د لاسرسۍ وړ لېنکونه

تازه خبر
پنجشنبه ۱ لیندۍ ۱۴۰۳ کابل ۱۱:۲۷

د سیدالشهدا پر ښوونځي برید؛ګوترېش:د جنګي جرمونو په اړه شوې ادعاوې دې وڅېړل شي


په برید کې وژل شوي زده کوونکي
په برید کې وژل شوي زده کوونکي

قادر دانش نومی سړی چې کابل په دشت برچي سیمه کې د سیدالشهدا پر ښوونځي په شوي برید کې د وژل شوې ۱۸ کلنې زرغونې تره دی وايي، پر ښوونځي برید جنګي جنایت دی او باید مجرمان یې ونیول شي او عدالت پلی شي.

ښاغلی دانش زیاتوي: "موږ خپل یوزاینۍ عزیزه له لاسه ورکړه. له دولت مو غوښتنه دا ده چې باید دا پېښه وڅېړل شي. عامل یې پیدا شي او د کورنیو لاسنیوی یې وشي. دا د ټولو قربانیانو د کورنیو غوښتنه ده."

د کابل په لویدیځ کې پر سیداشهدا ښوونځي د غويي د اتلسمې نېټې برید هغه مهال په کور دننه او بهر تند غبرګونونه راپارول، وغندل شو او د دغې پېښې د څېړنې غوښتنه وشوه.

خو تازه، د ملګرو ملتونو سرمنشي په جګړو کې د بشري ضد جنایتونو څېړل یو اړین عمل بولي او ټینګار کوي چې هر هېواد باید د جنګي جرمونو د څېړلو او ورته د رسېدو لپاره تر خپل وروستي توانه هڅه وکړي.

انتوني ګوترېش چې د افغانستان په وخت یې تېره شپه ناوخته، د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د ملکي وګړو د خوندیتوب په اړه پرانیستې بحث کې یې خبرې کولې، په افغانستان کې هم بشري ضد جنایتونو ته اشاره وکړه.

د ملګرو ملتونو سرمنشي انتوني ګوترېش په جګړو کې د بشري ضد جنایتونو څېړل یو اړین عمل بولي
د ملګرو ملتونو سرمنشي انتوني ګوترېش په جګړو کې د بشري ضد جنایتونو څېړل یو اړین عمل بولي

هغه د تېرکال په مې میاشت کې په کابل کې د یوه ښوونځي مخته د شوي برید یادونه وکړه چې مسوولیت یې داعش ومانه او په کې نږدې ۹۰ تنه ووژل شول او ۲۴۰ نور ټپیان شول.

ښاغلی ګوترېش وايي، د جګړې ټول ښکېل لوري باید بشرپالو نړیوالو قوانینو ته احترام وکړي: "لومړی باید ټول ښکېل لوري نړیوالو بشرپالو قوانینو ته احترام وکړي. وروستیو کلونو کې د دې قوانینو د نه عملي کېدو برخه کې ډېر اندېښنې لیدل شوي دي. پر ملکي وګړو یا ملکي زېربناوو بریدونه، یا هم بې توپیره بریدونه او د ملکي وګړو څخه د انساني سپر په توګه کار اخیستل منع دي. "

د ملګرو ملتونو سرمنشي زیاتوي، په ښاري سیمو او نورو ګڼ مېشتو ځایونو کې د وسلو کارول د بې‌توپیره جګړې ګواښ لا زیاتوي او تر خوا یې ملکي وګړي په سمدستي او یا هم په اوږد مهالي کې ویجاړونکي زیانونه لیدلای شي.

د انتوني ګوتریش په خبره، همدا اوس د دې ډول بریدونو له امله ډېری قربانیان معلول شوي او یا یې هم جدي رواني زیانونه لیدلي.

هغه د جګړو د پراخېدو له امله د میلیونونو کسانو بې‌ځایه ته هم اشاره وکړه او زیاته یې کړه، دې بد حالت د ډېرو خلکو کورونه نړولي او ان له ولږې سره یې مخ کړي دي.

د ملګرو ملتونو سرمنشي داسې مهال دا څرګندونې کوي چې افغانستان د جنګي جرمونو تر ټولو ډېر میراث لري.

مخکې د هاګ نړېوالې محکمې هم په افغانستان کې د جنګي جنایتونو د جدي څېړنو غوښتنه کړې وه چې د قربانیانو د کورنیو له هرکلي سره مخ شوې وه.

له هغې وروسته چې د جرمونو نړېوالې محکمې په افغانستان کې د جنګي جرمونو د څېړلو پرېکړه وکړه، اوس په افغانستان کې یو شمېر قربانیان چې د جنګي جرمونو له امله یې قرباني وکړې ددغې پرېکړې هرکلي کوي.

په اوسلو کې د درې ورځنۍ غونډې پرمهال د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت له سرپرست امیرخان متقي هم همدا پوښتنه وشوه چې د دوی له‌خوا په شوې جګړه کې څومره ملکیان وژل شوي، خو هغه روښانه ځواب ور نه کړ.

د طالبانو د حکومت ویاند بلال کریمي بیا د ملګرو ملتونو د سرمنشي له خبرو هرکلی کوي
د طالبانو د حکومت ویاند بلال کریمي بیا د ملګرو ملتونو د سرمنشي له خبرو هرکلی کوي

د طالبانو اوسنی حکومت تورن دی چې په ډېرو ځانمرګو، موټر بم بریدونو او چاودنو کې یې زرګونه ملکیان وژل شوي دي.

خو د دوی د حکومت ویاند بلال کریمي بیا د ملګرو ملتونو د سرمنشي له خبرو هرکلی کوي، خو د جنګي جرمونو بل لوري ته اشاره کوي:​ "موږ هم د دې پلوي یوو. ولې زموږ هېواد اشغال شو. ولې دومره لوی فاجعې په کې وشوې. کلي بمبار شول، ودونه بمبار شول، جوماتونه بمبار شول، د خلکو کور او کلي له خاورو سره خاورې شول. که دا ټول جنایتونه چې د اشغالګرو او د دوی د ملاتړو له خوا زموږ پر هېوادوالو وشول، که دا وڅېړل شي، لوی پرمختګ دی."

له طالبانو سربېره، د تېرې شل کلنې جګړې پرمهال بهرني عسکر او د افغان حکومت پخواني امنیتي او دفاعي ځواکونه هم په یو شمېر پېښو کې په جنګي جرمونو تورن شوي.

په افغانستان کې له تېرو نږدې ۴۵ کلونو ملکي افغانان د روانې جګړې تر ټولو ډېر قربانیان دي.

XS
SM
MD
LG