د خوست د عامې روغتیا ریاست چارواکي وايي چې د تېر یو کال په موده کې يې د نري رنځ ۷۳۵ مثبتې پيښې تشخیص کړي چې ناروغانيې تر منظمې درملنې لاندې نیول شوي دي.
دوی زیاتوي د یاد ولایت په ۱۵ بېلابېلو روغتیايي مرکزونو کې د نري رنځ د بیمارۍ تشخیص او په وړیا ډول درملنه کېږي.
نن د پنجشنبې په ورځ په خوست کې د نري رنځ د نړیوالې ورځې د لمانځ غونډې په څنډه کې د عامې روغتیا مرستیال ډاکتر ګل محمدالدین محمدي ازادي راډیو ته وویل چې تېر کال دوی د ۱۸۴۹ مراجعینو اساسي معاینات کړي چې ۷۳۵يې مثبتې پېښې وې.
دوی زیاتوي، په مثبتو پېښو کې پنځه سلنه مړینه شته چې ډېری برخهيې ښځې او ماشومان دي، کوم چې د ټولنې د نورو افرادو په پرتلهيې عموماً د وجود د معافیت کچه ټیټه وي.
ښاغلی محمدي وايي چې په خوست او ټول هېواد کې په وړیا ډول د نري رنځ په تشخیص او درملنې سره یاده ناروغي تر کنټرول لاندې ده او روغتیايي مسؤلین هڅه کوي چې د ناروغانو درملنې تهيې په هر ځای کې وړ شرایط برابر کړي.
توبرکلوز یا نری رنځ یوه مېکروبي او ساري ناروغي ده چې د درملنې وړ ده.
د دې ناروغۍ له کبله هر کال د نړۍ په کچه یو میلیون او درې لکه کسان خپل ژوند له لاسه ورکوي.
د خوست د نري رنځ د کنټرول د لابراتوار د برخې مسؤل ډاکتر زاهدالله هلال وايي چې په یاد ولایت کې د نري رنځ د تشخیص او درملنې ۱۵ مرکزونه موجود دي چې ټول خدمتونهيې وړیا دي.
زاهدالله هلال له خلکو وغوښتل هغه کسان چې له دوه اوونیو ډېر ټوخی او بلغم ولري، د تشخیص او درملنې لپاره دې د نري رنځ مرکزونو ته ورشي.
دیني عالم مولوي سردار ځدراڼ هم له کورنیو غوښتنه وکړه چې خپلو اولادونو ته د نظافت او روغتیا ساتنې مسئلې وښيي.
ده په ځانګړي ډول د ښځو سره د روغتیا په برخه کې د مرستې یادونه وکړه او ويېویل، ښځو ته باید د روغتیا ساتنې اسانتیاوې ډېرې شي.
د روغتیايي کارکوونکو په وینا د نري رنځ د ناروغۍ درملنه له ۶ تر ۸ میاشتو پورې موده نیسي او باید ناروغ پرته له وقفې په منظم ډول درمل وخوري، د دې ناروغۍ د درملنې په پیلولو سره د ناروغۍ د خپرېدو کچه کمېږي او د درملنې په دوام سره د ناروغۍ د خپرېدو مخنیوی کېږي.
هغه ناروغان چې د سږي نري رنځ لري د ټوخي، پرنجي او د خبرو کولو په وخت کې باید خپله پزه او خوله د یو دستمال په واسطه وپوښي او بلغم هر ځای تو نهکړي.
راپور: نجیبالله الوخېل