د روغتیا نړیوال سازمان هرکال د اپریل په اوومه نېټه د روغتیا نړیواله ورځ لمانځي.
دې سازمان نن پنجشنبې د شکرې د ناروغۍ په اړه د معلوماتو خپرولو ته ځانګړې ده.
شکر [ډایبیټیس] مزمنه ناروغي ده چې په دوو حالتونو کې انسان ته پیدا کېږي.
لومړی، کله چې د یوه انسان پانکراس سم فعالیت نه کوي او انسولین نه شي تولیدولای او دوهم هغه مهال چې د انسان وجود په اغیزمن ډول د انسولینو د جذب توان له لاسه ورکړي.
انسولین هغه هورمون دی چې په وینه کې د شکرې اندازه تنظیموي او انسان ته د
ژوند کولو لپاره د اړتیا وړ انرژي ورکوي.
له دې انرژۍ د انسان د بدن حجرې د خپل فعالیت لپاره کار اخلي.
که انسولین په وینه کې د شکرې اندازه تنظیم او کنټرول نه کړي، په وینه کې د شکرې یا قند اندازه دومره زیاتیږي چې د انسان رګونه او د بدن غړي تخریبولای شي.
د روغتیا د نړیوال سازمان په حواله، لږترلږه ۴۱۵ میلیونه انسانان په ټوله نړۍ کې په
شکرې اخته دي خو په۲۰۴۰میلادي کال کې به یې شمېر۶۴۲میلیون ته لوړ شي.
د ملګرو ملتونو د وګړو د شمېرنې او کنټرول ادارې د دې کسانو عمرد۲۰او۷۹کلونو
ترمنځ اټکل کړی دی.
ملګري ملتونه وايي، په افغانستان کې پر شکرې یا ډایبیټیس د اخته کسانو شمېر د پنځه لکه او یو میلیون ترمنځ دی.
د روغتیا د نړيوال سازمان رپوټ وايي چې څلورکاله وړاندې لږ تر لږه یو نیم میلیون انسانان په دې ناروغۍ مړه شول او په راتلونکې یوه نیمه لسیزه کې به د نړۍ اووم وژونکې مرض وي.
د روغتیا نړیوال سازمان د اپریل په اوومه نړېوالو ته څلورعمده پیغامونه لري.
لومړی: د شکرې ناروغي په دوامدار ډول زیاتیږي او هغه هېوادونه چې د خلکو اقتصاد کمزوری دی، له زیات ګواښ سره مخامخ دي.
دوهم: د شکرې ناروغي مخنیوی کېدای شي. د وزن کمول، ښه خوراک او منظم ورزش انسان له دې مرضه ژغورلای شي.
درېیم: د روغتیا نړيوال سازمان غواړي تر۲۰۳۰ میلادي کاله د شکر په څېر ناروغیو له امله چې وقایه یې امکان لري، د انسانانو د بې وخته مړینې مخنیوی وشي.
څلورم: د شکر ناروغي د درملنې وړ ده. د دې ناروغۍ د کنټرول لپاره دوا خوړل او ورزش مهم دي.
د روغتیا نړيوال سازمان غواړي چې خلک د شکر ناروغۍ د زیاتیدو پر عواملو خبر شي او نړیوال سازمانونه، مرستندویه ادارې او حکومتونه یې پر ضد په مبارزه کې ګډې هڅې وکړي.
د روغتیا نړیوال سازمان به ډير ژر په نړۍ کې د شکرې ناروغۍ په اړه هر اړخیز رپوټ هم برابر او خپور کړي.