د افغانستان د ودانیزو شرکتونو ټولنه وايي، حکومت د دې تر څنګ چې له تېرو څو کلونو راهیسې يو شمېر خصوصي ودانیزو شرکتونو ته پروژې نهدي ورکړي، د دغو شرکتونو میلیونونه ډالر پور يې هم نهدی پرې کړی.
د دې ټولنې رئیس مودود پوپل د چهارشنبې په ورځ «۱۳۹۷ کال د وري ۱۵» ازادي راډیو ته وویل، هغه سلګونه شرکتونه چې له دوی سره ثبت دي، يوازې ۲۰ سلنهیې فعالیت لري او نور یې له سقوط سره مخ دي.
نوموړی وايي:
"تقریباً ۵۰۰ شرکتونه موږ سره ثبت دي چې ۲۰ سلنهیې فعال او ۸۰ سلنهیې غیر فعال دي، لاملیې امنیتي ستونزې دي او دا شان اکثراً شرکتونه دا شکایت لري چې حکومت ورته نه پروژې او نه هم په وخت پیسې ورکوي."
ښاغلی پوپل وايي، حکومت اوسمهال د بېلابېلو خصوصي شرکتونو نه څه باندې ۱۱۰ میلیونه ډالر پوروړی دی.
د افغانستان د خصوصي شرکتونو د ټولنې په خبره، د پروژو د نشتوالي او امنیتي ستونزو تر څنګ د ودانیزو موادو د بیو لوړوالی، په کور دننه په ساختماني برخه کې په کافي اندازه د ظرفیتونو کمښت او د وسایلو نشتوالی هغه نورې ستونزې دي چې خصوصي شرکتونه ورسره لاس او ګرېوان دي.
دوی له افغان حکومته غواړي چې د پروژو د ورکړې په برخه کې د شفافیت تر څنګ د اړیکو له پاللو هم ډډه وکړي.
خو له دې ټولو سره سره د افغانستان د ښار جوړونې وزارت مسؤلین وايي، افغان حکومت تل له خصوصي سکټور سره په هره برخه کې د پام وړ همکاري کړې.
د دغه وزارت په خبره اوسمهال د میلیونونو ډالرو په ارزښت په هېواد کې نږدې دوه میلیونه کورونو ته اړتیا ده چې خصوصي شرکتونو ته يو ښه کاري فرصت دی.
د دغه وزارت د کور جوړونې مرستیال اجمل شمس ازادي راډیو ته وویل، زیاتره هغه شرکتونه چې د پروژو د بشپړولو توان نهلري، د پروژو په اخیستلو نهبریالي کېږي.
ښاغلی شمس وايي:
"زه فکر نهکوم چې د حکومت له طرفه د شرکتونو په وړاندې کوم خنډ موجود وي چې دوی دې پروژې وانهخیستلی شي، بلکې دا د دې شرکتونو خپله کمزروي ده چې د لازم ظرفیت او توان د نشتوالي له امله پروژې نهشي اخیستلی."
ښاغلی شمس وايي، له کومو شرکتونو چې پیسې د حکومت لهخوا نهدي اجرا شوي، لاملیې د شرکتونو لهخوا د پروژو د قوانینو او اصولو نهمراعتول دی.
په ورته وخت کې د ودانیزو چارو کارپوه مطیعالله خروټی وايي، د حکومت تر څنګ ودانیز شرکتونه هم ډېرې ستونزې لري چې له املهیې دوی نهشي کولای پروژې ترلاسه او پلې کړي.
د ده په خبره په دې وروستیو کې د حکومت لهخوا د ودانیزو پروژو په ورکړه کې د شفافیت اصل ته پاملرنه ډېره شوې، خو یو شمېر شرکتونه د لازم ظرفیت او کاري ناغېړیو له امله د پروژو په ترلاسه کولو کې پاتې راځي.
راپور: واصل وصال