د مسکو شمال لوېدیځ کې د بې پیلوټه الوتکې یوه برید، چې شک کېږي اوکراین به کړی وي، د وسلو یوه ډيپو په نښه کړې ده.

د ازادي راډيو د خبر مرکزي څانګې لیکلي چې په تویر سیمه کې د تېرې شپې له دغه برید وروسته لوی اور بل شوی او د نږدې سیمو خلک یې تخلیه شوي دي.

د استرا په نوم ټیلیګرام چېنل او نورو ټولنیزو رسنیو کې خپرې شوې ویډیوګانې ښيي چې پر ډيپو د بې پيلوټه الوتکې یو لوی برید کېږي او بیا د شپې په تیاره کې د اور لمبې اسمان ته پورته کېږي.

په دغو وېډيوګانو او عکسونو کې لیدل کېږي چې د چاودنې شاوخوا ته د نږدې کورونو کړکۍ هم ماتې شوي دي.

د تویر د سیمې والي ویلي چې د اوکراین د توغنديو پارچو سیمه کې اور لګولی، خو دا یې نه دي ویلي چې څه شی سوځېدلي دي.

د جرمني صدراعظم اولاف شولڅ د منځنۍ آسیا د پنځو هېوادونو ولسمشرانو ته ویلي دي چې له دوی سره د همکارۍ پراختیا د جرمني ستراتیژیک هدف دی.

شولڅ د قزاقستان، ازبکستان، قرغزستان، ترکمنستان او تاجکستان ولسمشرانو ته په هغه غونډه کې چې پرون د قزاقستان په پلازمېنه استانه کې جوړه شوې وه وویل چې له دې هېوادونو سره د جرمني اړیکي هیڅکله دومره نه وو نږدې شوي لکه اوس چې دي.

هغه زیاته کړه چې دواړه لوري د نړۍ په اوسني مبهم حالت کې نږدې ملګرتیا ته اړتیا لري.

شولڅ په منځنۍ آسیا کې د روسیې د نفوذ د کمولو لپاره د هڅو په ترڅ کې د ۲۰۲۳م کال په سپټمبر کې په برلین کې د منځنۍ آسیا له ولسمشرانو سره په لومړۍ سرمشریزه کې هم کتلي وو.

ټاکل شوې چې د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انټوني بلېنکن نن له مصري چارواکو سره په غزه کې د اوربند په اړه خبرې وکړي.

بلېنکن داسې مهال قاهرې ته رسېږي چې د ټول منځني ختیځ کچې ته د غزې د جګړې د پراخېدو د احتمال له کبله اندېښنې زیاتې شوي، هغه هم په داسې حال کې چې د منځني ختیځ حالات حساس پړاو ته رسېدلي.

د لبنان حزب‌الله ډلې پر خپلو غړو د پیجر په وسیله د چاودنو پړه پراسراییلو اچولې او ګواښ یې کړی چې د اسراییلو د برید پروړاندې به یې ځوابي اقدام وکړي.

دې برید لږترلږه نهه کسان وژلي او نژدې درې زره نور یې تپیان کړي دي.

د اسراییل پوځ په دې اړه د خبریالانو پوښتنو ته ځواب نه دی ویلی.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویاند متیو مېلر پرون وویل په دې اړه چې د لبنان برید به په غزه کې د اوربند د مذاکراتو بهیر اغېزمن کړي که نه خبرې له وخته مخکې دي.

د افغان ښځو، نجونو او بشري حقونو په چارو کې د امریکا ځانګړې استازې رینا امیري هغه افغان مېرمنې ستایلي چې په افغانستان او نوره نړۍ کې د خپل حقونو لپاره غږ اوچتوي.

مېرمن امیري نن پر خپل ایکس‌پاڼه په یوه بیان کې ولیکل، داسې مهال چې طالبان د دې په ټکو، د جنسي ځورونو تګلارې ته دوام ورکوي افغان مېرمنې په هېواد کې دننه او بهر په بېلابېلو ځایونو کې راټولېږي څو وښيي چې د خپلو حقونو په دفاع کې له نړیوالو حساب کتاب غواړي.

مېرمن امیري د کومې غونډې یادونه نه ده کړې او نه یې د چا نومونه یاد کړي، خو نوموړې دا بیان وروسته له هغه ورکوي چې د افغان مېرمنو یوې ډلې پرون د اروپا د پارلمان یوې غونډې ته د افغانستان د بشري وضعیت په اړه خبرې وکړې.

د دې غونډې یوې ګډونوالې افغانې سیاستوالې شکریې بارکزۍ په خپله وینا کې له نړیوالې ټولنې وغوښتل چې د افغانستان د روان وضعیت او په ځانګړي ډول د بشري حقونو وضعیت ته ډېره پاملرنه وکړي.

په لبنان کې پرون سې شنبې په پیجرونو یا پیغام لېږدونکو وسیلو کې د چاودنو په نتیجه کې د حزب‌الله ډلې په سلګونو غړي ټپیان شوي دي.

په دغو چاودنو کې چې پرون سې شنبې هممهاله وشوې، د یوې نجلۍ په ګډون د لږترلږه اتو کسانو د وژل کېدو او نږدې ۲۸۰۰ نورو د ټپي کېدو خبرورکړل شوی دی.

د لبنان د روغتیا وزارت د ۲۰۰ ټپیانو روغتیایي وضعیت نازک بللی او د بهرنیو چارو وزارت یې دغه چاودنې غندلې او هغه یې د اسراییل له‌خوا سایبري حمله بللې ده.

دې وزارت په یوه اعلامیه کې همدارنګه ویلي، په دې اړه به خپل شکایت د ملګرو ملتونو امنیت شوراته وړاندې کړي.

حزب‌الله د غچ اخیستونکو اقداماتو ژمنه کړې او ویلې یې دي چې اسراییل به د دغو چادونو په‌خاطر عادلانه مجازات شي.

وروسته له هغې چې د یمن حوثي یاغیانو ادعا وکړه چې په وروستیو ورځو کې یې یو شمېر الوتکې راغورځولي، د امریکا دفاع وزارت پرون سې شنبې وویل چې یوه امریکایۍ MQ-9 Reaper بې پیلوټه الوتکه یې یمن ته نږدې لوېدلې ده.

د فرانس‌پرېس خبري آژانس د راپور له مخې، د دفاع وزارت ویاند جنرال پټ رایډر په واشنګټن کې خبریالانو ته وویل چې MQ-9 پرون دوشنبې د یمن په شاوخوا کې را وغورځېده، خو زیاته کړه چې د دغې پېښې په اړه نور جزییات نه لري.

د ایران له ملاتړه برخمنو حوثي یاغیانو د سې شنبې په ورځ وویل چې په تېره یوه اوونۍ کې یې درې MQ-9 ډرونونه راغورځولي، خو د پنټاګون ویاند په خبري کنفرانس کې دغه ادعا رد کړه.

له دې مخکې پنټاګون په فبرورۍ میاشت کې تایید کړې وه چې یوه MQ-9 بې پیلوټه الوتکه یې چې هم اکتشافي ماموریتونه ترسره کولای شي او هم د حملې لپاره ترې کار اخیستل کېدای شي، د یمن ساحل ته نژدې راوغورځېده.

ویل شوي چې احتمالاً دغه الوتکه به د حوثي یاغیانو پر توغندي رانسکوره شوې وي.

د افغانستان دوه ملي لوبډلې نن لوبې کوي.

د افغانستان د فوټسال ملي ټیم به نن چهارشنبې د ۲۰۲۴م کال د فوټسال نړیوال جام سیالیو په لړ کې په دویمه لوبه کې له ارجنټاین سره مخامخ شي.

د ازبکستان پلازمېنه تاشکند د دغو سیالیو کوربه دی.

افغانستان په خپله لومړۍ لوبه کې انګولا ته ۶ د ۴ پر وړاندې ماتې ورکړې وه او ارجنټاین هم د اوکراین په وړاندې ۷-۱ بریا خپله کړې ده.

همدارنګه د افغانستان د کرکټ ملي لوبډله به نن له جنوبي افریقا سره د درېیو نړیوالو یو ورځنیو لوبو د لړۍ لومړی لوبه پیل کړي.

دغه لوبې د متحده عربي اماراتو د شارجې ښار د کرکټ په لوبغالي کې ترسره کېږي.

دا لومړی ځل دی چې د افغانستان او جنوبي افریقا د کرکټ ټیمونه په یوه لوبلړۍ کې سره مخامخ کېږي.

دواړو ټیمونو مخکې په مختلفو تورنمنټونو کې سیالي سره کړي چې تراوسه هېڅ یوه یې هم افغانستان نه‌ده ګټلې.

د دواړو ټیمونو ترمنځ دویمه لوبه د سپټمبر په ۲۰مه او درېیمه یې د سپټمبر په ۲۲مه پلان شوې دي.

پولیو فري افغانستان د ماشومانو د ګوزڼ یا پولیو ناروغۍ ضد د پولیو د واکسین پر اهمیت ټینګار وکړ.

دغه بنسټ پرون سې شنبې په خپله ایکس‌پاڼه کې لیکلي چې له پنځو کلونو کم عمره ماشومان د پولیو ناروغۍ له لوړ ګواښ سره ځکه مخ دي چې د هغوی د معافیت کچه ټیټه ده.

د دغه بنسټ په وینا، له همدې امله دا ډېره مهمه ده چې دغه ماشومان د پولیو په ټولو کمپاینونو او له یوه ځایه بل ته د سفر پر مهال د ټرانزیټ یا سرحدي ټیمونو له لوري واکسین شي.

پولیو فري افغانستان د کم عمره ماشومانو د پولیو ضد واکسین پر تطبیق ټینګار داسې مهال کوي چې د روغتیا نړیوال سازمان د دوشنبې په ورځ په یوه بیان کې وویل چې د طالبانو حکومت په افغانستان کې د کور په کور د پولیو د واکسین کمپاین درولی دی.

خو د طالبانو د حکومت د روغتیا وزارت ویاند شرافت زمان رسنیو ته په استولي پیغام کې ویلي چې د پولیو د واکسین د کمپاین پر وړاندې کومه ستونزه نه‌شته.

د روغتیا د نړیوال سازمان د شمېرو له مخې، په افغانستان کې روان کال د پولیو د مثبتو پېښو شمېر اتلسو ته رسېدلی دی.

ګوزڼ یا پولیو یوه ناعلاجه ناروغي چې ماشوم د تل لپاره فلج کوي او ان د مړینې سبب یې کېدای شي او د مخنیوي یوازېنۍ لاره یې دا ده چې له پنځو کلونو کم عمره ماشوم د پولیو پر ضد ځو ځلې واکسین شي.

د منځنۍ آسیا د پنځو هېوادونو ولسمشرانو او د جرمني صدراعظم د افغانستان له خلکو سره د بشري مرستو د دوام پر اړتیا ټینګار وکړ، خو یوځل بیا یې د دې هېواد د وګړو اساسي حقونو په ځانګړې توګه د نجونو او ښځو حقونو ته د درناوي غوښتنه وکړه.

په هغه ګډه اعلامیه کې چې پرون سې شنبې د قزاقستان په پلازمېنه استانا کې د قزاقستان، قرغزستان، ازبکستان، ترکمنستان، تاجکستان د ولسمشرانو او د جرمني د صدراعظم اولاف شولڅ د سرمشریزې په پای کې د جرمني حکومت پر خپله ویبپاڼه خپره کړې، دغو مشرانو د یوه امن، سولې او ثبات لرونکي او سوکاله هېواد په توګه د افغانستان د پرمختګ لپاره پر خپلو ټینګو ژمنو یوځل بیا ټینګاروکړ، داسې افغانستان چې د ټولو اتباعو په ځانګړې توګه د ښځو او نجونو او توکمیزو ډلو د بشري حقونو او اساسي آزادیو درناوي وکړي.

په ګډه اعلامیه کې همدارنګه په افغانستان کې د یوه ټولګډونه حکومت چې ټول قومونه او مذهبي او سیاسي ډلې په‌کې ګډون ولري، پر اهمیت ټینګار شوی دی.

د منځنۍ آسیا زیاتو هېوادونو په افغانستان کې د طالبانو له حکومت سره ډیپلوماتیکي اړیکې ټینګې کړي، خو تراوسه یې د هغه له په رسمیت پېژندلو ډډه کړې ده.

جرمني چې له طالبانو سره مستقیم تعامل نه لري، په دې وروستیو کې یې په یوه بېساري اقدام کې ۲۸ هغه افغانان چې د جرمني د محکمو له‌خوا مجرم پېژندل شوي و، بېرته افغانستان ته واستول.

د لبنان روغتیا وزارت نن وویل چې په لبنان کې د پيجر "پيغام استونکي" په واسطه په یوه وخت چاودنو لږترلږه اته کسان وژلي او ۲۷۵۰ نور یې ټپيان کړي دي.

تر دې مخکې ایران پلوه حزب‌الله ډلې وویل چې په وژل شویو کې د دوی دوه کسان او یوه نجلۍ شاملې دي.

د لبنان د روغتیا وزیر فراس الابیض وویل چې د ۲۰۰ ټپيانو روغتیایي وضعیت نازک دی.

ایرانۍ رسنۍ وایي چې په دغو ټپيانو کې په بیروت کې د ایران سفیر مجتبی امیني هم شامل دی.

حزب‌الله وایي، هغه پيجرونه چې د دوی د ګوند غړي استعمالوي هغه په یوه وخت چاودلې دي.