د بېپولې خبریالانو نړیوالې ادارې چې مرکز یې په پاریس کې دی، په نړۍ کې د بیان د ازادۍ د وضعیت په اړه خپل کلنی راپور نن د اپرېل په ۱۸مه خپور کړ.
دې راپور د نړۍ په ۱۴۷ هېوادونو کې د بیان د ازادۍ وضعیت او د ژورنالېستانو امنیت ته کتنه کړې ده.
دې نړیوالې ادارې ویلي د هغو هېوادونو شمېر چې ژورنالېستان په ازادۍ او بشپړ امنیت پهکې کار وکړي، د کمېدو په حال کې دی.
راپور وايي، مستبد رژیمونه پر رسنیو د ازادۍ د کړۍ د تنګولو په حال کې دي.
د بېپولې خبریالانو د نړیوالې ادارې په راپور کې افغانستان د ژورنالېستانو او د رسنیو لپاره خطرناک هېواد بلل شوی دی.
په راپور کې ویل شوي چې ۲۰۱۸ میلادي کال د افغانستان د ژورنالېستانو لپاره تر ټولو خطرناک کال و.
تېر کال په افغانستان کې ۱۵ خبریالان او د رسنیو کارکوونکي په وسلهوالو حملو او چاودنو کې ووژل شول.
د بېپولې خبریالانو نړیوالې ادارې ویلي چې د طالبانو او اسلامي دولت د وسلهوالو له لوري تحمیل شوې جګړه، غیر مسؤلې وسلهوالې ډلې او په اداري فساد کې ښکېل سیاستوال او چارواکي په افغانستان کې خبریالانو او د بیان ازادۍ ته لوی ګواښ دي.
په راپور کې د ژورنالېستو ښځو کار ته ځانګړې اشاره شوې ده.
د بېپولې خبریالانو نړیوالې ادارې ویلي چې ژورنالېستانې د افغانستان په هغو سیمو کې چې د سخت دریځو ډلو پروپاګند زیات دی، ډېرې ګواښل کېږي.
د بېپولې خبریالانو نړیوالې ادارې ویلي، دا اندېښنه هم د زیاتېدو په حال کې ده چې ښايي د رسنیو او بیان د ازادۍ په ګډون، بنیادي انساني ازادي په افغانستان کې د سولې د ټينګښت لپاره د نړیوالو هڅو قرباني شي.
خو د بیان د ازادۍ په برخه کې افغانستان تر یو شمېر هېوادونو مخکې شوی دی.
افغانستان په دې ګڼه کې ۱۲۱ هېواد دی.
د بېپولې خبریالانو نړیوالې ادارې په وینا، د وروستیو ۱۷ کلونو تجربې دا واضح کړې چې افغانان سوله غواړي، خو هغوی له ازادو او خپلواکو رسنیو پرته او بې له دې چې ژورنالېستان د کار امنیت ولري، دې هدف ته نهشي رسېدلای.
له دې پرته د سولې د دوام ضمانت هم ممکن نهدی.
پاکستان، ایران، د منځنۍ اسیا یو شمېر جمهوریتونه، هند او روسیه د بیان د ازادۍ په برخه کې تر افغانستان وروسته پاتې دي.
د بېپولې خبریالانو د نړیوالې ادارې له نظره په ناروې کې د بیان د ازادۍ وضعیت د نړۍ تر ټولو هېوادونو ښه دی، خو پهدې لېست کې د ترکمنستان نوم تر ټولو وروسته راغلی دی.