د کرکټ شل اوریز نړیوال جام د اتو غوره لوبډلو په پړاو کې افغانستان د اسټرالیا پر وړاندې د خپلې توپوهنې پاڼۍ بشپړه کړه او ۱۴۸ منډې یې وکړې.

د دې سیالۍ پچه اسټرالیا ګټلې وه او افغان لوبډلې ته یې توپوهنه ورکړې وه.

د افغان لوبډلې پیلیزو توپوهونکو رحمن الله ګربز او ابراهیم ځدراڼ یو وار بیا خپلې لوبډلې ته ښه پیل ورکړ او د ۱۱۸ منډو ملګرتیا یې وکړه.

ګربز په ۶۰ او ابراهیم په ۵۱ منډو خپلې وېکټې له لاسه ورکړې.

د اسټرالیا لپاره پاټ کمېنس ستوری توپ اچونکی و چې د دویم ځل لپاره یې په روان نړیوال جام کې هېټریک ترسره کړ.

که افغان لوبډله دا سیالي وګټي، نو له بنګله‌دېش تر سیالۍ ګټلو وروسته به نیمه پایلوبې ته ورسېږي او که اسټرالیا یوازې همدا لوبه وګټله نیمه پایلوبې ته رسېږي.

په لسګونو زره کسانو تېر ماښام په تل‌ابیب او د اسراییل په نورو ښارونو کې د صدراعظم بنیامین نتنیاهو د حکومت خلاف مظاهره وکړه.

دوی یو وار بیا د داسې موافقې غوښتنه وکړه چې د حماس له توندلارې ډلې د پاتې یرغمل شویو د خوشې کېدو سبب شي.

د امریکا متحد ایالتونه او اروپايي ټولنه حماس ډله یو تروریستي سازمان ګڼي.

په وروستیو کې د امریکا د متحدو ایالتونو والسټریټ ژورنال ورځپاڼې راپور ورکړی چې د یرغمل شویو شمېر ښايي ۵۰ ته راکم شوی وي، خو رسماً ویل کېږي چې ۱۲۰ کسان لا هم د حماس او په غزې تړانګه کې د نورو افراطي ډلو له خوا یرغمل دي.

د وای نیټ (ynet) په نوم خبري ویبپاڼې د مظاهرې د تنظیموونکو په حواله راپور ورکړی چې شا و خوا ۱۵۰زره کسانو د نتنیاهو د حکومت خلاف مظاهرو کې برخه اخیستې وه.

د نیکاراګووا محلي رسنیو راپور ورکړی چې دغه هېواد د افغانستان لپاره سفیر ګمارلی دی.

مایکل کمبپل، چې دا مهال په چین کې د نیکاراګووا سفیر دی، ټاکل شوې تر دې وروسته د کابل لپاره د دغه هېواد د سفیر په توګه دنده ترسره کړي.

د نیکاراګوا د ولسمشر مرستیالې روزاریو موریلو د افغانستان لپاره د سفیر د ګمارلو خبر تایید کړی دی.

د نیکاراګووا په ګډون تر اوسه د نړۍ یوه هېواد هم د طالبانو سرپرست حکومت په رسمیت نه دی پېژندلی، خو د ګوتو په شمار هېوادونو د طالبانو ډيپلوماتان منلي او د ځینو هېوادونو سفارتونه په کابل کې فعال دي.

د افغانستان یوې کورنۍ رسني د طالبانو د چارواکو له قوله خبر ورکړی چې دا مهال د هېواد په زندانونو کې شاوخوا شپېته تنه بهرني وګړي بندیان دي.

آریانا نیوز پرون د زندانونو د ریاست د مرستیال عبدالله همدرد له قوله خبر ورکړ چې نوموړی وایي، شپېته بهرني وګړي چې لس مېرمنې هم په‌کې دي اوسمهال د افغانستان په محبسونو کې بندیان دي.

د طالبانو دې چارواکي د دې بندیانو د هویت په اړه او دا چې د کومو هېوادونو وګړي دي، څه نه دي ویلي، خو له دې مخکې د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړي راپورتر ریچارد بینېټ خبرداری ورکړی و چې امریکايي وګړی رایان کوربت چې له دوو کلونو راهیسې له طالبانو سره بندي دی د روغتیايي اسانتیاوو د نشتوالي له کبله له جدي روغتیايي خطر او حتی مرګ سره مخامخ دی.

کوربت په افغانستان کې له نادولتي موسسو سره کار کاوه او په ۲۰۲۱م کال کې چې طالبان پر افغانستان واکمن شول دی له افغانستانه ووت خو د ۲۰۲۲م کال په جنوري میاشت کې بېرته افغانستان ته ستون شو چې سمدستي د طالبانو له خوا ونیول شو.

د افغانستان د هواپېژندنې ادارې د هېواد په ۲۳ ولایتونو کې د درنو ورښتونو، سېلابونو او سختو بادونو اټکل کړی دی.

د طالبانو د حکومت د ټرانسپورټ او هوايي چلند ریاست په یو بیان کې چې پرون خپور شو، اټکل کړی چې په بدخشان، تخار، بغلان، پنجشېر، نورستان، کونړ، لغمان، کاپیسا، پروان، ننګرهار، کابل، لوګر، پکتیا، پکتیکا، خوست، بامیان، غزني، میدان وردګو، دایکنډي، سمنګان، غور، سرپل او فاریاب ولایتونو کې نن د نسبتاً سخت باران او ورسره د سېلابونو د راوتلو احتمال شته.

په بیان کې یادونه شوې چې د هېواد په ځینو شمالي، لوېدیځو، مرکزي او جنوبي سیمو له هغې ډلې په سالنګونو کې له سختو بادونو سره د دوړو امکان شته.

پښتون ژغورنې غورځنګ پرون د شمالي وزیرستان په رزمک سیمه کې پر ډیورنډ کرښه د آزاد تګ راتګ او سوداګرۍ په ملاتړ او د ناامنیو او هغه څه پر ضد چې د دې غورځنګ فعالان یې هدفي وژنې بولي پراخه اعتراضیه غونډه جوړه کړه.

د پښتون ژغورنې غورځنګ د شمالي وزیرستان څانګې مشر عید رحمان وزیر د ازادي راډیو مشال څانګې ته وویل، په غونډه کې د خیبرپښتونخوا او بلوچستان ایالتونو له بېلابېلو پښتون مېشتو سیمو څخه ګڼ شمېر خلکو ګډون کړی و.

دا اعتراضیه غونډه داسې مهال جوړېږي چې د شمالي او جنوبی وزیرستان، ډېری اسماعیل خان، بنو او د خیبرپښتونخوا د نورو سیمو خلک له ناامنیو څخه شکایتونه کوي.

د مشال راډیو د راپور له مخې یوازې په شمالي وزیرستان کې په روان ۲۰۲۴م کال کې تردې دمه ۲۸ هدفي حملې شوي.

همداراز په تېر ۲۰۲۳م کال کې له ۵۰ زیات قبایلي مشران، ځوانان، سیاسي فعالان، دیني عالمان او امنیتي ځواکونه په تروریستي حملو کې مړه او ټپیان شوي دي.

د روغتیا د نړیوال سازمان یا "ډبلیوایچ‌او" مشر وايي، موسیقي هغه ځواکمنه وسیله ده چې پر انسان اغېز کوي، خوځښت ورکوي او انګېزه وربښي څو د ده په وینا بامفهومه بدلونونه راولي.

تیدروس ادهانوم ګیبرېسیوس پرون د جون په ۲۲مه پر خپل ایکسپاڼه په یوه بیان کې ویلي، دی په بې‌صبرۍ سره د ۲۰۲۴ کال د وګړو نړیوال فیسټیوال ته چې "ډبلیوایچ‌او" تنظیم کړی دی، سترګې په لاره دی.

د ګیبرېسیوس په وینا، دا فیسټیوال د برابرۍ او مساوات د ملاتړ لپاره ډېر رسا غږونه سره یوځای کوي.

د روغتیا د نړیوال سازمان مشر دا څرګندونې داسې مهال کوي چې طالبانو پر افغانستان له بیاځلي واکمنېدو وروسته د موسیقۍ پر غږولو، خپرولو او حتی اورېدلو بندیز لګولی دی.

د فرانسې او چین ګډه سفینه پرون د جون ۲۲مه فضا ته وتوغول شوه.

دا د یوه لوېدیځ هېواد او یوه آسیايي قدرت ترمنځ د همکارۍ یوه کمسارې نمونه ده.

دا سفینه چې چینايي او فرانسوي انجنیرانو جوړه کړې ده، د دواړو هېوادونو اړوندې دوه وسیلې فضا ته لېږدوي.

دا وسیلې به په فضا کې د هغو چاودېدونکو توکو په اړه څېړنې وکړي چې نور یې میلیاردونه کاله وروسته ځمکې ته رارسېږي.

د چین د فضايي تحقیقاتو ملي اداره وايي، دا سفینه چې وزن یې ۹۳۰ کیلوګرامه دی، د یوه چینايي توغندي په وسیله د جنوب لوېدیځ سیچوان ایالت له یوې فضايي اډې څخه په بریا سره فضا ته وتوغول شوه.

د کرکټ شل اوریز نړیوال جام د اتو غوره لوبډلو په پړاو کې به افغانستان له اسټرالیا سره خپله دویمه سیالي نن یکشنبه د کابل پر وخت سهار ۵:۰۰ بجې پیل کړي.

د لوبې پچه اسټرالیا وګټله او د توپ اچونې پرېکړه یې وکړه.

د دې سیالي لپاره د افغانستان په یولس کسیز ترکیب کې هم دوه بدلونونه راغلي چې ننګیالی خروټی او کریم جنت به د نجیب‌الله ځدراڼ او حضرت‌الله ځاځي پرځای لوبه کوي.

تر دې دمه د اتو غوره لوبډلو په پړاو کې افغانستان لومړۍ سیالي هند ته بایللې او اسټرالیا بیا له بنګله‌دېش ګټلې ده.

د ایراني معترض سندرغاړي توماج صالحي مدافع وکیل امیر رییسیان نن وویل چې د ایران سترې محکمې د ده د موکل د اعدام سزا لغوه کړې ده.

صالحي د مهسا امیني تر مرګ وروسته په ۱۴۰۱ لمریز کال کې د پراخو لاریونونو او مظاهرو د ملاتړ له امله بندی شو.

رییسیان په خپله ایکسپاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې همداسې تمه وه چې ستره محکمه به د یوې ناسمې قضایي پرېکړې د لغوه کېدو حکم ورکوي.

امیر رییسیان د اپرېل په میاشت کې ویلي وو چې د اصفهان محکمې صالحي په اعدام محکوم کړی، تر دې وروسته په نړیواله کچه پر دې حکم اعتراضونه وشول.