د سویډن په پلازمېنه ستاکهولم ښار کې پرون د ترکیې پر ضد مظاهرې وشوې.

په دې مظاهرو کې ان د قران مجید نسخې هم وسوځول شوې چې دې کار د سویډن او ترکیې تر منځ ترینګلتیا لا پسې زیاته کړه.

د راپورونو په اساس د سویډن یوه ښي اړخي سیاستوال د پولیسو په مخ کې د قران نسخې سوځولې دي.

د ترکیې د بهرنیو چارو وزارت ویلي، د بیان د ازادۍ تر چتر لاندې دغه اسلام ضد عمل ته اجازه ورکول چې مسلمانان په نښه کوي او مقدساتو ته سپکاوی کوي، د منلو وړ نه دی.

د دوی تر منځ ترینګلتیا وروسته له هغه زیاته شوه چې په سویډن کې د پي کا کا ګوند پلویانو د رجب طیب اردوغان پر ضد مظاهره وکړه او د هغه جوړه شوې مجسمه یې وځړوله.

سویډن د ناټو په پوځي تړون کې د شاملېدو لپاره د ترکیې ملاتړ ته اړتیا لري، خو د وروستیو ترینګلو اړیکو له امله دا کار ناشونی برېښی.

د ناټو د یوه غړي په مخالفت سره په دې تړون کې د هېوادونو لپاره شاملېدل ناممکنه بلل کېږي.

د اوکراین په شمال ختیځ کې د خارکیف ښار د استوګنې پر ودانیو د روسیې د بې پیلوټه الوتکې د پروني برید له امله لږ تر لږه درې کسان وژل شوي او دوه دیرش نور ټپيان شوې دي.

د سیمې والي اولیه سینیهوبوف په ټیلګرام کې لیکلي دي چې په ټپيانو کې دوه ماشومان دي.

سینیهوبوف زیاته کړه چې د ژغورنې ډلې له برید څو ساعته وروسته هم په کنډوالو کې د ژوندي پاتې شویو کسانو لټه کوي.

چارواکي په دې باور دي چې د جګپوړیو ودانیو تر کنډوالو لاندې به نور خلک هم پاتې وي.

د خارکیف ښاروال ایهور تیریخوف وویل چې روسیي ډرون الوتکو د څلویښت دقیقو په ترڅ کې څه باندې څوارلس حملې وکړې.

د اروپا یوشمیر جګپوړیو دیپلوماتانو د روسیې پر ولسمشر ولادیمیر پوتین انتقاد کړی دی چې د اوکراین د جګړې د پای ته رسولو لپاره د امریکا په مشرۍ د سولې له وړاندیز سره مخالفت کوي.

دا غوښتنه په داسې وخت کې شوې ده چې له څو اونیو خبرواترو وروسته واشنګتن ته هم د کرملین د نیت په اړه اندیښنې پيدا شوې دي.

د جمعې په ورځ، د اپریل په څلورمه، په بروکسل کې د ناټو د بهرنیو چارو وزیرانو د غونډې په دویمه ورځ، یو شمېر لوړ پوړیو اروپايي ډیپلوماتانو په متحدینو غږ وکړ چې پر مسکو فشار زیات کړي چې دې تړون ته غاړه کیږدي.

مسکو تېره میاشت د امریکا د بشپړ ۳۰ ورځني اوربند پلان رد کړ. که څه هم اوکراین او روسیې د یو بل د انرژۍ پر زیربناوو د بریدونو د نه کولو پر سر موافقه کړې وه، خو لاهم دواړه لورې یو بل تورنوي چې له دې تړونه سرغړونې کوي.

د حماس ډلې یو قوماندان حسن فرحات نن د لبان په جنوب کې د هوایي برید پرمهال ووژل شو.

حماس د امریکا متحد ایالتونه او اروپایي ټولنه د ترهګرې ډلې په توګه پيژني.

د رویټرز اژانس د راپور له مخې د حماس د دې قوماندان له وژلو سره په لبنان کې د حزب الله او اسراییل ترمنځ شوی اوربند ممکن اغیزمن کړي.

د اسراییل پوځ وویل چې حسن فرحات پروسږکال د صفد پر ښار د توغندیو د هغه برید مسوول و چې د څو تنو اسراییلي سرتیرو د وژلو او ټپي کیدو سبب شوی و.

د اسراییل پوځ ټینګار کوي چې د حماس غړي چې په هرځای کې فعالیت کوي، په نښه به یې کړي.

په بهرنیو هیوادونو کې د پانګونې او اقتصادي همکاریو په برخو کې د روسیې د ولسمشر ځانګړی استازی وایي، د ماسکو او واشنګتن ترمنځ په اړیکو کې مثبت تحرک لیدل کیږي، خو اختلافات لاهم په خپل ځای دي چې د حل کیدو لپاره یې څو نورو غونډو ته اړتیا شته.

کریل دیمتریف پرون په واشنګتن کې د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د ادارې له یوشمیر غړیو سره تر لیدو کتو وروسته ( سي این این) تلویزیون ته وویل چې اوس موږ په دې فکر کوو چې څه کارونه باید ترسره شي چې یوه اوږدمهاله حل لاره ومومو.

د روسیي رسنیو په وینا ښاغلي دمیتریف په واشنګتن کې خبریالانو ته ویلي دي چې له متحده ایالتونو سره په دوه اړخیزو اړیکو کې مثبت بدلون ترسترګو کیږي.

په خپله دیمیتریف په ټیلګرام کې لیکلي دي چې د خبرو اترو رغیدنه ستونزمنه او تدریجي پروسه ده، خو هره ناسته او صادقانه غونډه د دې سبب کیږي چې چارې ښې مخته ولاړې شي.

د اروپایي ټولنې یوشمیر مشران نن په ازبکستان کې دي. دوی به په سمرقند کې د کوربه هیواد ازبکستان، همداراز قزاقستان، قرغزستان، تاجکستان او ترکمنستان له مشرانو سره غونډه وکړي.

په دې غونډه کې د اروپا د اووه ویشت غړیو هیوادو د پلاوي مشري د اروپایي کمیسیون مشره اورزلا ون دیر لین او د اروپایي شورا مسوول انتونیو کاستا کوي.

ون دیرلین تر دې سرمشریزې مخکې وویل چې هیلمنه ده چې د بروکسل او منځنۍ اسیا د هیوادو اړیکي به نوي پړاو ته داخل شي او د ترانسپورټ، طبیعي زیرمو، اوبو او انرژۍ په برخو کې به همکارۍ پراخې شي.

د منځنۍ اسیا د هیوادو خاوره تقریبا د اروپایي ټولنې د هیوادو په کچه ده خو په دغو پنځو هیوادو کې یوازې اتیا میلیونه خلک ژوند کوي چې د ټولې اروپایي ټولنې په پرتله یې نفوس پنځمه برخه کم دی او دا هیوادونه د بهرنیانو پانګونې ته سترګې په لاره دي.

روبیو دا خبره پرون د ناټو یا شمالي اتلانتیک پوځي تړون د بهرنیو چارو وزیرانو په ناسته کې چې په بروکسل کې جوړه شوې وه وکړه.

هغه چې د ناټو د بهرنیو چارو وزیرانو په کنفرانس کې د لومړي وار لپاره ګډون کړی وویل زیاته کړه چې ولسمشر ټرمپ په ښکاره اعلان کړی چې له ناټو ملاتړ کوي او موږ په ناټو کې پاتې کېږو.

اروپايي هېوادونو بیا ویلي چې خپله پوځي بودیجه د پام وړ لوړوي.

د ناټو سرمنشي مارک روت هم تایید کړې چې تېرو څو میاشتو کې دې برخه کې د پام وړ بدلونونه رامنځته شوي دي.

هنګري اعلان وکړ چې له نړیوالې جنایي محکمې (ICC) څخه وځي. دا اعلان په داسې وخت کې شوی چې د اسراییل صدراعظم بنیامین نتنیاهو بوداپست ته رسیدلی دی.

وروسته تر دې چې ( ای سي سي) پر نتنیاهو په غزه کې د جنګي جنایتونو تور پورې کړ او د هغه د نیولو خبرداری یې ورکړ، دا لومړی ځل دی چې نتنیاهو یوه اروپایي هیواد ته سفر کوي.

د هنګري دفاع وزیر کریسټوف سزالي-بوبرونیکزکي د شپې شاوخوا دوه نیمې بجې د پلازمینې بوداپست په هوایي ډګر کې د نتنیاهو هرکلی وکړ.

څو ساعته وروسته د هنګري د صدراعظم ویکتور اوربان او لوی درستیز ګیرګلي ګلیاس په وینا دولتي تلویزیون خبر ورکړ چې حکومت په هاګ کې د میشتې محکمې له غړیتوبه وځي.

په هنګري کې د اونۍ په پیل کې دیپلوماتیکو سرچینو د ازادې اروپا/ازادي راډيو ته همدا خبره کړې وه چې هنګري به له ای سي سي څخه بهر شي.

د ناټو د بهرنیو چارو وزیران نن( د اپریل ۳) په بروکسل کې دوه ورځنۍ غونډه پيلوي. په دې غونډه کې ناټو له خپلو اروپایي متحدانو سره د دې تړون د دفاعي ظرفیت پر پیاوړي کولو غږیږي.

دا غونډه په داسې وخت کې جوړیږي چې د امریکا د متحد ایالتونو له لورې د ناټو د اروپایي هیوادو پر غړیو فشار په زیاتیدو دی چې ناټو ته هغومره پیسې ورکړي چې ژمنه یې کړې ده.

د ناټو سرمنشي مارک روټه وویل چې دا غونډه د غړیو هیوادو د ګډ امنیت لپاره مهمه ده ځکه چې ننګونې دومره زیاتې دي چې په یوازې یې نه شي تحمل کولی.

روته ټينګار وکړ چې د امریکا متحد ایالتونه له ناټو سره په خپلو ژمنو ولاړ دی، سربیره پر دې چې ولسمشر ټرمپ انتقادونه کوي.

روټه زیاته کړه چې دی پوهیږي چې ترخې خبرې شته چې د ناټو ځیني غړي یې د امریکا او ناټو اوږدمهاله ژمنو ته اندیښمن کړې دي.

ټاکل شوې ده چې د امریکا د متحد ایالتونو د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو او د اوکراین د بهرنیو چارو د وزیر اندري سیبیها هم په دې غونډه کې برخه واخلي.

د اروپا دوه لویو اقتصاد لرونکو هېوادونو، جرمني او فرانسې د امریکا له خوا د دوی پر تولیداتو د تعرفې لوړولو ته غبرګون ښودلی او د ورته اقدام ګواښ یې کړی دی.

د جرمني د اقتصاد وزیر رابرټ هابیک ویلي، اروپایي ټولنې ته مهمه ده چې د امریکا له خوا د تعرفې لوړولو ته واحد ځواب ورکړي.

د رویټرز خبري اژانس د راپور له مخې ښاغلي هابیک ویلي اروپا په نړۍ کې تر ټولو لوی واحد بازار لري او دا به پياوړی ساتي.

د فرانسې د حکومت ویاندې سوفیا پریماس ویلي، دوی به د همدې اپریل میاشتې په نیمایي کې د امریکا پر المونیمو او فولادو او بیا د همدې میاشتې په پای کې د امریکا پر نورو تولیداتو تعرفې لوړې کړي.

د چین په ګډون یوشمېر نورو هېوادونو هم غبرګونونه ښودلي دي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ پرون چهارشنبې پر خپلو سوداګریزو شریکانو "متقابلې تعرفې" وضع کړې.

دې ترڅ کې د اروپایي ټولنې پر سوداګریزو توکو ۲۰ سلنه، د امریکا پر اقتصادي سیال چین ۳۴ سلنه ، جاپان ۲۴ سلنه او نورو هېوادونو هم همداسې بېلابېلې تعرفې ولګول شوې.

د تعرفو د لست له مخې ویتنام له۴۶ سلنه، هند له۲۶سلنه، اندونیزیا له ۳۲ سلنه، کامبودیا له ۴۹سلنه، مالیزیا له ۲۴سلنه، جنوبي کوریا له ۲۵ سلنه، ټایلنډ له ۳۶سلنه، تایوان له ۳۲ سلنه، سویس له ۳۱سلنه، اوکرایین او بریټانیا بیا هر یو له لس سلنه تعرفې سره مخ شوي دي.

د اقتصادي همکارۍ او بهرنۍ پانګونې په برخه کې د روسیې ځانګړی استازی واشنګټن ته تللی څو له امریکايي چارواکو سره په اوکرایین کې د جګړې د پایته رسولو او اوربند په اړه خبرې اترې وکړي.

رویترز خبري اژانس د دوو باخبره امریکايي سرچینو په حواله ویلي، کیریل دمیتریف پرون چهارشنبې د امریکايي چارواکو په رسمي بلنه واشنګټن ته رسیدلی دی.

د رویتر په ټکو، د منځني خیتځ لپاره د امریکا ځانګړي استازي سټیو وتکاف د سپینې ماڼې او بهرنیو چارو وزارت په لارښونه تیره اونۍ دمیتریف ته د بلنه سربیره د لنډ مهاله ویزې د برابرولو په برخه کې مرسته کړې وه.

د ۲۰۲۲کال له فبرورۍ له راهیسې له کله چې روسیې پر اوکرایین یرغل کړی، دا لومړی ځل دی چې یو لورپوړی روسي چارواکی واشنګټن ته سفر کوي.

د سي این این د راپور له مخې دمیتریف او وتکاف به د امریکا او روسیې د اړیکو پر پراخیتا او پیاوړتیا هم خبري وکړي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ چې په دې وروستیو کې د اوکرایین په جګړه کې د اوربند د خبرو اترو له سست بهیر او د روسیې د ولسمشر ولادیمیر پوتین له چلنده ناراضه ښکاري تیره شپه يې د اروپايي ټولنې او اوکرایین په ګډون د نړۍ په ډیر شمیر هېوادونو له ۴۰سلنه د لوړو تعرفو د وضعه کولو پرمهال یو بیا ژمنه وکړه چې د اوکرایین جګړه به پای ته رسوي.

د ټرمپ په ټکو، روسیه او اوکرایین د خبرو په بهیر کې ښه همکاري کوي.