د افغانستان د بیارغونې لپاره د امریکا د مرستو ځانګړی مفتش وايي، د افغانستان امنیتي ځواکونه تر اوسه ددې توان نه لري چې د خپل هیواد امنیت په بشپړه توګه وساتي او دا ځواکونه باید خپل امنیت په سمه توګه وساتي څو دا هېواد یو ځل بیا د ترهګرو په ځاله بدل نهشي.
په دې اړه سیګار د چهارشنبې په ورځ یو راپور خپور کړی چې پهکې د افغان امنیتي ځواکونو د وړتیا په اړه پوښتنه راپورته شوې.
سیګار چې د افغانستان د بیارغونې څارنه کوي؛ وايي چې افغان امنیتي او دفاعي ځواکونه نهدي توانیدلي چې د ټول هېواد امنیت وساتي له همدې کبله یې ځینې سیمې له لاسه ورکړي.
خو د افغانستان د دفاع وزارت د سیګار له دې موندنو سره موافق نهدی.
د دفاع د وزات د ویاند مرستیال محمد رادمنش وايي، په تېر یوه کال کې د ملي اردو ځواکونو څو سیمې له وسلهوالو پاکې کړي.
ازادي راډیو سره په خبرو کې که څه هم ښاغلي رادمنش ځینې ستونزې ومنلې، خو ټینګار یې وکړ چې د ملي اردو لپاره د بشپړو تجهیزاتو برابرول به پاتې ستونزې هم هوارې کړي.
ښاغلي رادمنش زیاته کړه:
"زموږ وړتیا له هغو تجهیزاتو او وسلو سره تړلې چې په لاس کې مو دي. هر څومره چې موږ وکولای شو د خپلو ځمکنیو قطعاتو ملاتړ وکړو، په هره اندازه چې زموږ د توپچي، ټانک، زغروالو او هوايي ځواک په لرلو کې ډېر ملاتړ وشي او سم اکمالات ولرو، په هماغه اندازه موږ پیاوړې کیږو چې کولای شو د ترهګرۍ ضد مبارزه کې نور فعالیت وکړو."
خو د افغانستان لپاره د امریکا د مرستو مفتش جان سوپکو وايي:
د لسګونو میلیاردو ډالرو مرستو سربېره هم د افغانستان د امنیتي ځواکونو وړتیا لازم حد ته نهده رسیدلې.
نوموړی وايي، امریکا له ۲۰۰۲ میلادي کال راهیسې ۶۴ میلیارډه ډالر د افغانستان اردو، پولیسو او هوايي ځواک سره مرسته کړې چې په دې کې په ۲۰۱۶ میلادي کال کې تقریباً درې نیم میلیارد ډالره هم شامل دي.
د سیګار په راپور کې د امریکا د دفاع د وزارت له قوله دا هم ویل شوي چې افغان امنیتي ځواکونه په مجموعي توګه یوازې کولای شي چې د لویو مرکزونو او د ګڼ مېشتو ښارونو امنیت وساتي.
خيالي سرتیري:
د دې راپور په یوه بله برخه کې ویل شوي چې د ملي اردو او ملي پولیسو په لیکو کې لسګونه زره خیالي سرتیري موجود دي.
د افغانستان د دفاع وزارت وايي، د بایو میټریک د سیسټم په پیاوړتیا برخه کې شته ستونزې هواریږي او د ملي اردو ټول سرتېري په دې سیسټم کې ثبتیږي.
له بلې خوا د کورنیو چارو وزارت مرستیال ویاند نجیب دانش وايي، مخکې د خیالي سرتیرو د موجودیت په اړه خبرې شوي وې خو دا ستونزه اوس هواره شوې ده.
ښاغلی دانش وايي:
"د پولیسو د هغو افرادو په اړه چې هېڅ نهشته یو پلاوی ټولو ولایتونو ته سفر وکړ او د پولیسو لیکي یې له نېژدې وڅېړلې. د سیمه ییزو پولیسو په لیکو کې ځینې ستونزې وې چې موږ هوارې کړې او دا مهال دا ستونزه حل شوې ده."
د افغانستان ملي اردو او پولیسو د ۲۰۱۵ میلادي کال د پیل راهیسې د ټول هېواد امنیتي مسؤلیت پر غاړه اخیستی.
د امریکا ځانګړي مفتش په راپور کې ویل شوي، لومړی کال د افغان امنیتي ځواکونو لپاره ډېر ستونزمن و او دوی په دې کال تر پنځو زرو سرتېرو زیات تلفات لرل، خو ۲۰۱۶ میلادي کال تر پخوا هم له ډېرو تلفاتو سره مل و.
د دې ټولو هڅو او قربانیو سره د امریکا پوځ د ۲۰۱۶ میلادي کال په اګسټ کې وویل، د افغانستان په سلو کې څه باندې ۶۳ خاورې د دې هېواد د حکومت په واک کې ده.
په داسې حال کې چې د ۲۰۱۵ میلادي کال په نوومبر میاشتې کې یې په سلو کې پر ۷۲ برخه خاوره حاکمیت درلود.
