د پکتیکا ولایت چارواکي وايي، که څه هم په یاد ولایت کې د نشهيي توکو کرکېله صفر ده، خو کارونه، قاچاق، پېر او پلور يې جدي ستونزه ده چې د مخنیوي لپارهيې د ځايي ادارې له هڅو سربېره د خلکو همکارۍ ته هم اړتیا ده.
د یکشنبې په ورځ د نشهيي توکو پر ضد د مبارزې اوونۍ د لمانځنې په څنډه کې د پکتیکا والي الیاس وحدت ازادي راډیو ته وویل، د یاد ولایت امنیتي او کشفي ادارو د یو کال په موده کې د نشهيي توکو ۳۰ مهم کاروباریان او قاچاق کوونکي نیولي او اړوندو عدلي او قضايي ادارو تهيې ورپېژندلي دي.
د پکتیکا والي زیاته کړه، د نشهيي توکو د استعمال او قاچاق په مخنیوي کې د ولسونو همکاري مهم رول لري او دی له خلکو غواړي چې انسان او ټولنې ته له دې زیان رسوونکې پدیدې څخه د ژغورنې په خاطر امنیتي او کشفي ادارو سره مرسته وکړي.
د پکتیکا والي وايي:
"د نشهيي توکو کرکېله په پکتیکا کې له نېکه مرغه د کلونو راهیسې صفر ده، البته د هغې د قاچاق، کاروبار او خرڅلاو په برخه کې موږ کلکې مبارزې ته ژمن یو، ولسونه راسره همکار دي، موږ د تېر یو کال په جریان کې ۳۰ کسان د نشهيي توکو د قاچاقو او خرڅلاو په تور نیولي دي، څارنوالۍ ته معرفي شوي دي، بندیان شوي دي، د ځینو دوسیې يې کابل ته لېږل شوي او په محاکمو کې دي."
په دې ناسته کې یو شمېر دیني عالمانو په خپلو خبرو کې د نشهيي توکو استعمال او هر ډول کاروبار د اسلام له نظره ناروا باله او ویليې چې په دې سره له یوې خوا د نشهيي توکو کارونکی ګناهکاریږي او بل لوري ته که د هغه نه په تأثر بل څوک دا عمل خپلوي، د هغې د ګناه شریک هم جوړېږي.
د پکتیکا د حج او اوقافو رئيس مولوي ضبطالله له امنیتي ادارو هم وغوښتل چې بېتوپیره د هر ډول نشهيي توکو د مخنیوي لپاره دې هڅې وکړي.
مولوي ضبطالله زیاته کړه:
"د اسلام پیغمبر فرمايي چې هر نشه کوونکی شی حرام دی، هغه څه چې یو څوک د خدای له ذکره غافله کوي، دا حرام ګرځېدلي دي، دا که چرس وي، که پوډر وي که شراب وي، که هیروئین وي، کهيې خوراک وي، کهيې څښاک وي کهيې څکول وي دا هر څه حرام دي، هر نشهيي توکی په هر ډول چې وي دا ټول حرام دي."
بل لوري ته روغتیايي کارکوونکي هم د نشهيي توکو استعمال د انسان ژوند لپاره د سخت ګواښ په توګه یادوي او وايي چې ډېری سرطاني او نا اعلاجه ناروغۍ د نشهيي توکو د کارونې له کبله پیدا کېږي.
د پکتیکا د عامې روغتیا رئيس ډاکتر ولي ګل پهدې اړه وايي:
"طب ثابته کړې، په هغو کسانو کې سرطان ناروغي ډېره ده، څوک چې سګرټ څکوي او څوک چې نصوار اچوي، دا يې هغه عادي شیان دي چې موږ يې کاروو، په کور کې پلار د خپلو اولادونو په مخکې نشهيي توکي کاروي، نو طبعاً اولاد يې هم هغه عادت پیدا کوي، هر هغه څوک چې په نشه باندې اخته دي هغه نه د کور دي نه د بیدیا دي."
د نشهيي توکو سره د مبارزې اوونۍ په افغانستان کې د اړوند وزارت لهخوا د ملګرو ملتونو د نړیوالې ادارې په همغږۍ له تېرو دوو کلونو راهیسې لمانځل کېږي.
په دې اوونۍ کې د نشهيي توکو سره د مبارزې پر اغېزمنو لارو چارو د بحثونو تر څنګ د دیني عالمانو، مدني فعالانو، رسنیو او نورو بنسټونو لهخوا هم خلکو ته د نشهيي توکو د زیانونو په باب معلومات ورکول کېږي.
یاده دې وي چې د نشهيي توکو پر ضد د مبارزې وزارت د معلوماتو له مخې په افغانستان کې پر نشو د روږدو کسانو شمېر تر یو میلیون اوړي چې درېیمه برخهيې نجونې او مېرمنې دي.
راپور: نجیبالله الوخېل
