروکړ.

د ملګروملتونو امنیت شورا د افغانستان روان وضعیت په تیره د ښځو او نجونو بشري وضعیت ته اندیښنه داسې مهال څرګندوي چې د طالبانو حکومت تراوسه نه یواځې د دې نړیوالې ادارې او نورو لورو د دغو اندیښنو د لیري کولو لپاره اقدام ندی کړی بلکې پرښځو او نجونو یې فشارونه لازیات کړي دي.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت وايي چې د باندنیو چارو وزیر یې د سوریې د انتقالي حکومت له بهرنیو چارو وزیر اسعدحسن الشیباني سره ټیلفوني خبرې کړي دي.

امیرخان متقي په دې ټیلفوني تماس کې الشیباني ته د سوریې د باندنیو چارو وزیر د ټاکل کېدو په خاطر مبارکي ویلې او د سوریې د نوي حکومت د عفوې او ښې حکومتولۍ دریځ یې ستایلی دی.

د طالبانو د باندنیو چارو وزارت پرون (جمعه) په دې اړه په خپله خبرپاڼه کې ویلي چې د سوریې د انتقالي حکومت د باندنیو چارو وزیر هیله څرګنده کړه چې د افغانستان او سوریې ترمنځ اړیکې لا پراخې شي او د دواړو هیوادونو پلاوي له یو بل سره وویني.

د طالبانو حکومت په داسی حال کې د بشار اسد د رژیم د پرزېدو او د احمد الشرع په مشرۍ د ځواکونو د واک ته رسیدو ملاتړ کړی چې دغو ځواکونو په سوریه کې ښځو ته د کار او زده کړو په شمول د ازادیو د ورکولو ژمنه کړې ده. خو طالبانو ښځې د زده کړو او کار په شمول له ټولو لومړنیو بشري حقونو محرومې کړي دي.

د افغانستان د کرکټ ملي لوبډله نن، خپله لومړۍ پاڼۍ (اننګز) په داسي حال کې پیلوي چې پرون یې ۹۵ منډې وکړې او ۲ لوبغاړي یې وبایلل.

تر دې مخکې پرون ناوخته د زیمبابوې ټول لوبغاړي په داسي حال کې وسوځېدل چې ۵۸۶ منډې یې وکړې.

د زیمبابوې لپاره درو لوبغاړو سلیزې وکړې او له کبله یې دا سیالي افغان لوبډلې ته سخته شوه.

نن رحمت شاه او کیپتان حشمت الله په داسي حال کې بیټنګ ته دوام ورکوي چې پرون رحمت شاه ۴۹ او شهیدي ۱۶ منډې کړې وې.

تر دوی وړاندې د افغانستان لومړي دوه پیلګر لوبغاړي صدیق الله اتل ۳ او عبدالمالک ۲۳ منډې وکړې.

ټاکل شوې ده چې افغانستان او زیمبابوې یوه بله ټیستلوبه هم وکړي.

د روغتیا نړیوال سازمان وايي چې د روان ۲۰۲۴ کال د نوومبر په میاشت کې یې په ټول افغانستان کې تر ۱۵۴ زره زیاتو کسانو ته روغتیایي خدمتونه وړاندې کړي دي. دې سازمان ویلي چې د پنځو غیر دولتي سازمانونو په همکارۍ یې په ۱۹ ولایتونو کې ۱۰۶ روغتیایي مرکزونه تر پوښښ لاندې راوستي دي.

د روغتیا نړیوال سازمان د جمعې په ورځ وویل چې په لسو ولایتونو کې یې ۱۵ روغتونونه پیاوړي کړي دي. د هغو په منځ کې اووه د ساري ناروغیو، دوه بېړني روغتونونه، او شپږ د رواني ملاتړ او درملنې روغتونونه دي.

د ترکیې د کورنیو چارو وزیر وايي چې د دې هېواد امنیتي ځواکونو ۶۵۶ داسې کډوال نیولي دي چې د اقامت قانوني اسناد نه یې نه لرل.

علي یرلي‌کایا پرون (جمعه) پر خپله ایکسپاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې دغه کسان د (کالکان ۳۶) په نوم د عملیاتو په ترڅ کې پېژندل شوي او نیول شوي دي.

د هغه په وینا، خپلو هېوادونو ته د دغو کډوالو د بېرته ستنېدو چارې پیل شوې دي.

ده نه دي ویلي چې نیول شوي بې اسناده کډوال په کومو هیوادونو پورې تړاو لري خو په تیرو دوو کلونو کې د ترکیې امنیتي ځواکونو د نورو ملیتونو ترڅنګ ګڼ شمېر افغان کډوال هم نیولي او اکثره یې افغانستان ته لېږلي دي.

د ترکیې د کورنیو چارو وزیر همداراز ویلي چې په دې عملیاتو کې ۵۲ کسان د انسانانو د قاچاق په تور نیول شوي دي. ده د انساني قاچاقبرو هویت په اړه څه نه دي ویلي.

علي یرلي‌کایا زیاته کړې چې د ناقانونه کډوالو د پېژندلو او نیولو چارې د لویې څارنوالۍ، د مهاجرت ادارې، د عمومي امنیت ریاست، د ژاندارمې عمومي قوماندانۍ او د ساحل ساتونکو د قوماندانۍ په همغږۍ ترسره کېږي او دوام به ولري.

ترکیې د بېرته ستنېدو ۳۲ مرکزونه جوړ کړي چې شاوخوا ۲۰ زره کسانو ته ځای ورکولی شي.

د پاکستان پخوانی صدراعظم عمران خان وايي، پر افغانستان د بمبارۍ او د کډوالو د جبري ایستلو له کبله په پاکستان کې ترهګري کمه شوې نه ده خو کرکه ورسره ډېره شوې ده.

عمران خان پرون (جمعه) د اډیالې په محبس کې له خبریالانو او مدافع وکیلانو سره په خبرو کې وویل، ادعا کېده چې که افغان کډوال په زور وایستل شي نو ترهګري به ورسره کمه شي خو دې کار د امنیت له ښه کېدو سره مرسته ونه کړه مګر د دوو هیوادونو ترمنځ یې کرکه زیاته کړه.

عمران خان له وکیلانو او خبریالانو سره خپلې خبرې پر خپله ایکسپاڼه کې خپرې کړي او ویلي چې پاکستان پر افغانستان دوه ځلې بمباري کړې ده.

له بلې خوا پرون د پاکستان صدراعظم شهباز شریف د کابینې په غونډه کې په غیر مستقیم ډول پر افغانستان د پاکستان د هوايي برید دفاع وکړه او ویې ویل چې د طالبانو حکومت باید د ټي ټي پي په وړاندې څرګند دریځ غوره کړي او پاکستان دوه ګونی چلند نه شی زغملی.