په افغانستان کې د انتخاباتو څارونکو بنسټونو په غزني ولایت کې د ولسي جرګې د انتخاباتو په ګډون په دې هېواد کې د څلورو انتخاباتو د ترسره کولو لپاره د انتخاباتو د خپلواک کمېسیون په تیاریو اندیښنه څرګنده کړه.
په افغانستان کې د انتخاباتو څارونکو بنسټونو په ۱۴۰۰ لمریز کابل کې د څلورو انتخاباتو د ترسره کېدو لپاره د انتخاباتو د خپلواک کمېسیون د تياريو د روان بهير پر وړاندې غبر ګون وښود.
دغه بنسټونه وایي، چې په کابل او ټولو ولایتونو کې امنيتي وضعیت ته په پام د ولایتي شوراګانو، ولسوالیو شوراګانو، ښاروالیو او په غزني کې د ولسي جرګې د انتخاباتو ترسره کېدل امکان نه لري.
د افغانستان د آزادو او عادلانه انتخاباتو د موسسې (فیفا) رییس نعیم اصغري د سه شنبه په ورځ آزادي راډیو ته وویل، د انتخاباتو له ترسره کېدو مخکې باید د دې هېواد انتخاباتي سیستم د سياسي ګوندونو په موافقه او د څارونکو بنسټونو په همغږۍ اصلاح شي.
د نوموړي په خبره، که چېرې د انتخاباتي سیستم له اصلاح پرته او په اوسنیو شرایطو کې انتخابات ترسره کېږي، نو سمبولیک او له درغلیو به ډک وي.
هغه زياتوي: "که چیرې وغواړو چې انتخابات په سمبولیک ډول لکه څرنګه چې په تېر کې له پراخو درغلیو ډک ترسره شول بیا هم ترسره شي نو په دې صورت کې به بایلونکی جمهوریت وي. دا ډول انتخابات کولای شي چې د سولې روان بهیر ته هم جدي ستونزې را ولاړې کړي."
په ورته وخت کې د افغانستان د شفافو انتخاباتو بنسټ تیفا ویانده صغرا سعادت وايي، چې په را روان لمریز کال کې د ولایتي شوراګانو، ولسوالیو شوراګانو، ښاروالیو او په غزني کې د ولسی جرګې د انتخاباتو د ترسره کېدو لپاره د انتخاباتو د خپلواک کمېسیون تيارۍ سمې نه دي روانې.
مېرمن سعادت وايي، چې افغانستان له امنیتي پلوه په جدي حالت کې دی او دغه شان تر اوسه د انتخاباتو د ترسره کېدو لپاره بودیجه هم نه ده برابره شوې.
دا په داسې حال کې ده، چې د انتخاباتو د خپلواک کمېسیون چارواکو د یکشنبې په ورځ د افغانستان له جمهور رییس محمد اشرف غني سره په کتنه کې د څلورو انتخاباتو د ترسره کېدو لپاره طرح وړاندې کړې.
د انتخاباتو د خپلواک کمېسیون د دارالانشا رییس حبیب الرحمان ننګ آزادي راډیو ته وویل، چې ولسشمر هغوی ته ویلي چې هڅه کوي په ۱۴۰۰ لمریز کال کې د دغو انتخاباتو د ترسره کیدو لپاره بودجه او لازمې اسانتياوې برابرې کړي.
ښاغلی ننګ ټینګار کوي، چې د انتخاباتو خپلواک کمېسیون په را روان کال کې د شفافو انتخاباتو ترسره کیدو ته بشپړ چمتووالی لري.
هغه زیاته کړه: "د انتخاباتو خپلواک کمېسیون په ۱۴۰۰ کال کې د ولایتی شوراګانو او نورو انتخاباتو د ترسره کېدو لپاره له تخنیکي او فني پلوه بشپړه تياری لري. مونږ هڅه کوو چې د ولایتي شوراګانو غیر قانوني دوره پای ته ورسېږي او خلک په قانوني توګه ورته لاره پیدا کړي."
په افغانستان کې په تېرو ۲۰ کلونوکې ټاکنې له جدي ستونزو سره مخامخ وې او د درغلیو ادعاوو دا بهیر سخت اغېزمن کړی.
آن تردې چې د ولسمشرۍ د تېرو انتخاباتو نتیجه اوسنی توافقي حکومت دی چې عبدالله عبدالله ته د سولې د ملي مصالحې عالي شورا او نیمه کابینه وسپارل شوه او محمد اشرف غنی چې د انتخاباتو د خپلواک کمېسیون لخوا ولسمشر اعلان شو له ښاغلي عبدالله سره یې د انتخاباتي سیسټم پر اصلاحاتو هوکړه وکړه.
د ولایتي شوراګانو ټاکنې د امنیتی او ځینو نورو ستونزو له امله په تیرو شپږو کلونو کې د قانون خلاف نه دي ترسره شوي او په غزني ولایت کې د ولسي جرګې انتخابات هم د ځینو ستونزو او دلایلو له امله د ولسی جرګې په تېرو انتخاباتو کې ترسره نه شول.
دغه شان د ولسوالیو شوراګانو او د ښاروالیو انتخابات هم د قانون د حکم خلاف نه دي ترسره شوي.
ښاروالان دا مهال د ولسمشر له خوا ګمارل کېږي او ولسوالۍ په مشرانو جرګې کې خپل استازي نه لري.
