د افغان حکومت د کابینې یو وزیر څو ساعته وروسته له هغې چې امریکا ته د افغان ولسمشر محمد اشرف غني د راتلونکي سفر په اړه خبر ورکړ، نن جمعه د اګسټ ۶مه، ازادي راډیو ته وویل، دغه سفر وځنډېډ.
سرچینه زیاتوي، دغه سفر "د سولې په اړه د افغانستان او امریکا ترمنځ د ګډې اعلامیې له متن سره د ښاغلي غني د مخالفت" له امله وځنډېډ.
دغې سرچینې ونهغوښتل نومیې واخیستل شي، ځکه وايي چې اجازه نهلري د دغه حساس مورد په اړه له رسنیو سره خبرې وکړي.
د افغانستان ولسمشرۍ ماڼۍ رسماً په دې اړه څه نهدي ویلي او امریکا ته د ولسمشر د احتمالي سفر د تأیید یا رد په اړهیې له خبرې کولو ډډه وکړه.
امریکايي چارواکو هم تر اوسه په دې اړه خبرې نهدي کړي. په افغانستان کې د امریکا سفارت هم د ازادي راډیو د پيغام په ځواب کې ویلي چې، "دوی په داسې موقف کې نهدي چې په دې اړه نظر ورکړي".
په ورته وخت کې، افغان حکومت کې یوه بله باخبره سرچینه د کابیې د وزیر څرګندونې ردوي او ازادي راډیو ته وايي چې د افغانستان او امریکا حکومتونه د ګډې اعلامیې په اړه په بشپړه توګه موافق دي او "اعلامیه وروستۍ شوې ده".
خو افغان حکومت د امریکا او طالبانو ترمنځ د سولې د هوکړهلیک په اړه جدي اندېښنې لري. سرچینې چې د موضوع د حساسیت له امله نهغواړي نومیې واخیستل شي، زیاته کړه چې دا اندېښنې د "خلیلزاد په کچه" حلېدونکې نهدي. سرچینه زیاتوي چې ټاکل شوې ولسمشر غني د افغانستان د اندېښنو په اړه د امریکا له رهبرۍ سره د خبرو لپاره دغه هېواد ته سفر وکړي.
خو هغه د دغه سفر وخت مشخص نهکړ.
د دې پوښتنې په ځواب کې چې د امریکا او طالبانو ترمنځ د سولې په هوکړهلیک کې د افغان حکومت د اندېښنې وړ موارد کوم دي؟ دغې سرچینې وویل: "د هوکړهلیک په متن کې د جګړې د پای ته رسولو هېڅ روښانه ژمنه نهشته. دغهراز د افغانستان اصلي غوښتنه د افغانستان دولت او طالبانو ترمنځ د مخامخ مذاکراتو پیل او سراسري اوربند دی."
خو د دغې سرچینې په وینا، طالبانو د دغو دوو موضوعاتو په اړه روښانه ژمنه نهده ښودلې.
د افغان سولې لپاره د امریکا ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد د یکشنبې په ورځ کابل ته سفر وکړ. د راپورونو په اساس، هغه د امریکا او طالبانو ترمنځ د سولې د هوکړهلیک متن ولسمشر غني او اجرائیه رئیس عبدالله عبدالله ته "ښودلی" دی.
تازه ښاغلي خلیلزاد له ازادي راډیو سره په یوه ځانګړې مرکه کې وویل چې له طالبانو سره په څلورو مواردو په اصولو کې هوکړې ته رسېدلي دي.
خلیلزاد د دوشنبې په ورځ (د وږې ۱۱مه) ازادي راډیو ته زیاته کړه: "لومړی د ترورېزم د موضوع په اړه چې د طالبانو د واکمنۍ لاندې سیمو باید امریکا او متحدینو تهیې خطر نهوي. بل [له افغانستانه د امریکايي] ځواکونو د کمولو او وتلو مسئله په شرایطو پورې تړلې ده. درېیم د بینالافغاني مذاکراتو مسئله او څلورم دایمي اوربند".
د افغانستان ولسمشرۍ ماڼۍ د امریکا او طالبانو ترمنځ د هوکړهلیک د مسودې په اړه غبرګون ښودلی دی.
د افغان ولسمشر ویاند صدیق صدیقي د تېرې اوونۍ د چهارشنبې په ورځ په خپله ټویټرپاڼه ولیکل: " لکه څنګه چې پخواني امریکايي چارواکي او سناتوران د سولې د هوکړهلیک په اړه اندېښنه لري افغان حکومت هم په دې اړه اندېښمن دی."
بلخوا د محمد اشرف غني په مشرۍ د "دولت جوړوونکي" ټاکنیز ټیم لومړی مرستیال د سولې روانه پروسه یوه "دسیسه" یادوي او وايي چې افغان حکومت حاضر نهدی "دوهم ګندمک" لاسلیک کړي.
په افغانستان کې د واشنګټن د تقریباً ۱۸ کلنې جګړې د پای ته رسولو لپاره د امریکا ډیپلوماتیکو هڅو د تاوتریخوالو کچه نهده راټيټه کړې. طالبانو په قطر کې د خبرو ترڅنګ د پلازمېنې کابل په شمول د افغانستان په بېلابېلو سیمو کې خپل تحرکات زیات کړي دي.
یو له اندېښنو پر وسلهوالو باور کول دی.
وړاندې له دې په افغانستان کې ۹ پخوانیو امریکايي ډیپلوماتانو خبرداری ورکړی چې که د دغه هېواد ځواکونه د "رښتینې سولې" له هوکړې پرته له افغانستانه ووځي، ښايي افغانستان "بشپړې کورنۍ جګړې" سره مخ شي.
اوسمهال په افغانستان کې شااوخوا ۲۰ نړیوال ځواکونه حضور لري چې ډېری یې امریکایان دي. د هغوی عمده دنده روزنه، مشوره او د افغانستان له امنیتي او دفاعي ځواکونو سره مرسته ده.