د امریکا د متحد ایالاتونو د بهرنیو چارو وزیر په افغانستان او سیمه کې د چین د نفوذ پراختیا ته اندېښنه ښکاره کړه. بل لور ته چین په افغانستان کې د ختیځ ترکستان د اسلامي ډلې نفوذ ته اندېښمن دی.
د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت وایي چې د دې اندېښنې لپاره پېکنګ د طالبانو د قطر د دفتر د مشر ملاعبدالغني برادر په مشرۍ د طالبانو نهه کسیز پلاوي ته د چهارشنبې په ورځ بلنه ورکړې وه.
د بهرنیو چارو د وزارت ویاند حامد تهذیب ازادي راډیو ته وویل: "د طالبانو د پلاوي د سفر موضوع وار له مخه د افغانستان د بهرنیو چارو له وزارت سره شریکه شوې وه. د دې دعوت هدف دا دی چې د چین ولسي جمهوریت خپلې اندېښنې د امنیتي وضعیت او د طالبانو ترڅنګ د بهرنیو ترهرګرو په اړه ورته څرګندې کړي."
د طالبانو له پلاوي سره د چین د بهرنیو چارو وزیر د چین په شمال ختیځ کې د تیانجین په ولایت کې وکتل.
د چین د بهرنیو چارو وزارت د بیان له مخې د بهرنیو چارو وزیر وانګ اي د طالبانو له پلاوي وغوښتل چې د ختیځ ترکستان له اسلامي تحریک سره رابطه قطع کړي.
د راپورونو له مخې د طالبانو پلاوي چین ته په دې برخه کې ډاډ ورکړاو ویې ویل چې موږ به هېڅ ډله پرې نه ږدو چې د افغانستان له خاورې چین ته زیان واړوي.
تازه ملګرو ملتونو په یوه راپور کې څرګنده کړه چې د ختیځ ترکستان د اسلامي تحریک په سلګونو غړي په بدخشان کې ځای پرځای شوي دي.د دې ولایت لویه برخه په وروستیو اونیو کې طالبانو نیولې ده.
چین دا اندېښنه لري چې مسلمان وسله وال د افغانستان له لارې د چین شینجن ایالت ته نفوذ ونه کړي.
پرچین د بشري حقونو نړیوالو سازمانونو تل دا تورونه پورې کړي دي چې د اویغور مسلمانانو پر ضد یې بشري ضد جرمونه ترسره کړي دي، خو چین دا تورونه ردوي او وایي، هغوی ته یې په روزنیزو کمپونو کې د زده کړو او روزنې پروګرامونه چمتو کړي، څو افراطي مسلمانان نه شي او وسله راوانه خلي.
بل لورته یو شمېر د چین له لوري د طالبانو د پلاوي د سفر بلنې ته په دې سترګه ګوري چې دې ډلې په وروستیو کې په افغانستان کې پراخې په ځانګړي توګه د چین پولي ته نژدې سیمې نیولې دي او پېکنګ په راتلونکي کې د خپل نفوذ د پراختیا لپاره له بېلابېلو ډلو سره اړیکي ټینګوي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلېنکن د چهارشنبې په ورځ په نوي ډيلي کې د هند له بهرنیو چارو وزیر اېس جی شنکر سره د لیدنې پر مهال په سیمه کې د چین د نفوذ پراختیا ته اندېښنه څرګنده کړه.
ښاغلي بلېنکن دا اندېښنه د دې سربیره څرګنده کړې ده چې د ده مرستیالې وینډې شیرمن د چین له بهرنیو چارو وزیرسره په همدې تیانجین کې چې دوی له طالبانو سره په کې وکتل، دوې ورځې مخکې کتلي و او چین د خبرو پرمهال موافقه کړې وه چې د افغانستان په مساله کې به له واشنګټن سره ګډه همکاري کوي.