په پکتیا کې پرون چهارشنبې د طالبانو له‌خوا په عام محضر کې د یوه کس د اعدامېدو په وړاندې د نړیوالو غبرګونونو په ترڅ کې په جینوا کې د ملګروملتونو دفتر دغه اعدام غندلی او هغه یې له بشري حقونو ښکاره سرغړونه بللې ده.

دې دفتر په خپله وېب‌پاڼه کې په یوه بیان کې د طالبانو له سرپرست حکومت څخه غوښتي چې دغه ډول سزاګانې سمدستي ودروي.

ملګروملتونو همدارنګه په افغانستان کې د بشري حقونو د مخ په خرابېدونکي وضعیت په اړه ژوره اندېښنه څرګنده کړې ده.

طالبانو پرون چهارشنبه وویل چې د پکتیا د مرکز ګردیز په ورزشي سټډیوم کې یې یو کس چې نوم یې محمد ایاس اسد ښودلی، په عام محضر کې اعدام کړ.

د طالبانو سترې محکمې په یوه خبرپاڼه کې ویلي، پر نوموړي د قتل په جرم د "قصاص" حکم عملي شو.

په افغانستان کې د ملګروملتونو مرستندوی ماموریت یا یوناما هم پرون د دغه اعدام په وړاندې غبرګون کې په عام محضر کې اعدامونه، د بشري حقونو په برخه کې د افغانستان د نړیوالو ژمنو خلاف عمل وباله او د هغو د درېدو غوښتنه یې وکړه.

د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګروملتونو ځانګړي راپور ورکونکي ریچارد بېنيټ هم دغه اعدام "زړه بوږنونکی" وباله او پر طالبانو یې غږ وکړ، چې دا ډول سزاوې سمدستي ودروي.

د افغانستان د خبریالانو مرکز پرون خبر ورکړ چې په ننګرهار کې طالبانو دولتي ادارو ته امر کړی دی چې، نه به عکس اخلي نه به تصویر خپروي.

په ننګرهار کې یوشمېر رسنیو د افغانستان د خبریالانو مرکز ته ویلي دي، د ننګرهار اطلاعات او کلتور ریاست دوی ته د تصویرونو او ویډیوګانو د نه اخیستو او خپرېدو خبر ورکړی دی.

په ننګرهار کې د طالبانو د والي مرستیال مولوي عزیزالله مصطفی دولتي ادارو او ولسوالانو ته ویلي دي، د ملاهبت‌الله اخندزاده د فرمان له‌‌مخې د ژوندي‌سرو د عکس اخیستل او خپرېدل منع دي.

تر اوسه پورې د ملاهبت‌الله اخندزاده دغه فرمان چې د زمري میاشتې په یو دېرشمه صادر شوی دی په کندهار، تخار، بادغیس او هلمند کې عملي شوی دی او په دغو ولایتونو کې دولتي او خصوصي تلوېزیونه تړل شوې دي.

فرانسې په افغانستان کې د خوړو له نړیوال پرګرام سره د درې میلیونه یورو مرسته وکړه.

د خوړو نړیوال پروګرام په خپله ایکس‌پاڼه (پخواني ټویټر) کې پرون د دې مرستې خبر ورکړ.

د راپور له‌‌مخې په‌‌دې مرسته به د افغانستان په لومړنیو ښوونځیو کې له پنځلس زرو څخه زیاتو هلکانو او نجونو ته هره ورځ یوه اندازه صحي خواړه چمتو شي او له پنځه‌دېرش زرو څخه زیات کسان به د خپلې ټولې کورنۍ د تغذیې د ښه کولو لپاره نباتي غوړي ترلاسه کړي.

د خوړو نړیوال پروګرام وایي، سږکال د مالي بحران له امله نه‌دی توانېدلی چې دوه میليونه ښځو او ماشومانو ته د خوارځواکۍ د مخنیوي لپاره خواړه برابر کړي.

د طالبانو د ترانسپورت او هوایي چلند وزارت پرون په خپله ايکس‌پاڼه (پخواني ټویټر) کې د دې الوتنو خبر ورکړ او څرګنده یې کړه چې د کام ایر هوایي شرکت الوتنې به له‌‌دې وروسته په اوونۍ کې یو ځل د خوست له نړیوال هوایي ډګره د سعودي عربستان جدې ته ترسره شي.

ازادي راډیو نژدې دوې میاشتې مخکې دا خبر ترلاسه کړی و چې د خوست له هوایي ډګره به د جدې ترڅنګ د سعودي عربستان پلازمېنې ریاض ته هم الوتنې پیل شي.

د خوست نړیوال هوایي ډګر د دوه زره یو ویشتم کال د جولای په میاشت کې د هغه وخت ولسمشر اشرف غني پرانیست.

اټکل شوی دی چې نن د افغانستان په اتلس ولایتونو کې سخت ورښتونه وشي او سېلونه وبهیږي.

د طالبانو د هواپېژندنې ادارې د اټکل له‌‌‌‌مخې د افغانستان په ختیځ، شمال ختیځ، مرکزي او یوشمېر لوېدیځو ولایتونو کې به نن له پنځلسو تر پنځه‌دېرش ملي مترو پورې ورښتونه وشي.

په افغانستان کې سږکال د ورښتونو له امله د بهېدلو سېلونو په ترڅ کې تر درې سوه ډېرو کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړی دی او دې سېلونو ګڼ مالي زیانونه هم اړولي دي.

د طالبانو د حکومت د ټول‌ګټو وزارت د کندهار-هرات لارې په اوږدو کې د دوو جوماتونو د جوړېدو د چارو د پیلېدو خبر ورکوي.

دې وزارت نن چهارشنبې په خپله ایکس‌پاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې، د دې لارې په اوږدو کې یو جومات د هلمند په نادعلي ولسوالۍ کې او بل د همدې ولایت په واشیر ولسوالۍ کې جوړیږي.

دواړه جوماتونه هر یو د څه کم ۳۴ميلیونه افغانیو په لګښت د دوو خصوصي ودانیزو شرکتونو له‌‌خوا جوړیږي، چې چارې به یې په یوه کال کې بشپړې شي.

د طالبانو د حکومت د ټول‌ګټو وزارت په خبره، د خپل مشر ملاهبت‌الله اخندزاده له‌خوا دې وزارت ته دنده سپارل شوې چې، په افغانستان کې د لویو لارو په اوږدو کې ۷۵ محرابه جوماتونه ورغوي چې، په یوه وخت کې به د درې سوه لمونځ کونکو، ۱۷۰ نارینه‌‌و او ۱۳۰ ښځینه‌و ظرفیت لري او ټول تاسیسات به یې هم پر سولري برېښنا سمبال وي.

د طالبانو د حکومت د مخابراتو او معلوماتي ټکنالوژۍ وزارت په‌دغه هېواد کې د مکالمو او انټرنیټي خدمتونو لپاره نوې بیې اعلان کړي دي.

د دغو بیو د نوم‌لړ له‌‌مخې د یوې واحدې شبکې د سیم‌‌کارتونو ترمنځ خبرې دقیقه په (یو اعشاریه دېرش) افغانۍ او له یوې شبکې بلې ته (یو اعشاریه څلوېښت) افغانۍ ټاکل شوی.

د مکالمې په دغې بیه کې د تېر پرتله دېرش-تر شپږ دېرش فیصدو پورې کموالی راغلی دی.

د مخابراتو او معلوماتي تکنالوژۍ وزیر نجیب‌الله حیات حقاني نن چهارشنبه رسنیو ته ویلي چې د یوه جي بي میاشتني انټرنیټ بیه ۹۵ افغانۍ ټاکل شوې چې د پخوا پرتله ۱۴ فیصده کموالی ښيي.

له یوې شبکې بلې ته د لیکلي پيغام یا اس‌ایم‌‌‌اس بیه هم یوه نیمه افغانۍ ټاکل شوې چې پخوا ته په کتو اته شپیته په سلو کې کموالی راغلی دی.

ټاکل شوې دغه بیې د نوي ۲۰۲۵ کال له پيله عملي شي.

تر دې وړاندې بیا ګڼو افغانانو د انټرنیټ او مخابراتي شبکو له کمزوري فعالیته شکایتونه کړي او ویلې يې دي، بیې یې هم د ګاونډیو هېوادونو پرتله لوړې دي.

په افغانستان کې د ملګروملتونو مرستندوی ماموریت (یوناما) ویلي چې، په عام محضر کې اعدامونه، د بشري حقونو په برخه کې د افغانستان د نړیوالو ژمنو خلاف کار دی.

یوناما نن چهارشنبه پر خپله ایکس‌‌پاڼه/پخواني ټویټر لیکلي چې دا اعدامونه باید پای ومومي.

د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګروملتونو ځانګړي راپورتر ریچارد بېنيټ هم دغه اعدام "زړه بوږنونکی" بللی او غندلی یې دی.

بېنیټ هم، چې افغانستان ته یې پر تګ بندیز لګېدلی، پر طالبانو غږ کړی چې دا ډول سزاوې ودروي.

طالبانو نن چهارشنبه د پکتیا د مرکز ګردیز په ورزشي سټډیوم کې یو کس په عام محضر کې اعدام کړ.

د طالبانو سترې محکمې په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې، د محمد ایاز اسد په نوم یو کس نن چهارشنبه د قتل په جرم "قصاص" شوی دی.

فرانس پریس خبري اژانس لیکلي چې، نوموړی د مقتول د کورنۍ له‌‌خوا درې ډزه پر ټټر ویشتل شوی دی.

د قصاص په دغو مراسمو کې د طالبانو د کابینې مهمو غړو له هغې ډلې د کورنیو چارو سرپرست وزیر سراج‌‌الدین حقاني ګډون کړی دی.

د راپورونو له‌‌‌مخې دا د طالبانو له بیا واکمنۍ راهیسې د قصاص شپږم حکم دی چې عملي کېږي.

د طالبانو د حکومت د مخابراتي خدمتونو د تنظیم ادارې یا (اترا) مشر سید برات شاآغا ندیم د جنوبي اسیا د یوشمېر ادارو په غونډه کې د ګډون په هدف نن هند ته روان شوی دی.

د طالبانو ویاند ذبیح‌الله مجاهد ویلي چې، د اترا د دغه چارواکي په مشرۍ افغان پلاوی به په هند کې د جنوبي اسیا د "مقرراتي ادارو" په غونډه کې ګډون وکړي.

ښاغلي مجاهد پر خپله ایکس‌‌پاڼه یا پخواني ټویټر د دغه خبر نور جزیات نه‌دي ورکړي.

دا سفر داسې مهال کېږي چې تېره اوونۍ د افغانستان لپاره د هند د بهرنیو چارو وزارت ځانګړی استازی جې پي سینګ کابل ته تللی و او د طالبانو د کابینې له مهمو غړو، له هغې ډلې د دفاع او بهرنیو چارو له سرپرست وزیرانو، ملا محمد یعقوب مجاهد او امیرخان متقي سره یې د کابل او نوي ډیلي پر اړیکو خبرې کړې وې.

پرون سه‌‌شنبه د طالبانو حکومت د هند په ممبي ښار کې د افغانستان جنرال قونسلګرۍ ته حافظ اکرام‌‌‌الدین کامل د خپل سرپرست استازي په توګه وګماره، چې د راپورونو له‌‌مخې هند دغه استازی تایید کړی دی.

دغه لوبډله له بنګله‌دېش سره د درېیو پنځوس اوره لوبو د لړۍ لپاره متحده عربي اماراتو ته تللې وه، چې هلته یې د دغې لړۍ دوه لوبې او اتلولي وګټله.

دا په تېرو څو میاشتو کې درېیم ځل دی چې افغانستان د کرکټ په برخه کې ورته بریاوې لري.

د کرکټ ملي لوبډلې د تېرې میزان یا تلې میاشتې په لومړیو کې له جنوبي افریقا څخه هم یوه لوبلړۍ ګټلې وه.

د کرکټ الف لوبډله د تېرې اکتوبر میاشتې په وروستیو کې د اسیایي لوبو اتله شوه.