د حماس تر ولکې لاندې د غزې روغتیا وزارت پرون شنبه اعلان وکړ، چې په څه باندې ۱۴ میاشتنۍ جګړه کې د وژل شویو فلسطینیانو شمېر ۴۵زره ۲۲۷ ته ورسېد.

دغه وزارت ویلي، چې د په دې موده کې د روانې جګړې له کبله ۱۰۷زره ۵۷۳ نور ټپیان شوي دي.

د امریکا متحد ایالتونه او اروپايي ټولنه توندلارې ډله حماس یو تروریستي سازمان ګڼي.

په غزه کې دا جګړه وروسته له هغې پیل شوه، چې لومړی د حماس ډلې وسلوالو د ۲۰۲۳م کال د اکتوبر میاشتې پر اوومه پر اسرائیل ناببره حمله وکړه.

په دې حمله کې ۱۲۰۰ کسان ووژل شول او شا و خوا ۲۵۰ نور یرغمل کړای شول.

د اسراییلو پوځ وايي، له یمن څخه توغول شوی توغندی پر تل ابیب لګیدلی دی.

د پوځ په خبره، د توغندي د لګیدو له کبله په سیمه کې د ماتو شیشو په وجه ۱۶ کسان ټپیان شوي دي.

پوځ وړاندې ویلي، ۱۴ نور کسان هغه مهال ټپیان شول چې د خطر زنګ له اوریدو وروسته یې هڅې کولي په امن ځایونو کې پټ شي.

د اسراییلو د پوځ په خبره، دا برید نن سهار وختي شوی دی.

دا دوه بریدونه وروسته له هغې دي چې د اسراییلو پوځ د یمن پر پلازمینه صنعا او حدیده ساحلي ښار چې د حوثي یاغیانو په واک کې دي هوايي بریدونه وکړل.

بل پل، په یمن کې د ایران له ملاتړه برخمنو حوثي یاغیانو د پنجشنبې په ورځ ادعا کړې وه چې د اسراییلو یوه بې پیلوټه الوتکه ویشتلی ده.

د اسراییلو پوځ وايي، حوثي یاغیانو له حماس وسله والي ډلې سره په ګډه ۲۰۰ توغندي د اسراییلو پر لور توغولي دي.

د پوځ په خبره، په دې شمیر کې بې پیلوټه الوتکې هم شاملې وې.

د یمن حوثي یاغیان په احمر بحیرې او عدن خلیج کې په غزه کې د فلسیطنیانو په ملاتړ پر بیړو بریدونه کوي.

د جرمني په ماګدی بورګ کې د کرسمس پر بازار د یو کس د موټر د برابرول په پېښه کې پنځه کسان وژل شوي او ۲۰۰ نور ټپیان دي.

د جرمني بیلت ورځپانې نن شنبې دا تازه شمیرې خپرې کړي دي.

پولیسو هم د څلور کسانو وژل تایید کړي دي.

د چارواکو په خبره، تیره شپه یو جرمن داکټر چې په خټه عرب دی او دوه لسیزې وړاندې جرمني ته راغلی و، یو کرايي موټر يې د کرسمس پر بازار وربرابر کړی چې ډيرو خلکو ته يې مرګژوبله واړوله.

تراوسه د دې کار اصلي علت معلوم نه دی.

د جرمني حکومت د دې ورځ په مناسبت نن شنبې په ټول هیواد کې ملي ماتم اعلان کړی دی.

د جرمني صداعظم اولاف شولز او د دې هیواد د کورنیو چارو وزیر د پېښې ځای ته تللي دي.

یوه سړي د جمعې ناوخته د جرمني د ختيځ په ماګدبورګ ښار کې د کرسمس په یوه بازار کې خپل موټر د خلکو پر یوې ډلې وربرابر کړ.

اسوشیټیډ پریس راپور ورکړی چې د جرمني چارواکو ویلي موټر چلوونکی نیول شوی دی.

ځینو رسنیو ویلي، په پېښه کې یو تن مړ شوی دی.

ماګدبورګ، د برلین په لویدیځ کې، د ساکسوني-انهالټ ایالت مرکز دی او شاوخوا 240,000 وګړي په کې ژوند کوي.

د ۲۰۱۶ کال د ډسمبر پر ۱۹مه په برلین کې یوه افراطي بریدګر د کرسمس په یوه مارکیټ کې پر خلکو یوه لارۍ وربرابره کړې وه چې له امله یې ۱۳ کسان ووژل شول او لسګونه نور ټپیان شول.

هغه برید کوونکی څو ورځې وروسته په ایټالیا کې په ډزو ووژل شو.

د جرمني د کورنیو چارو وزیرې نانسي فایزر تېره میاشت وویل، د سږني کال د کرسمس بازارونو ته د خطر مشخصې نښې نه شته.

خو هغې زیاته کړه چې دا عاقلانه کار دی چې خلک محتاط وي.

تر اوسه کومې ډلې د تازه پېښې پړه پر غاړه نه ده اخیستې.

سویډن د جمعې په ورځ اعلان وکړ، د فلسطیني کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو د بنسټ تمویل بندوي، خو ژمنه یې وکړه، چې د نورو ډلو له لارې به له غزې سره خپلې مرستې نږدې دوه برابره زیاتې کړي.

د سویډن حکومت پرون ویلي په ۲۰۲۵م کال کې به غزې ته ۸۰۰ ملیون سویډني کرونه چې ۷۲ ملیون ډالره کېږي، د مرستې په توګه ورکړي.

سویډن په ۲۰۲۴م کال کې له غزې سره د فلسطیني کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو د بنسټ له لارې ۴۵۱ ملیون کرونه (۴۱ ملیون ډالره) مرسته کړې وه، چې نور به د دغې ادارې تمویل ودرول شي.

د اسرائیل د پارلمان وکیلانو یو قانون تصویب کړ، چې په اسرائیل او ختیځ بیت المقدس کې د فلسطیني کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو د بنسټ (UNRWA) فعالیت منع کوي او د نورو مرستندویو بنسټونو په وړاندې یې هم ورته اقدام کړی دی.

اسرائیل تور لګولی چې د ۲۰۲۳م کال د اکتوبر پر اوومه د حماس ډلې په حمله کې د دې بنسټ غړو هم لاس درلود، هغه تور چې UNRWA رد کړی دی

د یونان په ختیځ کې د روډس ټاپو په سواحلو کې نن( د لیندۍ ۳۰مه) د یوې ګړندۍ کشتنۍ د چپه کیدو په پیښه کې اته تنه مړه شوي دي.

د ساحلي ګارډ چارواکو وویل، دا کشتۍ چې غیرقانوني کډوال یې لیږدول، هغه مهال چپه شوه چې د ساحلي ګارډ له یوې کشتۍ څخه د ځان ژغورنې لپاره یې خطرناک مانورونه ترسره کول.

د چارواکو په وینا د کشتۍ اتلس تنه سپرلۍ ژغورل شوې خو ژغورونکې ډلې بیاهم په احتمالي ورکو شویو کسانو پسې د لټون عملیات کوي. تراوسه د مړو شویو او ژغورل شویو کډوالو هویت نه دی څرګند شوی خو له سوریایانو وروسته ډیری افغانان پردې غیرقانوني لارې هڅه کوي چې یونان او له هغه ځایه د اروپايي ټولنې غړو هېوادونو ته ځان ورسوي.

یوناني چارواکي وايي، سږکال به چې پای ته یې یوازې ځو ورځې پاتې دي، د هغو غیرقانوني کډوالو شمیرله شپیته زرو واوړي چې یونان ته ورغلي یا ور روان دي.

د اوکراین پر پلازمینه کییف او جنوبي سیمې خیرسون نن (د لیندۍ ۳۰مه) د روسیې د پراخو بریدونو په نتیجه کې لږترلږه دوه کسان وژل شوي دي.

د کییف د پوځي ادارې مشر سیرهې پوپکو وویل چې د روسیې د توغندویي بریدونو له امله په ټول اوکراین کې د هوایي بریدونو د خطر زنګ وهل شوی او د هایپرسونیک کینژال او اسکندر KN-23 بالسټیک توغندیو په ګډون یوازې اته توغندي پرکییف ویشتل شوي و.

د اوکرایني چارواکو په وینا یوتن په کییف اوبل په خیرسون کې وژل شوي دي.

په داسې حال کې چې د اوکراین پرښارونو او بنسټیزو تاسیساتو د روسیې د بې پیلوټه الوتکو او توغندیو منظم بریدونه دوام لري، اوکرایني ځواکونه په ختیځ کې هم د روسیې د ګړندي پرمختګ په مخنیوي کې د بشري ځواک او وسلو له کمښت سره مخامخ دي.

د سپینې ماڼۍ یو چارواکی وایي چې پاکستان د لرې واټن بالستیک توغندیو د پراختیا په حال کې دی چې د امریکا په شمول له جنوبي اسیا ورها خوا ممکن اهداف په نښه کړي.

د امریکا د ملي امنیت مرستیال سلاکار جان فاینر د پنجشنبې په ورځ په واشنګتن کې وویل، د پاکستان اقدامات د امریکا لپاره یو راپورته کیدونکی ګواښ دی.

د سپینې ماڼۍ دغه جګپوړي چارواکي یوه ورځ وروسته تر دې دا اندیښنې څرګندې کړې چې واشنګتن د پاکستان پر څلورو شرکتونو بندیز ولګاوه.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت پر ویبپاڼه په خپره شوې اعلامیه کې راغلې دي چې په پاکستان کې پر څلورو شرکتونو د بندیز پریکړه د پاکستان د اوږده واټن ویشتونکو توغندیو د پراختیا د ادامې او د هغه له امله د رامنځته شوي ګواښ په رڼا کې شوې ده.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت د دې بندیزونو په تړاو په خپاره کړي بیان کې د واشنګتن پریکړه د تاسف وړ او مغرضانه بللې ده، خو تر اوسه یې د ښاغلي فاینر د څرګندونو په اړه څه نه دې ویلي.

په سوریه کې د واکمنو شویو یاغیانو هیئت تحریر الشام مشر وايي، په سوریه او افغانستان کې ذهنیتونه متفاوت دي.

احمد الشرع چې مستعار نوم یې ابو محمد الجولاني دی له بي بي سي سره په ځانګړې مرکه کې ویلي، دوی نه غواړي سوریې ته د افغانستان بڼه ورکړي.

هغه چې د بشارالاسد د نظام تر ړنګېدو وروسته په سوریه کې برحاله واکمن ګڼل کېږي، ویلي، افغانستان یوه قبیلوي ټولنه ده، خو سوریه کې ذهنتیونه متفاوت دي او دوی د ښځو پر تعلیم باور لري.

پر افغانستان د واکمنو طالبانو اکثرو یې پر ټولنیزو شبکو د احمد الشرع د بریا مبارکي ویلې ده، خو د هغه پر وروستیو څرګندونو یې څه نه دي ویلي.

طالبانو لا هم نجونو ته تر شپږم ټولګي پورته د نور تعلیم اجازه نه ده ورکړې او دوه کاله کېږي چې نجونې او ښځې یې د پوهنتون له زده کړو هم منع کړې دي.

د اسراییل پوځ نن په یوه بیان کې څرګنده کړه چې سهار وختي یې هغه سیمې په یمن کې په نښه کړې چې له هغو ځایونو یاغیان پوځي عملیات کوي.

د اسوشیتد پریس اژانس د راپور له مخې، د اسراییل د پوځ بیان وروسته تر دې خپور شو چې یمني رسنیو خبر ورکړ چې پر صنعا او بندري ښار حَدیده بریدونه شوې دي.

د دې بریدونو په ترڅ کې د اوښتو تلفاتو په اړه تر اوسه څه نه دې ویل شوي.

دا حملې وروسته تر دې وشوې چې د اسراییل پوځ وویل چې یو توغندی یې چې حوثیانو د اسراییل په لور ویشتلی و، خپل هدف ته تر رسیدو مخکې په هوا کې شنډ کړ.

د یمن حوثیانو تر اوسه پر اسراییل د توغندیو او بې پيلوټه الوتکو د بریدونو مسوولیت نه دی منلی.