په ایران کې د ولسمشرۍ تر وخت مخکې ټاکنې چې پرون وشوې دویم پړاو ته لاړې ځکه یو کاندید ته هم پنځوس فیصده رایې نه دي ګټلي.
په ایران کې د ولسمشرۍ تر وخت مخکې ټاکنو د څه باندې ۲۴نیم میلیونو شمېرل شویو رایو له مخې اصلاح غوښتونکي کاندید مسعود پزشکیان ۱۰ میلیونه ۴۱۵زره ۱۹۱ رایې ګټلي، تر هغه وروسته توندلاري کاندید سعید جلیلي ۹ میلیونه ۴۷۳زره ۲۹۸ رایې خپلې کړې دي.
تر دوی وروسته محمد باقر قالیباف څه باندې ۳ میلیونه او بل کاندید مصطفی پور محمدي څه باندې ۲۰۰زره رایې ګټلې دي.
دغه څلور واړه کاندیدان د شورای نګهبان له خوا تصویب شوي وو، هغه شورا چې غړي یې په مستقیم ډول د ایران د رهبر ایت اله علي خامنه اي له خوا ټاکل شوي دي.
د ټاکنو د نتیجو له شمېرل شویو رایو داسې ښکاري چې یوه کاندید هم اکثریت رایې نه دي ګټلي، ځکه ټاکنې دویم پړاو ته لاړې.
د ایران د قوانینو له مخې که کوم کاندید لږ تر لږه ۵۰ فیصده رایې نه وي ګټلي، د دوو مخکښو کاندیدانو ترمنځ به بله جمعه بیا ټاکنې کېږي.
په ایران کې چې د وګړو شمېر یې څه باندې ۸۵ میلیونو ته رسېږي، د ولسمشرۍ د څوارلسمې دورې دغه ټاکنې د پخواني ولسمشر ابراهیم رئیسي د ځایناستي د ټاکلو لپاره وشوې.
د ایران پخوانی ولسمشر ابراهیم رئیسي، د بهرنیو چارو وزیر حسین امیر عبداللهیان او ځینې نور چارواکي د مې میاشتې پر ۱۹مه د څرخي الوتکې د نسکورېدو په پېښه کې مړه شول.
په ټوله کې شپږ تنه کاندیدان وو، خو دوه کاندیدان علیرضا زاکاني او امیر حسن قاضيزاده هاشمي د جلیلي په ګټه له خپلې کاندیداتورۍ د تېرېدو اعلان وکړ.
ایراني رسنیو راپور ورکړی چې بل کاندید محمد باقر قالیباف هم نن د سعید جلیلي ملاتړ اعلان کړی، خو هغه د ټاکنو په لومړي پړاو کې چې پرون وشول، د جليلي په ملاتړ له خپلې کاندیداتورۍ له تېرېدو ډډه کړې وه.
د ایران ۶۱ میلیونه وګړي د رایې ورکولو پر شرایطو برابر دي، خو په ایران کې دننه او بهر د رایې پر شرایطو د برابرو کسانو له ډلې یوازې ۴۰ فیصدو یې په پرونیو ټاکنو کې خپلې رایې کارولي، چې دا د ریکارډ تر سرحده ټیټ شمېر دی.
په ټولنیزو شبکو او نورو ویبپاڼو کې ګڼو کسانو د ایران په ټاکنو کې د خلکو پر کم ګډون بحثونه کړي دي.
