طبیعي پېښو ته د رسېدو په برخه کې د دولت وزارت د پېښو د مدیریت لپاره معلوماتي سیسټم پرانیست تر څو د پېښو په اړه دقیق او هر اړخیز معلومات چې د کیفیت او کمیت له مخې د ډاډ وړ وي راټول کړي.
طبیعي پېښو ته د رسېدو په برخه کې د دولت وزیر ویس احمد برمک د دغه سیسټم پرانیست غونډې ته وویل چې د دغه سیسټم له مخې د هېواد د لسو ولایتونو په ۵۰ کليو کې پېښېدونکي ګواښونه ارزیابي او د نقشې له مخې ورته عملیاتي پلانونه ترتیبېږي.
نوموړي زیاته کړه:
"دا پروژه د کابل په شمول په لسو ولایتونو کې د «ای. او. ام» په تخنیکي همکارۍ او د جاپان په مالي مرسته تطبیق شوه په ۱۵ نورو ولایتونو کې د امریکا متحده ایالاتو ژمنه کړې چې تر پوښښ لاندې یې راولي په نورو ولایتونو کې د وزارت له بودجې فعالېږي یعنې راتلونکي کال کې ۳۴ ولایتونه له دې سیسټم څخه برخهمند کېږي."
ښاغلی برمک وايي چې دا سیسټم د جاپان په ۹ میلیونه ډالرو مالي مرستې او د کډوالو د نړیوال سازمان په تخنیکي همکارۍ بشپړ شو چې کارونهیې په ۲۰۱۵ میلادي کال کې پیل شوي و.
طبیعي پېښو ته د رسېدو په برخه کې د دولت وزارت د معلوماتو له مخې د پېښو د مدیریت دا معلوماتي سیسټم په کابل، تخار، جوزجان، فاریاب، سرپل، هلمند، هرات او بامیانو کې فعال شوی دی.
د دې سیسټم له مخې د پېښو چټکه ارزیابي، د زیان لیدونکو سره پر وخت مرسته، کورنۍ او بهرنۍ پیاوړي اړیکې او داسې نورې چارې مخ ته وړل کېږي.
دا په داسې حال کې ده چې تازه د کابل په سروبي د بغلان په نهرین او اندراب ولسوالیو او د پروان ولایت کې سېلابونو په لسګونو کورونه خراب کړي او یو شمېر اوسېدونکي یې له ځان سره وړي دي.
د جاپان سفیر چې د دې سیسټم د پرانیستنې غونډې تهیې خبرې کولې وویل چې هېواد بهیې د طبیعي پېښو څخه د پېښېدونکو زیانونو د کمېدو په برخه کې له افغان حکومت سره مرستو ته دوام ورکړي.
میت سو جي سوزوکا وايي:
"جاپان د طبیعي پېښو په برخه کې د اوږدې تجربې له امله په دې باور لري چې د ظرفیتونو په لوړولو سره د زیانونو کچه کمه کړو او د ثبات لپاره د خلکو ژوند وساتو."
په ورته وخت کې د طبیعي پېښو سره د مبارزې یو کارپوه صدیق قیام وايي چې حکومت ته په کار دي تر څو د دغه سیسټم څخه د استفادې لپاره مسلکي کسان وګماري.
راپور: یوسف خان ځدراڼ