د لاسرسۍ وړ لېنکونه

تازه خبر
سه شنبه ۱۵ لړم ۱۴۰۳ کابل ۰۳:۱۸

پادخوابي: ایران هڅه کوي څو د حق‌ابې په وسیله افغانستان کې ستونزې زیاتې کړي


د ولسي جرګې د نړیوالو اړیکو کمېسیون وايي، د ایران او افغانستان ترمنځ د حق‌ابې په لحاظ هېڅ ستونزه نه‌شته.

د ولسي جرګې د نړیوالو اړیکو کمېسیون د افغانستان د اوبو د حق‌ابې په اړه د ایران د بهرنیو چارو وزیر د څرګندونو په غبرګون کې وايي چې په‎دې اړ هر څه روښانه دي.

د دغه کمېسیون رئیس زمرک پادخوابي د چهارشنبې په ورځ «۱۳۹۷ کال د وږې ۰۷» ازادي راډیو ته وویل چې ایران د ۱۳۵۱ لمریز کال د قرارداد له مخې يوازې کولای شي چې د هلمند د سیند له اوبو نه استفاده وکړي، نه د افغانستان د نورو اوبو نه.

ښاغلی پادخوابي وايي، ایران هڅه کوي چې د حق‌ابې په وسیله په افغانستان کې ستونزې زیاتې کړي.

هغه زیاته کړه:

"د افغانستان او ایران ترمنځ د اوبو موضوع له پخوا نه معلومه وه او د حق‌ابې موضوع‌يې واضحه ده او په دې برخه کې د ایران او افغانستان ترمنځ هېڅ ستونزه نه‌ده موجوده، زما په اند ایران په دې پلمه غواړي د افغانستان په چارو کې مداخله وکړي او له لارې ستونزې زیاتې کړي."

دا په‎داسې حال کې ده چې د ایران د بهرنیو چارو وزیر جواد ظریف په‎دې وروستیو کې ویلي چې هېواد يې په پرله‎پسې توګه د اوبو په موضوع د افغانستان سره خبرې کوي، خو په‎دې تړاو يوې هوکړې ته رسېدل کافي وخت ته اړتیا لري.

ښاغلي ظریف د ایران د دولتي ټلوېزیون سره په يوه مرکه کې ویلي چې د هلمند د سیند د اوبو د موضوع د هواري لپاره ایران له مختلفو لارو نه کار اخیستلی شي.

تهران پخوا تر دې هم د افغانستان پر هغو سیندونو چې اوبه‌یې ایران ته تېرېږي، پرې د بندونو پر جوړولو ناخوښي ښودلې او د هېواد په لوېدیځ کې سیمه‎ییزو چارواکو ویلي چې تهران د دغو بندونو د جوړولو مخه نیسي.

اوس د هغه هېواد د بهرنیو چارو وزیر دا خبرې په داسې حال کې کوي چې د ایران د وچکالۍ او هوا پېژندنې ملي مرکز ویلي چې په روان کال کې د سیستان او بلوچستان په ګډون د ایران اکثره سیمې، د اوبو له کموالي او وچکالۍ نه متأثره شوي دي.

بل‎خوا د افغانستان د بهرنیو چارو د وزارت مرستیال نصیر احمد اندېشه د سې شنبې په ورځ وویل، د کابل او تهران ترمنځ د "حق‌ابې" په هکله داسې کوم اختلاف نه‌شته چې دواړه هېوادونه دې پرې بحث وکړي.

د ۱۳۵۳ لمریز کال د تړون له مخې ایران د هلمند په اوبو کې په هره ثانیه کې ۲۶ متره مکعبه حق‌ابه لري چې په کال کې ۸۰۰ میلیونه متره مکعبه اوبه کېږي.

کبیر رنجبر
کبیر رنجبر

په ورته وخت کې د حقوقي چارو پوه کبیر رنجبر وايي، دغه تړون د دواړو هېوادونو ترمنځ نافذ دی او ایران ته په‌کار ده چې درناوی یې وکړي.

ښاغلی رنجبر زیاتوي:

"تړون له مخکې نه لاسلیک شوی او د دواړو هېوادونو ترمنځ نافذ دی، په‌کې کوم بدلون هم نه‌دی راغلی او لغوه او باطل شوی هم نه‌دی. د اوبو د توزېع په برخه کې هېڅ ستونزه نه‌شته، خو له بده مرغه د تېرو ۱۷ څخه د ډېرو کلونو راهیسې ایران د اوبو له حقه ډېره استفاده کړې او هغه‌يې نیولي دي."

د ایران ترڅنګ پاکستان هم په ځينو مواردو کې د افغانستان سره د اوبو په سر له ستونزو ویلي دي او په یو نه یو ډول‌يې په دغه هېواد کې د اوبو د بندونو سره مخالفت کړی دی.

له دې وړاندې ولسمشر محمد اشرف غني ویلي دي چې د افغانستان اوبه ارزښتمنې دي چې په ښه توګه به مدیریت شي.

له دې سره د افغانستان د ولسي جرګې د مواصلاتو او د اوبو او برېښنا کمېسیون منشي موسی خان نصرت وايي چې ایران تل د اوبو په اړه بې‌ځایه ادعاوې کړې دي.

راپور: محمد واصل وصال

XS
SM
MD
LG