کماله هارېس څوک ده؟
کماله هارېس، لومړنۍ هندي-افریقايي ټبرې ده چې د امریکا د ولسمشر د مرستیالې په توګه د وفادارۍ لوړه کوي.
هغه څوک ده او کوم سیاسي او ټولنیز کارونهیې کړي دي؟
کماله هارېس وايي: "زموږ د ولسواکۍ پالنه مبارزه غواړي. باید قرباني ورکړو، خو دا خوندَور څه هم دي. پرمختګ په دې خاطر دی چې موږ خلک د دې ځواک لرو چې راتلونکی بهتره کړو."
کماله هارېس ۵۶ کلنه ده. هغې په ۲۰۱۷ م کال کې د امریکا سنا ته لاره وموندله. مور یې هندۍ او پلار یې جاماییکايي دی.
مور یې شیملا ګوپالا په بریتانوي هند کې زېږېدلې وه او ژیولوژیسته وه. هغه د لوړو زدهکړو لپاره امریکا ته ولاړه او د بیرکلي پوهنتون کې یې خپلې زدهکړې بشپړې کړې وې.
د کماله پلار ډونالد هارېس هم په ۱۹۶۱ م کال کې له جاماییکا څخه کالیفورنیا ته ولاړ او په همدې پوهنتون کې د اقتصاد محصل او وروسته په ستانفورډ پوهنتون کې استاد شو.
مخکې له دې چې کماله هارېس د امریکا د سنا غړې شي، ۲۵ کالهیې په کالیفورنیا کې د څارنوالې په توګه کار وکړ تر هغې چې د دې ایالت لویه څارنواله شوه.
د ۲۰۲۰ م کال د ولسمشرۍ په انتخاباتو کې هغه د ډیموکرات جو بایدن د مرستیالې په توګه رامخې ته شوه. د نومبر د میاشتې د درېیمې نېټې په انتخاباتو کې له بریا وروسته هغې په یوه غونډه کې خپلو ملاتړو ته وویل: "هره وړه نجلۍ چې موږ ویني، ګوري چې امریکا د فرصتونو هېواد دی. د خپلو اولادونو جنسیت ته له پام پرته وایم چې زموږ هېواد تاسو ته یو روښانه پیغام لري؛ له لوړو هیلو سره ارمانونه ولرئ. خپل ګامونه په ټینګ هوډ تعقیب کړئ او خپل ځان پر یو داسې لاره کې وګورئ چې نور ښايي په اسانه ورونهرسېږي، ځکه مخکې یې هېڅکله د هغې تصور نهدی کړی. خو په دې پوه شئ چې موږ به په دې لاره ستاسو د هر ګام ستاینه وکړو."
کماله هارېس په وروستیو کلونو کې د ډیموکرات ګوند له مخکښو سیاستوالو څخه وه. هغې په د ۲۰۲۰ م کال کې د ولسمشرۍ د انتخاباتو لپاره په ګوندي ټاکنو کې هم ځان کاندید کړ، خو دا چې زیات ملاتړ یې راخپل نهکړای شو له سیالۍ ووتله.
کماله په سانسکریت کې د یو ګل نوم دی.
د هند صدراعظم نرېندرا مودي سره له چې په څرګندهیې د ډونالد ټرمپ ستاینه کوله، له ځنډ پرتهیې د کماله د بریالیتوب مبارکي ورکړه او په خپل ټویټ کې یې ولیکل چې دا بریا د ټولو هندي ټبرو امریکایانو لپاره لوی ویاړ دی.
د جاماییکا صدراعظم هم د کماله هارېس بریا د دې هېواد او سیمې ویاړ وباله.
اندریو هولنیز ویلي، کماله هارېس لومړنۍ ښځه ده چې په امریکا کې د ولسمشر د مرستیالې په توګه انتخابېږي او دا چې پلرنی ټاټوبی یې جاماییکا ده، دا خبره د دې هېواد خلکو ته ویاړ دی.
کماله هارېس د ټرمپ او د هغه د ادارې له سر سختو منتقدانو څخه وه او په سنا کې د خپل جدي دریځ په لرلو پېژندل کېده.
جو بایډن چې د لوړې پر مهال ۷۸ کلن دی، د امریکا په تاریخ کې تر ټولو ډېر عمر لرونکی ولسمشر ګڼل کېږي. هغه تر اوسه نهدي ویلي چې په ۲۰۲۴ م کال کې د ولسمشرۍ د بلې دورې لپاره کاندیدېږي کنه.
که بایډن د بلې دورې لپاره کاندید نهشي ښايي، لاره کماله هارېس ته پرانیستل شي چې څلور کاله وروسته د ولسمشرۍ په انتخاباتو کې د ولسمشرۍ د څوکۍ د کاندیدې په توګه ګډون وکړي.
د جو بایډن دوه سپيان له څلورو کلونو وروسته بېرته سپينې ماڼې ته ستنېږي
د امریکا متحده ایالاتو منتخب ولسمشر جو بایډن دوه سپيان مېجر او چمپ به له څلورو کلونو وروسته بېرته سپينې ماڼې ته ستانه شي.
مېجر او چمپ کله چې جو بایډن د پخواني ولسمشر بارک اوباما مرستیال و کلونه په سپینه ماڼۍ کې تېر کړي وو.
مېجر او چمپ دواړه د جرمن شپهرد له نسله دي. دا ډول سپیان غښتلي او اکثر ژغورندویه دي چې له پولیسو سره هم وي.
د امریکا اکثرو ولسمشرانو په سپينه ماڼۍ کې کورني حیوانات اهلي سپيان او واړه پاپیان یا پېشوګانې ساتلې دي.
ډونالد ټرمپ ښايي په څه باندې یوه نیمه پېړۍ کې واحد ولسمشر و چې سپينه ماڼۍ کې یې سپی یا پېشو نهساتله.
د ډونالد ټرمپ د خدای پامانۍ وینا: پر خپلو کارونو ویاړم
د امریکا تلونکي ولسمشر ډونالد ټرمپ د خدای پامانۍ وینا وکړه.
ټرمپ وویل پر خپلو کارونو او هغه څه ویاړي چې د ده په دوره کې ترلاسه شوي.
هغه دا خبره د امریکا د ۴۵م ولسمشر په توګه د خپل کار د پای ته رسولو په مناسبت په خپله وینا کې وکړه.
ډونالد ټرمپ زیاته کړه: "دا چې زه د متحده ایالاتو د ۴۵م ولسمشر په توګه خپله دنده پای ته رسوم، ستاسو په وړاندې ولاړ او په هغه څه واقعاً ویاړم چې موږ او تاسو په ګډه لاسته راوړل. موږ هغه څه وکړل چې په خاطر یې دلته راغلي او نور ډېر څه."
{External Media}
Youtube
۷۴ کلن ټرمپ جمهوريپال دی او یوازې یوه دوره ولسمشر پاتې شو.
هغه په خپله وروستۍ وینا کې نوې ادارې ته پرته له دې چې د خپل ځای ناستي منتخب ولسمشر جو بایډن نوم واخلي د بریا هیله وکړه: "موږ به د نوې ادارې پرانیسته ولرو، زه د امریکا د امنیت او هوساینې ساتلو کې ورته د بریا لپاره دعا کوم. موږ ډېرې ښې هیلې ورته لرو. هیلهمن یو چې یو ښه قسمت ولري هغه کلمه چې دېره مهمه ده."
د امریکا تلونکي ولسمشر ډونالد ټرمپ په ولسمشرۍ ټاکنو کې چې تېر نومبر وشوې د ډیموکراټ جو بایډن په وړاندې ماته وخوړه.
د امریکايي الکتروانو ۳۰۶ رایې جو بایډن وګټلې او ۲۳۲ هم ټرمپ.
ټرمپ ټاکنې له درغلیو ډکې وبللې او تر ډېرهیې هڅه وکړه چې د ټاکنو پایلې لغوه کړي هغه څه چې نتیجهیې ورنهکړه.
د تلونکي ولسمشر ډونالد ټرمپ ګڼو پلویانو هم د ټاکنو د پایلو په وړاندې ډېر وخت په امریکا کې مظاهرې وکړې.
یوه مظاهره هم د جنورۍ په شپږمه په تاوتریخوالي او بلوا واوښته.
ښاغلي ټرمپ وویل: "ټولو امریکایانو په کنګرې باندې له یرغله وحشت وکړ. سیاسي تاوتریخوالی په هغو ټولو شیانو باندې برید دی چې موږ ته د امریکایانو په توګه د درناوي وړ دي. هېڅکله به ونهزغمل شي."
د امریکا ولسمشر د همدې وروستۍ پېښې په تړاو د کانګرس استازو جرګې لهخوا د دوهم وار لپاره استیضاح شو. تمه ده سنا جرګه هم په راتلونکو ورځو کې د ډونالد ټرمپ محاکمې او استیضاح ته رسیدهګي وکړي.
افغان حکومت د امریکا له نوي حکومته خپله غوښتنه مطرح کړه
د افغانستان حکومت د امریکا له نوي حکومته د کابل او واشنګټن ترمنځ د شویو تړونونو د درناوي غوښتنه وکړه.
د امریکا متحده ایالاتو نوی ولسمشر جو بایډن نن چهارشنبه په داسې حال کې د ۴۶م ولسمشر په توګه لوړه کوي چې په افغانستان کې د امریکايي پوځیانو شمېر په تېرو دوو لسیزو کې تر ټولو ټیټې سطحې یعنې ۲،۵۰۰ ته رسول شوی دی.
د افغانستان د ولسمشر لومړی مرستیال امرالله صالح وايي کابل د امریکايي ځواکونو د شمېر کمېدلو ته اندېښنه نهلري.
ښاغلي صالح د بي بي سي له نړیوال سرویس سره په خپله تازه مرکه کې ویلي، کابل او واشنګټن په خپلو کې د بېلابېلو همکاریو تړونونه لري: "موږ به له هغوی غوښتنه وکړو هغو موافقو ته درناوی وکړي چې له موږ سرهیې لاسلیک کړي دي. دوی له موږ سره د ستراتېژیک شراکت تړون او دوه اړخیزه موافقه لاسلیک کړې ده. د هغو پر اساس دې دوی افغان حکومت ته اطلاع ورکړي او د ځواکونو د مناسب او منظم اخراج په باب دې له افغان حکومت سره کار وکړي."
تر دې مخکې ولسمشر محمد اشرف غني هم د امریکايي ځواکونو د شمېر کمېدو په برخه کې د کابل او واشنګټن ترمنځ پر همغږۍ ټینګار کړی و.
خو وسلهوال طالبان بیا د امریکا له ټاکلي ولسمشر جو بایډن څخه غواړي هغې موافقې ته ژمن پاتې شي چې دې ډلې له امریکا سره د فبرورۍ پر ۲۹مه په قطر کې لاسلیک کړې ده.
ذبیحالله مجاهد چې ځان د وسلهوالو طالبانو ویاند معرفي کوي، پرون سې شنبه له ازادي راډیو سره په خبرو کې د جو بایډن له ادارې وغوښتل: "د جو بایډن حکومت هم باید دې ټکي ته جدي متوجې وي چې د دوحې تړون عملي کړای شي چې ورسره د امریکا دا اوږده جګړه پای ته ورسېږي او ورسره د افغانستان خلک هم له دغو بدمرغیو او جګړې راووځي."
جو بایډن د خپلو ټاکنیزو کمپاینونو پر مهال په افغانستان کې د امریکا د پوځي مأموریت او د دغه مأموریت د راتلونکي په اړه زیاتې څرګندونې نهدي کړي.
خو په واشنګټن ډي. سي کې د نړیوالو چارو د انستیتوت مشر هاشم وحدتیار فکر کوي چې د جو بایډن د ادارې او کابل ترمنځ به سیاسي شراکت بهتره شي.
ښاغلی وحدتیار زیاتوي: "سیاسي مشارکت به د جو بایډن په اداره کې بهتره شي، خو دا به یو څه شرایط ولري. لومړی دا چې د جو بایډن د ادارې لپاره په امریکا کې دننه ډېر لومړیتوبونه شته چې له چین، روسیې او نورو سره مسایل دي چې دا به وخت ونیسي. دوهمه خبره دا ده چې اوس هم د واشنګټن او کابل ترمنځ اړیکې ډېرې ښې نهدي. په ځانګړي ډول د قطر پروسې د کابل یو څه شکونه ولاړ کړي دي. کابل باید اوس په واشنګټن کې یوه ډېره قوي ډیپلوماتیکه دستګاه فعاله کړي."
د افغانستان حکومت د جو بایډن له ادارې د کابل او واشنګټن ترمنځ شویو موافقو ته تعهد غواړي طالبان بیا په قطر کې له امریکا سره لاسلیک شوې موافقې ته د ژمن پاتې کېدو غوښتنه لري.
د امریکا ټاکلی ولسمشر جو بایډن ښايي په راروانو ورځو کې د افغانستان په باب د خپلې ادارې د پالېسۍ جزئیات په ډاګه کړي.