د افغانستان د خپلواک کمېسیون وایي، هغه مرکزونه چې تېره ورځ د یو لړ ستونزو له امله نه وو پرانېستل شوي، نن به د ورځې تر پایه د رایه اچوونکو پرمخ پرانېستې وي .
د ازادي راډیو خبریال ابراهیم صافي په دې اړه ویډیویي راپور چمتو کړی دی.
لویدیځو خبري اژانسونو او ورځپاڼو په افغانستان کې د ولسي جرګې د روانو انتخاباتو په اړه تبصرې او راپورونه خپاره کړي دي.
- اسوشیټېډ پرېس
اسوشیټېډ پرېس خبري اژانس وايي، د ولسي جرګې د انتخاباتو د امنیت لپاره په ټول افغانستان کې ۷۰ زره امنیتي پرسونل ګمارل شوی دی.
اسوشیټېډ پرېس وايي، که څه هم طالبانو او داعش ډلې د انتخاباتو د ګډوډولو ګواښ کړی خو تر اوسه پرته له محدودو وړو امنیتي پېښو کومه لوی امنتیي ګواښ نهدی شوی.
اسوشیټېډ پرېس خبري اژانس د رأی ورکولو د مرکزونو په اړه ویلي دي چې ۱۱زره او ۶۷مرکزونه د نارینه او ۷ ۴۲۹ د ښځینه رای ورکونکو لپاره ځانګړي شوي دي.
په ۲۲ مرکزونو کې سیکهان او هندوان رای ورکوي او په ۴۰ کې بیا کوچیان رای ورکوي.
- رویټرز
رویټرز خبري اژانس بیا په کندهار او غزني ولایتونو کې د ولسي جرګې د انتخاباتو د ځنډېدو موضوع یاده کړې ده.
اژانس وايي، امنیتي پېښو او په انتخاباتي چارو کې فساد په ستراتیژیک ولایت کندهار کې د رأی ورکولو پروسه یوه اوونۍ شاته وغورځوله.
رویټرز وايي، یو شمېر امنیتي پېښې هم شوي دي، خو د افغانستان په روانو انتخاباتو کې تر اوسه پورې لویه ستونزه د بایومټریک دستګاوو په استعمال کې مشکل او نیمګړتیا ده.
ویل کېږي چې د رأی ورکولو په ځینو مرکزونو کې یو شمېر کسانو د بایومټریک دستګاوو د ماتولو هڅه هم کړې ده.
د کابل په ګډون په ځینو ولایتونو کې په ټاکلي وخت د رأی ورکولو د یو شمېر مرکزونو نه پرانېستل کېدل هم د نن ورځې د انتخاباتو یوه مهمه ستونزه بلل کېږي.
- سیډني هیرالډ ټربیون
سیډني هیرالډ ټربیون ورځپاڼې د افغانستان په ولسي جرګه کې د ځوانو کاندیدانو په اړه تبصره کړې ده.
ورځپاڼه وايي، ولسي جرګې ته له کاندېدو ۲۵۰ کاندیدانو له جملې څخه تقریباً سم نیمايي يې ځوانان دي.
په روانو انتخاباتو کې د ښځینو کاندیدانو موضوع ته په پام سیډني هیرالډ ټربیون ورځپانې ویلي دي چې څه دپاسه ۴ سوه ښځې دا ځل د افغانستان ولسي جرګې ته ولاړې دي.
د ولسي جرګې انتخابات وروسته له هغې دوهمې ورځ ته وغځیدل چې د افغانستان په بیلا بیلو برخو کې د یو لړ ستونزو له امله له ۳۷۰ زیات مرکزونه نه و پرانیستل شوي. د ازادي راډیو خبریال ابراهیم صافی د رایې ورکونې د پروسې له دوهمې ورځې ویډیویي راپور جوړ کړی دی.
د نړۍ ګڼو معتبرو خپرونو او ورځپاڼو په افغانستان کې د ولسي جرګې پر پرونيو انتخاباتو ليکنې او تبصرې خپرې کړي دي.
- نيويارک ټايمز «New York Times»
امريکايۍ ورځپاڼې نيويارک ټايمز ليکلي چې افغانانو د ناامنيو او درغليو له اندېښنو سره- سره په دغو انتخاباتو کې خپلې رأی وکارولې.
د ورځپاڼې په ليکنه په ټول افغانستان کې خلکو د وسله والو طالبانو ګواښونه له پامه وغورځول او د ولسي جرګې په پرونيو انتخاباتو کې يې برخه واخېستله.
دغه انتخابات چې درې کاله ځنډېدلي وو، د افغان امنيتي ځواکونو د ظرفيت لپاره په يوه ازموينه بدل شوي وو چې دغه پروسه د طالبانو له حملو خوندي کړي.
له يوې خوا طالبانو ويلي وو چې د رأی اچونې مخه به نيسي، له بلې خوا په داعش پورې تړلو وسله والو په وروستيو مياشتو کې د ځينو خونړيو حملو مسووليت منلى دى.
د نيويارک ټايمز په ليکنه، د افغان امنيتي ځواکونو شاو خوا ٧٠زره غړي چې له مخکې هم د طالبانو لهخوا له حملو سره مخامخ وو، د انتخاباتو د امن لپاره ګمارل شوي وو.
د کانديدانو د ابتدائيه لېست تر خپرېدو وروسته په بېلابېلو حملو کې د ولسي جرګې ١٠ کانديدان وژل شوي دي.
د ورځپاڼې په حواله د رأی ورکولو يو پر درېيمه برخه مرکزونه په هغو سيمو کې بند وو چې د طالبانو په کنټرول کې دي، يا ورباندې نفوذ لري.
د پنجشنبې په ورځ په کندهار کې د امنيه قوماندان جنرال عبدالرازق تر وژل کېدو وروسته انتخابات يوه اوونۍ وځنډېدل، په غزني کې هم د ځينو ستونزو له کبله دغه انتخابات پرون ونه شول.
په ليکنه کې د انتخاباتو پر مهال ځينو ګډوډيو او بې نظميو ته هم پام اړول شوى، د ساري په توګه پر وخت د انتخاباتي مرکزونو نه پرانېستل کېدل، په ځينو مرکزونو کې د بايومټريک دستګاوو کار نه ورکول او په ځينو نورومرکزونو کې په لېستونو کې د رأيه ورکوونکو د نومونو نشتوالى.
- ګارډين «Guardian»
بريتانوۍ ورځپاڼې ګارډين ليکلي چې د پرونيو انتخاباتو پر مهال د ګڼو امنيتي پېښو راپور ورکړل شوى، په عين حال کې د هرات، ارزګان، کابل او څو نورو ولايتونو په ځينو انتخاباتي مرکزونو تخنيکي ستونزې موجودې وې.
د ليکنې په پيل کې راغلي چې په ارزګان کې د بايومټريک دستګاوو د کار نه ورکولو له کبله ځينې رايه ورکوونکي چې اوږد انتظار يې کړى و، په غوسه وو او غوښتل يې دغه دستګاوې ماتې کړي. په دې تړاو د ١٥ کسانو د نيول کېدو خبر ورکړل شوى دى.
د ګارډين په حواله د بايومټريک سيسټم چې مخکې په افغانستان کې د انتخاباتو پر مهال نه و کارل شوى، هدف يې په انتخاباتو کې د درغلۍ مخنيوى دى.
ګارډين ليکلي، انتخاباتو ته لږې ورځې پاتې وې چې د ولسي جرګې په انتخاباتو کې د بايومټريک سيسټم د کارونې پرېکړه وشوه.
د ګارډين ورځپاڼې په باور د افغانستان د انتخاباتو بهرنيو شريکانو ويلي، د دغه سيسټم د تنظيم او ورباندې د تجربې لپاره کافي وخت ورسره نه و.
د ورځپاڼې د ليکنې په يوه برخه کې لولو:
د افغانستان د رأی ورکولو په ګڼو مرکزونو کې له دغو ستونزو سره- سره خلک هيله مند دي چې رأيه به يې د ژوند له ښه کولو سره مرسته وکړي.