د روغتیا نړیوال سازمان، WHO وایي، په افغانستان کې هرماشوم د ژوند له پیل څخه د خوندي او باکیفیته روغتیایي پاملرنې مستحق دی. د افغانستان لپاره دې سازمان استازي ډاکټرایډوین سینیزا سلوادورپه ایکس پاڼه په یوه بیان کې ویلي چې په دې هیواد کې موږ ټول، کورنۍ، پالونکي، روغتیایي کارکونکي، او ټولنې په ګډه کولای شوچې ماشومان خوندي کړو، د زیان مخه یې ونیسو او د ټولو لپاره یوه سالمه راتلونکې جوړه کړو. د افغانستان لپاره د روغتیا د نړیوال سازمان استازي دغه څرګندونې د ناروغانو د مصونیت په اړه د نړیوالې ورځې په مناسبت داسې مهال کړي چې په افغانستان کې اکثره ماشومان له ډیرو لومړنیو اساسي روغتیایي خدمتونو بې برخې دي.

ټاکل شوې ده چې نن) د ډسمبر ۵ مه) په واشنګتن ډي سي کې د یو لړ مراسمو په ترڅ کې د دوه زره شپږ ویشتم کال د فوټبال د نړیوال جام د لوبډلو ګروپونه مشخص شي.

تمه ده چې په دې مراسمو کې د امریکا د متحد ایالتونو ولسمشر ډونالډ ټرمپ، د مکسیکو ولسمشره ګلاودیو شینباوم او د کاناډا صدراعظم مارک کارني هم برخه واخلي.

د امریکا متحد ایالتونه، کاناډا او مکسیکو د دغو سیالیو ګډ کوربانه دي.

دا لوبې د اته څلویښت هیوادونو د ملي لوبډلو ترمنځ د راتلونکی کال د جون په یولسمه پیلیږي او د جولای په نولسمه به یې پایلوبه ترسره شي.

د یادونې ده چې تر اوسه دوه څلویښت لوبډلې توانیدلي دي چې دې جام ته لاره پيدا کړي او پاتې شپږ ټیمونه به د مارچ په میاشت کې د غوراوي سیالیو په ترڅ کې معلومې شي.

په کابل کې د طالبانو د مخدر موادو او مسکراتو د مخنوي د ابتداییه محکمې د پریکړو له مخې پنځلس تنو ته سزا ورکړل شوه.

د طالبانو د سترې محکمې په خبرپاڼه کې چې د پنجشنبې په ورځ خپره شوه، راغلې دي چې دا کسان د نشه اي ټابلیټونو، الحکولي مشروباتو او چرسو د قاچاق او پلور په تور نیول شوي وو.

خبرپاڼه زیاتوي چې ابتداییه محکمې دا تورن کسان له اوو میاشتو تر څلورو کلونو په بند او له لسو تر نهه دیرش دُرو په تعزیري سزا محکوم کړي وو؛ چې دا پریکړه د سترې محکمې له لورې تر تایید وروسته، تطبیق شوه.

فلسطنیانو نن د غزې په خان یونس کې د خپلو وژل شویو عزیزانو ویر وکړ.

دا کسان یوه ورځ مخکې د اسراییلي ځواکونو د هوایي برید په ترڅ کې ووژل شول.

د خان یونس په کویتي روغتون کې ډاکټرانو وویل چې له دې برید وروسته دوی د پنځو فلسطنیانو جسدونه ترلاسه کړې دي چې دوه یې ماشومان دي.

د اسراییل پوځ بیا ویلي دي چې په خان یونس کې یې د حماس ترهګر په نښه کړي دي.

حماس د امریکا متحد ایالتونه او اروپایي ټولنه د ترهګرې ډلې په توګه پيژني.

حماس د اسراییل برید له اوربند څخه سرغړونه وبلله او د اسراییل پوځ وویل چې دا حمله په رفح کې د چهارشنبې په سهار پر اسراییلي پوځیانو د شوي برید په ځواب کې شوې ده چې له امله یې پنځه اسراییلي سرتیرې ټپيان شول.

عراق ویلي دي چې د ایران ملاتړیو وسله والو ډلو، حزب اله او حوثیانو پیسې به کنګل کړي.

رویټرز اژانس په یوه راپور کې لیکلي دي چې دا اعلان د عراق په رسمي جریده کې شوی دی او ښایي واشنګتن یې هرکلی وکړي، ځکه چې له اوږدې مودې راهیسې د امریکا متحد ایالتونه په عراق او د منځني ختیځ په نورو هیوادونو کې د ایران د نفوذ د کمولو هڅه کوي.

ایران په عراق کې د شیعه وسلو والو او سیاسي ډلو په مټ پوځي، سیاسي او اقتصادي نفوذ لري خو په تیر یوه کال کې د متحد ایالتونو د فشاونو او په سیمه کې د اسراییلي ځواکونو له لورې د ایران د نیابتي ډلو له کمزوري کیدو سره د ایران اغیزې کمې شوې دي.

د طالبانو حکومت ټینګار کړی چې له پاکستان سره سوداګریزې لارې به یوازې هغه وخت پرانیستل شي چې له اسلام اباد څخه قوي ډاډ ترلاسه شي چې دا لارې به په راتلونکي کې د سیاسي فشار یا غیرقانوني کړنولپاره نه تړل کیږي.

پاکستان وایي چې د تورخم او چمن سرحدي لارې د دې لپاره خلاصوي چې د ملګرو ملتو د دریو ادارو له لورې افغانستان ته بشري مرستې ورسیږي.

د پاکستان د سوداګرۍ وزارت نن په یوه اعلامیه کې ویلي دي چې دا لارې به د تجارت، ترانزیټ کارګو او نورو مسافرو لپاره تړلې پاتې شي.

د طالبانو ویاند ذبیح اله مجاهد د پاکستان د سوداګرۍ وزارت تر اعلان وروسته په ایکسپاڼه کې ولیکل چې افغانستان اوس خپلې اړتیاوې د نورو هیوادونو له لارې پوره کوي او د دوی حکومت پریکړه کړې ده چې له پاکستان سره به تجارتي لارې وروسته له هغه خلاصې شي چې اسلام اباد دا تضمین ورکړي چې په هیڅ ډول حالاتو او شرایطو کې به بیا دا لارې د خپلو سیاسي اهدافو لپاره نه بندوي.

پاکستان وایي چې د تورخم او چمن سرحدي لارې د دې لپاره خلاصوي چې د ملګرو ملتو د دریو ادارو له لورې افغانستان ته بشري مرستې ورسیږي.

د پاکستان د سوداګرۍ وزارت نن په یوه اعلامیه کې ویلي دي چې دا لارې به د تجارت، ترانزیټ کارګو او نورو مسافرو لپاره تړلې پاتې شي.

د پاکستان او افغانستان ترمنځ پنځه تجارتي لارې د اکتوبر په دولسمه وروسته تر دې وتړل شوې چې د پاکستاني ځواکونو او افغان طاابانو ترمنځ د اکتوبر په یولسمه جګړه وشوه، د دې جګړې په ترڅ کې دواړو لوریو ته په لسګونو کسان ووژل شول.

نژدې درې اونۍ مخکې د طالبانو د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر تور پورې کړ چې پاکستان له تجارتي مواردو سیاسي استفاده کوي نو له پاکستان سره به تجارتي لارې وروسته له هغه خلاصې شي چې اسلام اباد دا تضمین ورکړي چې په هیڅ ډول حالاتو او شرایطو کې به بیا دا لارې نه بندوي.

د امریکا د کورني امنیت وزارت وایي، د جان شاه صافي په نوم یو افغان یې د داعش خراسان څانګې د ملاتړ په تور نیولی دی.

د امریکا د کورني امنیت وزیرې کرسټي نووم د چهارشنبې په ورځ په یوه بیان کې وویل چې دا کس د کورني امنیت د څيړنې څانګې مسوولینو د ویرجنیا ایالت په واینز بورو سیمه کې ونیو.

په هغه بیان کې چې د امریکا د کورني امنیت وزارت په خپله ویبپاڼه کې خپور کړی دی، جان صافي خپل پلار ته هم وسلې چمتو کړې دي چې په افغانستان کې د یوې وسله والې ډلې قوماندان دی.

صافی د دوه زره یو ویشتم کال د سپتمبر په اتمه امریکا ته تللی و.

ټاکل شوې د امریکا د ولسمشر ځانګړی استازی سټیف ویټکاف او د ټرمپ زوم او پخوانی سلاکار جارد کوشنر نن پنجشنبه ( د لیندۍ ۱۳مه) په فلوریدا کې د اوکراین له ستر مرکچي روستم عمروف سره وویني.

دا خبره یوه امریکایي چارواکي د نوم نه ښودو په شرط فرانس پریس اژانس ته کړې ده.

د امریکا د ولسمشر دغه ځانګړي استازي تازه له مسکوه متحده ایالتونو ته ستانه شوي دي.

دوی مسکو کې د روسیې له ولسمشر ولادمیر پوتین سره اوږدې خبرې وکړې، خو کومې پایلې ته ونه رسېدې.

د پوتین د بهرنیو اړیکو سلاکار یوري اوشاکوف تر دې لیدو کتو وروسته ویلي، سوله تراوسه نژدې شوې نه ده، خو په خبره یې ډېره لرې هم نه ده.

په غزه کې پرون چهارشنبه لږ تر لږه ۵ فلسطینیان د اسراییل په بریدونو کې ووژل شول.

د جرمني ( ډي.پي.اې) خبري اژانس لیکلي چې په خان یونس سیمه کې د بې ځایه شویو پر یوه کمپ هم برید شوی دی.

د اسراییل پوځ ویلي، برید کې یې د حماس ډلې، چې امریکا او اروپایي ټولنه یې ترهګر بولي، یو غړی په نښه کړی دی.

دوی ویلي د حماس دغه غړي وړاندې پر اسراییلي سرتیرو بریدونه کړي او د غزې له نازک اوربنده یې سرغړونه کړې ده.

په غزه کې اوربند د تېرې اکتوبر میاشتې په لسمه نافذ شو، خو دا څو یم ځل دی چې له اوربنده سرغړونه کیږي او د سرغړونو په ترڅ کې پر فلسطینیانو سربیره یوشمېر اسراییلي عسکر هم وژل شوي دي.

د طالبانو د حکومت رییس الوزرا ملا محمد حسن اخوند په کابل کې د قطر د نوي معرفي شوي سفیر مردف علي القاشوطي باور لیک ومانه.

د قطر د بهرنیو چارو وزارت دا خبره پرون چهارشنبه ( د لیندۍ ۱۲مه) په یوه خبرپاڼه کې کړې ده.

قطر په دې وروستیو کلونو کې د افغانستان په سیاسي چارو کې مهم رول لوبولی دی.

دوی تازه د افغانستان او پاکستان ترمنځ د سولې د خبرو کوربه توب وکړ او د امریکا او طالبانو ترمنځ هوکړه هم ۲۰۲۰ کې دوحه کې لاسلیک شوې وه.

د افغانستان کورنیو رسنیو هم کابل کې د قطر د نوي سفیر د باورلیک منلو مراسم راپور کړي دي.

د دغو راپورونو له مخې، د طالبانو رییس الوزرا ملا محمد حسن اخوند ویلي چې د قطر د نوي سفیر له ګمارلو سره به د افغانستان او قطر د سیاسي اړیکو نوی څپرکی پرانستل شي.