د کامنویلټ ټولنې درې غړیو هیوادونو، بریتانیا، استرالیا او کاناډا د یکشنبې په ورځ فلسطین د یوه خپلواکه دولت په توګه په رسمیت وپیژاند. د اسوشیتید پرس خبري آژانس د راپورله مخې د کامنویلټ د دغو درې غړیو او د اسراییل اوږمهاله متحدانو دغه همغږی اقدام په غزه کې د اسراییل له خوا د جګړې د مخ ته وړلو په وړاندې د دوی د زیاتې شوې غوسې څرګندونه کوي. د بریتانیا صدراعظم کایرسټارمر چې د خپل واکمن، ګارګرګوند له خوا د اسراییل په وړاندې د سختې تګلارې د غوره کیدو لپاره ترسخت فشارلاندې و، وویل چې بریتانیا دغه اقدام د دې لپاره وکړچې د اسراییلیو او فلسطینیانو ترمنځ د سولې او د دوو دولتونو د حل لارې هیله بیرته را ژوندی کړي.

د اسراییل صدراعظم بینامین نتنیاهو د دغو هیوادونو د وروستي اقدام په غبرګون کې وویل چې د یوه خپلواکه فلسطیني دولت رامنځ ته کیدل به عملي نشي. د فلسطیني ادارې مشر محمود عباس د بریتانیا د دغه اعلان هرکلی کړی او ویلي یې دي چې دا په سیمه کې د دوو دولتونو د حل لارې پربنسټ عادلانه او تلپاتې سولې د ترلاسه کولو پرلور یو مهم ګام دی.

په پام کې ده چې د نړۍ یوشمیرنور هیوادونه هم په نیویارک کې د ملګروملتونو د عمومي اسامبلې له پیلیدو سره فلسطین د یوه خپلواکه دولت په توګه په رسمیت وپیژني. تراوسه د هغو هیوادونو شمیرچې دا کاریې کړې له یونیم سل اوړي.

آسټرالیا د هغه څه له کبله چې په افغانستان کې د بشري حقونو او په ځانګړي ډول د ښځو لپاره مخ په خرابېدو وضعیت بلل شوي، د طالبانو د حکومت پر څلورو چارواکو د سفر او مالي بندیزونه اعلان کړل.

رویټرز خبري آژانس راپور ورکوي چې په دې چارواکو کې د طالبانو د حکومت د سترې محکمې رییس او قاضي القضات عبدالحکیم حقاني او درې تنه وزیران شامل دي. د خبر له مخې د آسټرالیا د بهرنیوچارو وزیرې پیني وونګ ویلي چې دا چارواکي پر افغان ښځو او نجونو په وروستیو لګېدلو محدودیتونو او د قانون له حاکمیت او ښې حکومتولۍ په سرغړونو کې دخیل وو.

د طالبانو حکومت تراوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.

آسټرالیايي ځواکونو په افغانستان کې د ناټو په مشرۍ د پوځي حضور پرمهال نژدې دوه لسیزې د طالبانو پرضد په جګړو کې برخه لرله خو د ۲۰۲۱ کال په اګست میاشت کې یې خپل ځواکونه له دې هېواده وایستل.

د جرمونو نړیوالې محکمې د روان کال په چنګاښ میاشت کې د طالبانو د قاضي القضات او همداراز د دې ډلې د لوی مشر ملاهبت الله آخوندزاده د نیولو حکم صادر کړ، خو طالبانو وویل چې دا محکمه په رسمیت نه پېژني.

د سپین بولدک ولسوال عبدالکریم جهاد فرانسپرس خبري آژانس ته ویلي چې په بېګانیو نښتو کې څلور نور ملکي وګړي هم ټپیان شوي دي.

د دواړو هېوادونو چارواکو تایید کړې ده چې چې تېره شپه د دواړو خواوو ترمنځ د درنو وسلو تبادله پیل وشوه.

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد پر خپله ایکس پاڼه لیکلي دي چې جګړه پاکستاني لوري پیل کړه خو د پاکستان د صدراعظم ویاند مشرف زیدي پر ایکس شبکې په یوه بیان کې دا خبره رد کړې او ویلي یې دي چې برید لومړی د افغانستان له لوري پیل شو.

پاکستان تل د افغانستان د طالبانو رژیم د ټي ټي پي او نورو پاکستان مخالفو ډلو په ملاتړ تورنوي خو د طالبانو حکومت د پاکستان تورونه ردوي او وايي چې پاکستان باید خپلې کورنۍ ستونزې په خپله په خپله خاوره کې حل کړي.

مټا شرکت اعلان کړی چې د سترو نړیوالو رسنیو خبري محتوا به د خپلې مصنوعي ځیرکتیا په مرستیال (Meta AI) کې مدغم کړي، څو د انسټاګرام، وټس‌اپ او فېسبوک کاروونکي وکولای شي له تازه او باوري معلوماتو څخه ګټه واخلي.

د دې ټولنیزو شبکو ستر شرکت د جمعې په ورځ د لیندۍ ۱۴مه (۵ ډسمبر) په خپره کړې خبرپاڼه کې ویلي چې د «مټا اې‌آی» مرستیال به د خبرونو اړوندو پوښتنو ته د ځواب پر مهال تر ټولو تازه راپورونه، د تفریح او د ژوند د سبک مطالب د سي‌این‌این، فاکس‌نیوز، لوموند، پیپل او یوایس‌اې ټوډې په ګډون له ګڼو رسنیو سره د همکارۍ له لارې وړاندې کړي.

د مټا په وینا، دغه نوې اسانتیا کاروونکو ته دا امکان برابروي چې «د محتوا له لا متنوع سرچینو» څخه استفاده وکړي او د مطالبو د تفصیل لپاره د ورکړل شویو لینکونو د کلیک کولو له لارې همکارو خبري ویبپاڼو ته لاړ شي.

نېټفلیکس اعلان کړی چې د هالیووډ یو‍ تر ټولو مشهور فلمي شرکت، «وارنر برادرز» او د دې انلاین څانګې، په ځانګړي ډول «اېچ‌بي‌او» او «اېچ‌بي‌او مکس» اخلي.

د انلاین تولید او نندارې دې ستر شرکت دا پرېکړه د جمعې په ورځ، د لېندۍ په ۱۴ مه اعلان کړه.

د وارنر برادرز د بشپړ پېرود او ادغام پروسه به له ۱۲ تر ۱۸ میاشتو پورې وخت ونیسي او دا معامله به د نغدو پیسو او د سهمونو د ارزښت د تبادلې په ګډه بڼه ترسره شي.

د معاملې د نغدي برخې ارزښت ۷۲ میلیارده ډالره اعلان شوی، خو که د سهمونو ارزښت هم ورسره حساب شي، د معاملې ټولیز ارزښت شاوخوا ۸۳ میلیارد ډالرو ته رسېږي.

دا معامله یوازې د وارنر برادرز فلمي او تلویزیوني سټوډیوګانې نه، بلکې د دې شرکت مشهورې انلاین څانګې، یعنې HBO او HBO Max هم رانغاړي.

په دې توګه به د وارنر برادرز نژدې ۱۳۰ میلیون مشترکان د نېټفلیکس له شاوخوا ۳۰۰ میلیون مشترکانو سره یوځای شي.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت د جمعې په ورځ هغه راپورونه رد کړل چې ګواکې اسلام‌آباد او کابل په سعودي عربستان کې خبرې کړې دي، او ویې ویل چې د داسې هر ډول ناستې په اړه «هیڅ ډول معلومات نه لري.»

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویاند همداراز د پولې پر وضعیت، د بشري مرستو پر پلانونو، او په میانمار کې د بند پاتې ۳۸ پاکستانیانو د ژغورنې پر هڅو هم خبرې وکړې.

د رسنیو د پراخو ادعاوو په ځواب کې، ویاند وویل چې اسلام‌آباد د پاکستان او افغانستان ترمنځ د سعودي په کوربه‌توب د خبرو په اړه «رسنیز راپورونه لیدلي»، خو تر دې دمه داسې هېڅ رسمي معلومات نشته چې دا ډول ناسته دې شوې وي.

د پاکستان او افغانستان ترمنځ د ډیورند کرښې په اوږدو کې د روان وضعیت په اړه، ویاند وویل چې له افغانستان سره لارې د پاکستان د خلکو د وینو په بیه نه شي پرانیستل کېدای.

دا په داسي حال کې ده چې تر دې یوه ورځ وړاندې، د پنجشنبې په ورځ د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد وویل چې که پاکستان وهم غواړي چې له افغانستان سره لارې پرانیزي، دوی یې تر هغو نه پرانیزي چې پاکستان پوره ډاډ نه وي ورکړی چې بیا به لارې نه بندوي.

د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګروملتو ځانګړی استازی وايي چې له قطري چارواکو سره یې د افغانستان د بشري حقونو د وضعیت په اړه هخبرې کړي دي.

ریچارډ بینیټ تېره شپه پر خپله ایکسپاڼه لیکلي چې قطر ته یې خپل پنځه ورځنی سفر پای ته رسولی او د افغانستان د بشري حقونو د وضعیت په باب یې له یو شمېر نفوذلرونکو سره د نظرتبادله کړې ده.

پرون قطري رسنیو راپور ورکړ چې د دغه هیواد د بهرنیو چارو وزارت ځانګړي استازي د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګروملتو له ځانګړي راپور ورکوونکي سره د پنجشنبې په ورځ په دوحه کې وکتل.

د قطر د بهرنیو چارو وزارت په یوه خبرپاڼه کې چې پرون یې خپره کړې، ویلي چې د افغانستان لپاره د دغه هیواد ځانګړي استازي، فیصل بن عبدالله الحنزاب، له ریچارډ بینیټ سره په کتنه کې د قطر دولت او ملګرو ملتونو ترمنځ د ګډو همکاریو په اړه خبرې وکړې. په دې خبرو کې په ځانګړي ډول د افغانستان د بشري وضعیت په تړاو د دواړو لوریو پر همغږۍ او هڅو ټینګار وشو.

د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګروملتو ځانګړی راپورتر ریچارد پینیټ د افغانستان د بشري حقونو د وضعیت د څارنې لپاره حاضردمه قطر ته په سفر تللی دی.

د فوټبال د ۲۰۲۶ نړیوال جام سیالیو د ګروپونو د ټاکلو مراسم پرون (جمعه) په واشنګټن ډي سي کې د درو هیوادونو د مشرانو په ګډون په یو لړ مراسمو کې ترسره شول.

په دې مراسمو کې د متحدوایالتونو ولسمشر ډونالډ ټرمپ، د مکیسیکو ولسمشره کلودیا شاینباوم او د کاناډا صدراعظم مارک کارني ګډون درلود چې هیوادونه یې په ګډه د ۲۰۲۶ کال د فوټبال د اتلولیو کوربانه دي.

دا لوبې د اته څلویښت هیوادونو د ملي لوبډلو ترمنځ د راتلونکي کال د جون په یوولسمه پیلیږي او د جولای په نولسمه به یې پایلوبه ترسره شي.

د یادونې ده چې تر اوسه دوه څلویښت لوبډلې توانیدلي دي چې دې جام ته لاره ومومي او پاتې شپږ ټیمونه به د مارچ په میاشت کې د غوراوي سیالیو په ترڅ کې معلومې شي.

دا مسابقې به د مکسیکو په مکسیکوسیټي، ګوادا لاخارا او مونټري کې ترسره شي.

په کاناډا کې تورنتو او ونکوور ښارونه د ۲۰۲۶ د فوټبال نړیوال جام سیالیو ته غوره شوي دي.

په همدې حال کې فیفا یا د فوټیال نړیوال فدراسیون ویلي چې سر له اوسه د سیالیو تر ۲ میلیونه ډېر ټکټونه پلورل شوي دي.

راپورونه وايي چې د کندهار ولایت په سپین بولدک کې تېره شپه د افغانستان د طالبانو او پاکستاني ځواکونو ترمنځ نښتې شوي دي.

د افغانستان د طالبانو د حکومت او پاکستاني سرچینو رسنیو ته وویل چې تېره شپه د دواړو خواوو ترمنځ د درنو وسلو تبادله پیل شوه.

تراوسه څرګنده نه ده چې جګړه کومې خوا او ولې پیل کړې ده خو پاکستاني رسنۍ پاکستان ابزرور د خپل هیواد د باندنیو چارو وزارت په قول ویلي، چې له افغانستان سره د اوربند معنا دا وه چې افغانستان له خپلې خاورې څخه د ټي ټي پي د وسله والو د حملو مخه ونیسي خو تراوسه دا کار نه دی شوی.

پاکستان تل د افغانستان د طالبانو رژیم د ټي ټي پي او نورو پاکستان مخالفو ډلو په ملاتړ تورنوي خو د افغانستان د طالبانو حکومت د پاکستان تورونه ردوي او وايي چې پاکستان باید خپلې کورنۍ ستونزې په خپله په خپله خاوره کې حل کړي.

د روسیې ولسمشر یو ځل بیا د اوکراین په ختیځ کې د دونباس سیمې په اړه خپله پخوانۍ ادعا تکرار کړه او ویې ویل، که د اوکراین ځواکونه له دې سیمې څخه شاتګ ونه کړي، نو روسیه به هغه په زور ونیسي.

ولادیمیر پوتین له «انډیا ټوډې» ورځپاڼې سره په یوه مرکه کې وویل:

«یا به موږ دا سیمه د خپل پوځ په زور آزادوو، او یا به اوکرایني ځواکونه په خپله ترې وځي.»

د پوتین اشاره د دونباس سیمې ته وه چې د دونیڅک او لوهانسک له دوو ولایتونو جوړه ده.

د پوتین د مرکې ځینې برخې د پنجشنبې په ورځ (د لیندۍ په ۱۳مه دسمبر ۴) هند ته د ده تر روانېدو مخکې خپرې شوې.

د روسیې تر بشپړ پوځي یرغل مخکې، د مسکو له ملاتړه برخمنو بېلتون‌پالو ځواکونو په دې سیمه کې نژدې اته کاله جګړه وکړه، خو هغوی ونه توانېدل چې ټول دونباس ونیسي.

د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلنسکي ویلي، هغه خاوره چې روسیې په خپله په زور نه ده نیولې، هېڅکله به یې روسیې ته د ډالۍ په ډول ور نه کړي.

د رویټرز خبري اژانس د راپور له مخې، روسیه دا مهال د اوکراین شاوخوا ۱۹.۲ سلنه خاوره اشغال کړې ده.

د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین وايي، د طالبانو تر کنټرول لاندې افغانستان یو لړ ستونزې لري ځکه چې دا هیواد څو لسیزې په جګړه کې ښکېل و.

پوتین پرون (پنجشنبه) هند ته تر سفر مخکې له هندي خبریالانو سره په مرکه کې وویل، هر هیواد ستونزې لري او افغانستان هم له دې قاعدې استثنا نه دی.

ده په عین حال کې وویل چې طالبان د افغانستان حالات په کنټرول کې لري او هغوی د داعش په شمول د تروریستي ډلو خلاف اقدامات کړي دي.

روسیې د نړۍ یوازینی هیواد دی چې د طالبانو حکومت یې په رسمیت پېژندلی دی.

تر دې وړاندې د روسیې یو شمېر چارواکو له افغانستان څخه منځنۍ اسیا ته د داعش او نورو ترهګرو ډلو د ګواښ په اړه اندېښنې څرګندې کړې وې.