خبرونه
د اسرایل صدراعظم د حوثي یاغیانو پر ضد د اقداماتو خبرداری ورکړ
د اسرائیل صدراعظم بنیامین نتنیاهو پرون یکشنبه د یمن د حوثي یاغیانو په وړاندې د ځوابي اقدام ګوتڅنډنه وکړه.
دا څرګندونې یې وروسته له هغې وکړې چې دغو یاغیانو پر تل ابیب یو توغندی وویشت.
نتنیاهو خبرداری ورکړ، چې اسرائیل به هغه څه چې ده «د ایران د شرارت د محور» وروستی مټ بللی، په نښه کړي.
حوثي یاغیانو د شنبې په ورځ د اسرائیل یوه تجارتي ساحه په هغه راکټ وویشتله چې دغو یاغیانو بالیتسک توغندی بللی دی. په پېښه کې ۱۶ کسان ټپیان شول او ګڼ کسان اړ شول له خپلو کورونو ووځي.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
د افغانستان کریکټ الف لوبډله بنګله دیش ته تر ماتې ورکولو وروسته سریلانکا سره مخ کیږي
د اسیا د ځوانانو په شل اوریز کریکټ جام کې سبا ( دوشنبه د لړم ۲۶مه) د افغانستان د کریکټ الف لوبډله د بنګله دیش له الف لوبډلې سره لوبه لري.
لوبه د کابل په وخت ماښام ۷ بجې د قطر پلازمېنه دوحه کې ترسره کیږي.
افغان لوبډلې تیره ورځ د همدې سیالیو په لړ کې سریلانکا ته په دریو ویکټو ماته ورکړه.
سریلانکا د پچې په ګټلو سره توپ وهنه پيل او افغان لوبډلې ته یې د ۱۷۱ منډو هدف ورکړ.
افغان لوبډلې وکولای شوای چې په وروستي اور کې دغه هدف پوره او لوبه وګټي.
د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلنسکي په انرژي سکتور کې د پراخو اصلاحاتو ژمنه کوي
د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلنسکي په انرژي سکتور کې د پراخو اصلاحاتو ژمنه وروسته لدې وکړه چې په دغه سکتور باندې د پراخ اداري فساد تورونه لګیدلي او ویل کې چې د ولسمشر یو پخوانی ملګری او سوداګري شریک هم په کې لاس لري.
زیلنسکي د شنبې په ورځ وویل چې لږترلږه د انرژي د دریو دولتي شرکتونو مشران به ګوښه کړای شي او په ځای به یې نور کسان وګمارل شي او نوربدلونونه هم په لار دي.
زیلینسکي په خواله رسنیو کې وویل : " د انرژي د سکتور په لویو دولتي شرکتونو کې بشپړ اصلاحات پیلوو."
وبه لیدل شي چې ایا دا بدلونونه به د زیلینسکي څخه د ولسي فشار کمولو او د کیف د لویدیځو متحدینو د قناعت لپاره کافي وي کنه.
په داسې حال کې چې اوکراین د روسیې دیرغل په وړاندې جنګیږي لویدیځو متحدینو له کیف غوښتي چې دادارې فساد د مخنیوي لپاره لازیاتې هلې ځلې وکړي.
د غزې په اړه د ملګرو ملتونو امنیت شورا کې اختلاف
د غزې د شخړې دحل په اړه د ملګرو ملتونو امنیت شورا کې اختلاف رامینځ ته شوی دی.
د جرمني خبري اژانس رپوټ ورکوي چې متحدوایالاتو او روسیې د غزې د شخړې په اړه امنیت شورا ته د پریکړه لیکونو متضادې مسودې وړاندې کړي.
دا په داسې حال کې ده چې د ډیپلوماتانو په وینا امنیت شورا امکان لري راتلونکې اونۍ په دې هکله رایې واخلي.
د متحدو ایالاتو لخوا د پریکړه لیک وړاندې سوې مسوده هڅه کوي د منځني ختیځ دسولې لپاره د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د پلان ملاتړ وشي.
په ملګرو ملتونو کې دامریکايی ډیپلوماتانو د پنجشنبې ورځې اعلامیې وویل: "موږ د امنیت شورا څخه غوښتنه کوو چې د دې تاریخي شیبې څخه ګټه پورته کړي ترڅو د دې پریکړه لیک ملاتړ کولو سره په منځني ختیځ کې د تلپاتې سولې لپاره لاره هواره کړي."
مصر، قطر، متحده عربي امارات، پاکستان، سعودي عربستان، اردن او ترکیې د متحده ایالاتو د مسودې ملاتړ کړی دی.
خو روسیې خپل پریکړه لیک وړاندې کړی، چې په کې فلسطین د یو دولت په توګه پیژندل شامل دي. چین اشاره کړې چې د روسیې د مسودې ملاتړ ته چمتو دی.
روسیه، چین او امریکا په امنیت شورا کې د ویټو حق لري - پدې معنی چې هره هغه پریکړه چې دوی یې پر ضد رایه ورکړي نشي تصویب کیدای.
افغانستان د بدیلو تجارتي لارو په لټه کې منځنۍ اسیا او ایران ته مخه کړې
په داسې حال کې چې د کابل او اسلام اباد ترمینځ اړیکې ترینګلې دي او ددواړو هیوادونو ترمینځ سوداګري لارې تړل شوي ، د طالبانو حکومت چارواکي وايي افغانستان د پاکستان له لارې د خپلو سوداګري انتقالاتو د کمولو لپاره منځنۍ اسیا او ایران ته مخه کړې.
د سوداګرۍ وزارت ویاند عبدالسلام جواد اخوندزاده رویترز خبري اژانس ته ویلي: "په تیرو شپږو میاشتو کې، زموږ سوداګري له ایران سره ۱.۶ ملیارد ډالرو ته رسیدلې، چې له پاکستان سره د ۱.۱ ملیارد ډالرو سوداګري تبادلې څخه لوړه ده."
هغه زیاتوي چې د ایران د چابهار بندر تاسیساتو څخه استفادې د اموالو په انتقال کې ځنډ کم کړی او سوداګرو ته یې ډاډ ورکړی چې که د پاکستان لارې وتړل شي نو بارونه به ونه دریږي.
د طالبانو د حکومت د ریاست الوزرا د اقتصادي چارو مرستیال ملاعبدالغني برادر د چهارشنبې په ورځ په کابل کې صنعتګرو او سوداګرو ته د وینا پرمهال لدوی وغوښتل چې د پاکستان پر ځای بدیلې ترانزیتي لارې پیدا کړي.
د تاجکستان یو لوړپوړی پلاوی کابل ته تللی
د طالبانو تر کنټرول لاندې باختر اژانس لیکلي تمه ده دا پلاوی چې پکې د تاجکستان د بهرنیو او کورنیو چارو وزارتونو او امنیتي ادارو استازي شامل دي له طالب چارواکو سره د افغانستان او تاجکستان تر منځ په امنیتي او اقتصادي مساییلو بحث وکړي.
د تاجکستان حکومت لا د دغه سفر په اړه رسماً څه نه دي ویلي.
باختر همداراز د طالب چارواکو په حواله لیکلي چې تمه کېږي له تاجکستاني چارواکو سره په دوشنبه کې د افغانستان د سفارت د فعالیت او نورو تخنیکي مساییلو په اړه هم بحث وشي.
په تاجکستان کې د افغانستان سفارت د پخواني جمهوري نظام د استازي ظاهر اغبر له خوا مخته وړل کېږي چې په ښکاره د طالبانو د حکومت له سرسختو منتقدینو دی.
لومړی د طالبانو او تاجکستان تر منځ اړیکې نه وې خو وروسته په ځینو مساییلو کې اړیکې نیول شوي.
څه وخت مخکې د طالبانو د بلخ والي محمد یوسف وفا تاجکستان ته تللی وو او له بیلابیلو چارواکو سره یې لیدلي.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ ویلي په بي بي سي باندې به تر پنځو میلیاردو ډالرو دعوه وکړي
د امریکا متحده ایالتونو ولسمشر ډونالډ ټرمپ ویلي په بي بي سي باندې به د حیثیت د اعادې په خاطر تر پنځو میلیاردو ډالرو دعوه وکړي.
ښاغلي ټرمپ بېګا خبریالانو ته ویلي چې: «موږ به په هغوی د یو میلیارد او پنځو میلیاردو ډالرو تر منځ سو/دعوه وکړو. ښايي راتلونکې اوونۍ. موږ باید دا کار وکړو.»
دا وروسته له هغه چې بي بي سي له ولسمشر ټرمپه بښنه وغوښته خو د یو میلیارد ډالري غرامت غوښتنه یې ونه منله.
بي بي سي تورنه ده چې د ډونالډ ټرمپ د ۲۰۲۱ کال د جنوري شپږمې وینا یې داسې اېډېټ کړې چې ښکاره کړي ټرمپ خلک مستقیماً تاوتریخوالي ته هڅوي.
بي بي سي په دې برخه کې خپله تېروتنه منلې او له همدې امله د بریټانیا د دغې دولتي لویې خپرندویې ادارې عمومي مشر او د خبرونو د برخې مدیرې استعفی ورکړې.
تر دې مخکې د ولسمشر ټرمپ وکیلانو بي بي سي ته تر جمعې وخت ورکړی وو چې رسمي بښنه وغواړي او ښاغلي ټرمپ ته د رسېدلي حیثیتي تاوان په خاطر مناسب غرامت ورکړي.
بي بي سي دمګړۍ یواځې رسمي بښنه غوښتې خو د یو میلیارد ډالرو د غرامت غوښتنه یې نه ده منلې.
محمد یوسف جهانګیر د اسلامي پیوستون د سیالیو د موی تای اتل شو
افغان لوبغاړي محمد یوسف جهانګیر د اسلامي پیوستون له سیالیو د موی تای په برخه کې د سرو زرو مډال وګاټه.
جهانګیر د څه باندې اویا کیلو وزن کې خپل ترکی سیال محمت علي مرج مات کړ.
د دوی سیالي بیګا په ریاض کې د اسلامي پیوستون د روانو لوبو په چوکاټ کې وشوه.
جهانګیر د افغانستان لومړنی لوبغاړی دی چې د اسلامي پیوستون له سیالیو د سرو زرو مډال ګټي.
د اسلامي پیوستون د ۲۰۲۵ کال سیالۍ د شاوخوا ۵۷ هېوادونو تر منځ د نومبر له څلورمې پیل شوي چې تر ۲۱مې به دوام کوي.
افغانستان یواځې همدا یو د سرو زرو مډال ګټلی او په شلم مقام کې دی.
ترکیې ۱۰۵ مډالونه ګټلي چې یواځې ۵۸ یې د سرو زرو دي او لومړی مقام لري.
افغانستان دغو لوبو ته د بوکسنګ، تکواندو، والیبال، جودو او ځینو نورو برخو کې هم شاوخوا ۶۹ لوبغاړي استولي چې لا یې ښه نتیجه نه ده ورکړې.
د امریکا ولسمشر پر ځینو غذايي محصولاتو لګېدلې تعرفې لغو اعلان کړې
په متحدوایالتونو کې د غذايي موادو د نرخونو د لوړېدو له کبله د اندېښنو له زیاتېدو وروسته ولسمشرډونالډټرمپ د غويي د غوښې، رومي بادنجانو او کېلې په ګډون پر لسګونه غذایي محصولاتو لګېدلې تعرفې لغو کړې.
دا معافیت به له پنجشنبې ورځې راهیسې د تطبیق وړ وي.
د رویټرز خبري آژانس د راپور له مخې معلومات ښيي چې په سپټامبر میاشت کې د غويي د غوښې بیه د ۱۳ او ۱۷ سلنې ترمنځ، د کېلې بیه ۷ سلنه او د رومي بادنجانو بیه یوه سلنه زیاته شوې او په ټوله کې د مصرفي غذايي موادو په بیو کې ۷ سلنه زیاتوالی راغلی دی.
د رویټرز د راپور له مخې ولسمشر ټرمپ پر هېوادونو د بېلابېلو تعرفو پر لګولو سربېره امریکا ته د ټولو هېوادنو پر وارداتو د لس سلنې تعرفې په لګولو سره د نړۍ سوداګریز سیسټم ګډوډ کړی دی.
ګوګل د امریکا په تکزاس ایالت کې د لویې پانګونې خبر ورکوي
ګوګل شرکت د امریکا په ټکزاس ایالت کې د کلاوډ او مصنوعي ذکاوت په برخو کې تر ۲۰۲۷ کاله د ۴۰ میلیارد ډالرو په ارزښت د پانګونې خبر ورکړی.
دا اعلان په تکزاس کې د ټکنالوژۍ په برخه کې د ټکنالوژۍ د دې لوی شرکت د پام وړ پانګونې ښيي.
د فرانسپرس خبري آژانس د خبر له مخې د اوپن اې آی شرکت چې د چټ جي پي ټي مصنوعي ذکاوت یې جوړ کړی، په تکزاس کې د سټارګیټ په پروژه کې د ۵۰۰ میلیارد ډالره پانګونې خبر ورکړی. میټا شرکت چې فیسبوک اداره کوي ویلي چې په دې ایالت کې یې څو میلیارد ډالره پانګونه کړې او ټسلا شرکت هم د موټرو جوړولو مرکزي څانګه په ۲۰۲۱ کال کې د ټکزاس اسټین ښار ته انتقال کړه او هلته یې د تولید یو لوی مرکز جوړ کړ.
همداراز د اوراکل د ټکنالوژۍ شرکت خپل مرکزي دفتر اسټن ته لېږدولی او سامسونګ هم د ۱۷ میلیارد ډالرو په ارزښت په تکزاس کې د یوې فابریکې د رغونې خبر ورکړی دی.
امریکا او متحدانو یې له امنیت شورا غوښتي دي چې د غزې اړوند پرېکړه لیک ژرترژره تصویب کړي
متحدوایالتونو او د مصر، سعودي عربستان او ترکیې په ګډون یوشمېر عربي هېوادونو د ملګروملتونو له امنیت شورا غوښتي دي چې د واشنګټن له لوري هغه وړاندې شوې طرح ژرترژره تصویب کړي چې د غزې لپاره د ولسمشر ډونالډټرمپ د سولې پلان تاییدوي.
متحدوایالتونو، قطر، مصر، متحده عربي اماراتو، سعودي عربستان، اردن، اندونیزیا، پاکستان او ترکیې پرون (د نوامبر ۱۴مه) په یوه ګډ بیان کې وویل چې د امنیت شورا د هغه پرېکړه لیک ملاتړ کوي چې اوس مهال تر څېړنې لاندې دی او زیاتوي چې په دې برخه کې اقدام باید سمدستي تصویب شي.
د دې پرېکړه لیک مسوده چې فرانسپرس خبري آژانس یې یوه کاپي لیدلې، د غزې لپاره د سولې د یوه پلاوي او انتقالې ادارې د جوړېدو چې ټرمپ به یې له تیوریکي پلوه رییس وي، هرکلی کوي او د پخوانیو مسودو برعکس د یوه فلسطیني دولت د جوړېدو احتمال ته اشاره پکې شوې ده.
متحدوایالتونو د غزې اوربند نازک بللی او د جمعې په ورځ یې د دې پرېکړه لیک د مسودې د نه تصویبېدو د خطرونو په اړه خبرداری ورکړ.