په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندوی ماموریت یا یوناما وايي، په هرات کې له زلزلې یو کال وروسته لا هم په دغه ولایت کې ګڼې زیانمنې شوې کورنۍ مرستو ته اړتیا لري.

یوناما د دوشنبې په ورځ پر خپله ایکس پاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې ملګرو ملتونو او ملګرو یې له پېښې وروسته له سلګونو زرو کسانو سره مرستې کړې دي.

دغه دفتر زیاته کړې چې د افغانستان د خلکو لپاره بېړنۍ مرستې ته اړتیا ده.

تر دې مخکې د ماشومانو د ملاتړ لپاره د ملګرو ملتونو مرستندوی صندوق یا یونیسف ویلي وو، په هرات کې د وروستۍ زلزلې یو کال پوره شو او کورنۍ اوس بېرته په خپلو پښو د درېدو په حال کې دی.

یونېسف په دې مناسبت نن په خپله ایکسپاڼه پخواني ټویټر کې لیکلي چې په دې برخه کې پرمختګ نازک دی.

دغې ادارې د ماشومانو د اساسي اړتیاوو د پوره کېدو او ټولنو د پیاوړتیا لپاره د نور ملاتړ غوښتنه کړې چې دوی د بقا لپاره اساسي خدمات او سرچینې ولري.

د تېرکال د تلې یا میزان پر ۱۵مه او ۱۷مه پرله‌پسې زلزلو ګلران او زنده جان ولسوالۍ ولړزولې چې ملګرو ملتونو د مړو کسانو شمېر ۱۰۰۰ او د زیانمنو شویو ۴۳زره یاد کړی دی.

زلزله ځپلو ویلي چې د کال له تېرېدو وروسته هم ټولو ته کورونه نه دي ورکړل شوي او ځینې یې اساسي خدمات نه لري.

د ماشومانو د ملاتړ لپاره د ملګرو ملتونو مرستندوی صندوق یا یونېسف وايي، په هرات کې د وروستۍ زلزلې یو کال پوره شو او کورنۍ اوس بېرته په خپلو پښو د درېدو په حال کې دي.

یونېسف په دې مناسبت نن په خپله ایکسپاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې په دې برخه کې پرمختګ نازک دی.

دغې ادارې د ماشومانو د اساسي اړتیاوو د پوره کېدو او ټولنو د پیاوړتیا لپاره د نور ملاتړ غوښتنه کړې چې دوی د بقا لپاره اساسي خدمات او سرچینې ولري.

د تېرکال د تلې یا میزان پر ۱۵مه او ۱۷مه پرله‌پسې زلزلو ګلران او زنده جان ولسوالۍ ولړزولې چې ملګرو ملتونو د مړو کسانو شمېر ۱۰۰۰ او د زیانمنو شویو ۴۳زره یاد کړی دی.

زلزله ځپلو ویلي چې د کال له تېرېدو وروسته هم ټولو ته کورونه نه دي ورکړل شوي او ځینې یې اساسي خدمات نه لري.

د افغانستان د کرکټ ملي لوبډلې سوکه توپ اچونکی نوراحمد د کربین لیګ د مخکښ توپ اچونکي او د ټورنمنټ د غوره لوبغاړي جایزې وګټلې.

د کربین لیګ یا سي پي ایل سیالو پایلوبه پرون یکشنبه د اکټوبر په ۶مه نېټه د ویسټ اینډيز د پروېډینس په لوبغالي کې د سنټ لوشیا کینګز او ګیانا امازون واریرز لوبډلو ترمنځ ترسره شوه چې د ۶ وېکټو په تفاوت سنټ لوشیا وګټله او د کربین لیګ د سږني پړاو اتله شوه.

په پایلوبه کې ګایانا لوبډلې ۱۳۸ منډې کړې وې او سنټ لوشیا په نولسم اور کې د ۴ وېکټو په سوځېدو سره هدف پوره کړ.

نوراحمد چې د سنټ لوشیا په لوبډله کې لوبېده، په پایلوبه کې یې ۳ لوبغاړي وسوځول او په ټولیزه توګه یې په ټورنمنټ کې ۲۲ وېکټې واخیستې چې تر ټولو توپ اچونکو مخکې و او د ټورنمنټ د غوره لوبغاړي جایزه یې هم وګټله.

دغه راز د یاد لیګ د ګایانا په لوبډله کې رحمن‌الله ګربز لوبېده، خو په پایلوبه کې په صفر وسوځېد.

د ویلو ده چې د کربین لیګ په سږني پړاو کې بیلابیلو لوبډلو ته څلور افغان لوبغاړي ولوبېدل.

د طالبانو د ټرانسپورټ او ملکي هوايي چلند وزارت د هواپېژندنې ریاست د افغانستان په ۳۲ ولایتونو کې د سختو بارانونو او سېلابونو خبرداری ورکړی دی.

دغه رياست نن په يوه خبرپاڼه کې ويلي چې نن دوشنبه په بدخشان، نورستان، تخار، کونړ، لغمان، ننګرهار، لوګر، پکتيا، خوست، پکتيکا، کابل، کاپيسا، بغلان، پنجشېر، پروان، سمنګان، ميدان وردګ، غزني، بامیان، دایکندي، غور، بلخ، سرپل، فاریاب، جوزجان، بادغیس، هرات، فراه، اروزګان، کندهار، زابل او هلمند ولایتونو کې د سختو بارانونو، تالندې برښنا او سېلابونو احتمال شته.

په خبرپاڼه کې ویل شوي، په بېلابېلو سیمو کې به د باران اندازه د ۱۵ او ۴۵ ملي مترو ترمنځ وي.

د افغانستان په اکثرو ولایتونو کې د بارانونو او سېلابونو خبرداری داسې وخت ورکول کېږي چې د کونړ په نرنګ ولسوالۍ کې د شنبې په ورځ سېلابونو لږ تر لږه یو کس مړ او ګڼ نور ټپیان کړل.

په دغې ولسوالۍ کې سېلابونو لسګونه کورونه او سلګونه جریبه کرنیزه ځمکه هم ویجاړه کړې ده.

له پاکستان او ایران څخه افغانستان ته د ۱۳۸ کورنیو د ستنېدو خبر ورکړل شوی دی.

باختر اژانس چې د طالبانو په کنټرول کې دی نن دوشنبه خبر ورکړی چې پرون د تورخم له لارې ۱۱ کورنۍ، د کندهار د سپین بولدک له لارې ۳۰، د نيمروز د ورېښمو پله له لارې ۶۰ او د هرات د اسلام کلا له لارې ۳۷ کورنۍ هېواد ته راستنې شوې دي.

په خبر کې نه دي ویل شوي چې دغه کورنۍ په خپله خوښه که په زوره افغانستان ته ستنې شوې دي.

د کډوالۍ نړيوال سازمان IOM تېره اوونۍ ویلي وو، يوه مياشت کې څه باندې ۲۳۰زره افغانان له ايرانه افغانستان ته راستانه شوي چې په دې شمېر کې ۴۳ سلنه یې په زوره افغانستان ته اخراج شوي دي.

ایران ویلي چې د ۲۰۲۵م کال د مارچ تر پایه به دوه میلیونه بې اسناده افغان پناه غوښتونکي له ایرانه وایستل شي.

په همدې حال کې له پاکستانه هم د نومبر میاشتې له لومړۍ نېټې د بې اسناده افغان کډوالو ډله‌ییز اخراج روان دی.

د ایران د امنیتي ځواکونو عمومي قوماندان یوځل بیا د خپل هېواد پر دې پرېکړې ټینګار وکړ چې د ۱۴۰۳ کال تر اخره به دوه میلیون افغان کډوال چې په ایران کې د استوګني قانوني اسناد نه لري، له خپلې خاورې وباسي.

احمد رضا رادان پرون له یوه تلوېزیون سره په مرکه دا خبره هم وکړه چې د کال له پیله تراوسه ایران ۵۰۰زره افغانان چې قانوني اسناد یې نه لرل له خپل هېواده ایستلي دي.

رادان زیاته کړه چې په همدې موده کې دوه نیم لکه افغانان په خپله خوښه خپل هېواد ته ستانه شوي دي.

رادان د خپل هېواد خلکو ته خبرداری ورکړ، که چېرته هغو بهرنیانو ته کار یا د استوګنی ځای ورکوي چې قانوني اسناد نه لري، له قانوني چلند سره به مخامخ شي.

د خوړو نړیوال پروګرام یا "ډبلیوایف‌پي" وایي، د سږ میلادي کال له پیله یې تراوسه په افغانستان کې له نږدې څلور میلیونه کسانو سره نغدي مرسته کړې او له دې ډلې نیمایي مېرمنې دي.

دغه پروګرام پرون په خپله ایکس‌پاڼه یا پخوانی ټویټر کې لیکلي چې دا ډول مرستې ښځو ته دا توان ورکوي چې د خپلې کورنۍ د غړیو اړتیاوې تر یوه بریده پوره کړي.

د خوړو نړیوال پروګرام په داسې وخت کې له نږدې څلور میلیونه افغانانو سره د مرستې خبر ورکوي چې د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ ادارې یا اوچا ویلي چې سږ کال په افغانستان کې د هغو کسانو شمېر څه باندې ۲۳ میلیونو ته رسېدلی چې بشري مرستو ته ضرورت لري.

اخوا د ملګروملتونو د خوړو نړیوال پروګرام د روانې تلې په ۱۳مه ویلي وو، په راروان ژمي کې یوازې د ۶ ميلیونو کسانو لاسنیوی کولی شي، حال دا چې څه باندې ۱۲ ميلیونه کسان به مرستو ته اړ وي.

د ملګرو ملتونو د خوړو نړیوال پروګرام وايي، راروان ژمی ښايي په افغانستان کې د ميلیونونو کسانو لپاره سخت وي.

په کابل کې نن د امام ابوحنیفه په نوم د سوداګرۍ او پانګونې د خونې د نندارتون دوهمه ده.

په دې نندارتون کې د افغانستان، منځنۍ او جنوبي اسیا هېوادونو، چین، ایران، ترکیې او جاپان تولیدات په څه باندې ۷۰۰ غرفو کې ایښودل شوي دي.

د طالبانو د حکومت د سوداګرۍ او صنعت وزارت په یوه اعلامیه کې ویلي چې د کرنې، د غالیو د صنعت، بانکدارۍ، روغتیا، لاسي صنایعو، ټرانسپورټ، لوژیستیک، ساختماني او زده‌کړو په ګډون بېلابېلو کورنیو او بهرنیو سکتورنو په دې نندارتون کې برخه اخیستې ده.

د نندارتون په لومړۍ ورځ یو شمېر مېرمنو شکایت درلود.

له دې ډلې د بلخ ولایت د شیریني د کارخانې مسوولې فرشتې اکبري ازادي راډیو ته وویل چې د نندارتون په شاتنۍ برخه کې یې مېرمنو ته ځای ورکړی دی.

اټکل کېږي چې نن او سبا د افغانستان په یو شمېر ولایتونو کې د سختو ورښتونو له امله د اوبو کچه لوړه شي او سېلابونه وبهېږي.

د طالبانو د اوبو او انرژۍ وزارت د خبرپاڼې له مخه به د دغو ورښتونو له امله د هریرود، هلمند، کابل، شمال او امو سیندونو په حوزو کې سېلابونه وبهېږي.

په دې خبرپاڼه کې د دغو سیندیزو حوزو شاوخوا له استوګنو خلکو غوښتل شوي چې ځانونه خوندي کړي.

د خوړو نړیوال پروګرام پرون ویلي چې افغانستان د نړۍ له هغو شپږو هېوادونو څخه یو دی چې د اقلیم د بحران تر ټولو لوړه کچه لري.

همدا تېره تېره اوونۍ د ننګرهار او کونړ ځینې سیمې سختو سېلابونو وځپلې چې له امله خلکو ته ګڼ مالي زیانونه ورسېدل.

د دغو سېلابونو له امله څلور کسان مړه او تر ۳۰ نور ټپیان شوي دي.