د شانګهای غړو هېوادو د صدراعظمانو غونډه کې به نن د افغانستان اجرائیه رئیس د سولې پر مسئلې تمرکز وکړي او د دې سازمان له غړو به وغواړي چې د سیمهییزې اجماع له لارې د سیمې هېوادونه د ترورېستانو پر ضد ګډې هڅې وکړي.
تمه ده چې عبدالله عبدالله نن د شانګهای د غړو هېوادونو غونډه کې د وینا پر مهال دا موضوعات یاد کړي او د غونډې تر څنګ له یو شمېر مشرانو سره خبرې پرې وکړي.
د اجرائیه ریاست مرستیال ویاند جاوید فیصل
د اجرائیه ریاست مرستیال ویاند جاوید فیصل د دې لیدنو کتنو په اړه ازادي راډیو ته وویل:
"پلان داسې دی چې د هېواد اجرائیه رئیس نن د شانګهای د همکارۍ سازمان حکومتونو د چارواکو غونډه کې د ګډون او وینا تر څنګ د روسیې، قرغزستان او قزاقستان له صدراعظمانو سره هم وګوري. اجرائیه رئیس به په کنفرانس کې د خپلې وینا پر مهال پر سوله او امنیت د ترهګرۍ او افراطیت د مخنیوي لپاره د سیمهییزې همکارۍ پر ایجاد او همداراز په افغانستان کې د رامنځته شویو اقتصادي فرصتونو څخه د ښې ګټې اخیستنې پر مسائلو بحث وکړي."
د افغانستان اجرائیه رئیس پرون بېشکک کې د تاجکستان له صدراعظم قاهر رسولزاده سره هم د سیمې پر امنیت خبرې وکړې او دواړو لورو دا مسئله وڅېړله چې څرنګه په سیمه کې امنیت ټینګیدلای شي او سوله راتلای شي.
د شانګهای سازمان په ۲۰۰۱ میلادي کال کې تأسیس شو. قرغزستان، قزاقستان، تاجکستان، ازبکستان، چین او روسیه د دې سازمان غړي دي، هند او پاکستان د روان کال په جون میاشت کې له دې سازمان سره د پیوستون تفاهملیک لاسلیک کړ.
د افغانستان د سولې مسئله تر ډېره له پاکستان سره تړلې ده او کابل تور پورې کوي چې د طالبانو مشران په پاکستان کې ژوند کوي.
پاکستان د افغانستان په څېر لاهم د دې سازمان رسمي غړیتوب نهدی ترلاسه کړی، نو د شانګهای غړي هېوادونه تر څه بریده د افغانستان د سولې په برخه کې مرسته کولای شي.
پاکستان د افغانستان په څېر لاهم د دې سازمان رسمي غړیتوب نهدی ترلاسه کړی
د سیاسي چارو کارپوه مجیب لمر وایي، دا ممکنه ده چې د شانګهای غړي هېوادونه افغانستان ته سوله راولي.
دی وايي:
"د سولې برخه کې د شانګهای غړي هېوادونه د سیمهییزې اجماع اساسي برخه جوړوي. چین د سولې په خبرو کې مخامخ ښکېل دی، روسیې لېوالتیا ښوولې او د روسیې او طالبانو تر منځ هم غیر مستقیمې اړیکې شته. یعنې که واقعاً دوی وغواړي او د زیاترو هېوادو ګټې یې خوندي شي، یا د ګټو د خوندیتوب لپارهیې تضمین ورکړل شي، دغه هېوادونه کولای شي چې افغانستان ته سوله راولي."
افغانستان تېر کال چین کې د شانګهای غړو هېوادونو غونډه کې د بشپړ غړیتوب وړاندیز کړی و.
افغان حکومت وایي چې په دې برخه کې پرمختګ هم رامنځته شوی دی او د بېشکېک په غونډه کې به افغان پلاوی یو ځل بیا هڅه وکړي چې افغانستان ته بشپړ غړیتوب ورکړي.