د امریکا د متحده‌ایالتونو ولسمشر جوبایډن وایي، تر اوسه په‌دې اړه پرېکړه نه‌ده شوې چې اسراییل ایران ته څه ډول ځواب ورکړي، خو هغه سپارښتنه کوي چې اسراییل دې د ایران د تېلو پر تاسیساتو برید نه‌کوي.

بایډن دغه څرګندونې پرون جمعه په سپینه ماڼۍ کې د خبري غونډو په تالار کې چې هغه ډېر نه راڅرګندیږي، خبریالانو ته یوه ورځ وروسته له هغې وکړې چې ویلي یې وو، پر دغسې بریدونو خبرې روانې دي.

بایډن وویل، که دی د اسراییل پر ځای وای نو به یې د ایران د تېلو له تاسیساتو پرته په نورو بدیلو هدفونو فکر کړای وای.

بایډن زیاته کړه چې اسراییل پر دې هېواد د ایران د تېرې سه‌شنبې د ورځې د توغندوییز پراخ برید په وړاندې د غچ اخیستونکي اقدام په اړه کومې نتیجې ته نه‌دی رسېدلی، چې د دې هېواد په وړاندې څه ډول او څرنګه اقدام ترسره کړي.

بایډن همدارنګه وویل، د اسراییل صدراعظم بنیامین نتنیاهو باید د هر راتلونکي اقدام په اړه په پرېکړه کې د امریکا ملاتړ په پام کې ونیسي او زیاته یې کړه، ده هڅه کړې چې په منځني ختیځ کې د یوې بشپړې جګړې د مخینوي لپاره نړیوال ملاتړ راجلب کړي.

د امریکا د ولسمشر تر دې څرګندونو مخکې پرون د ایران لوی مشر ایات‌‌الله علي خامنه‌یي په تهران کې د جمعې په خطبه کې پر اسراییل د ایران برید قانوني او مشروع وباله او ویې ویل چې که اړتیا وي تهران به بیا هم دغه کار ترسره کړي.

د روغتیا نړیوال سازمان (WHO) ویلي دي چې د شري له امله مړینې د ۲۰۰۰ او ۲۰۲۴ کلونو ترمنځ شاوخوا ۸۸ سلنه راکمې شوې دي، او د واکسیناسیون هڅو په همدې موده کې نژدې ۵۹ میلیونه انسانان له مرګه ژغورلي دي.

دې سازمان د پنجشنبې په ورځ، (د ډسمبر په ۲۵مه) په په خبرپاڼه کې وویل، سره له دې اوږدمهالو لاسته راوړنو، د شري ناروغي یو ځل بیا په نړیواله کچه د زیاتېدو په حال کې ده او دا چاره د ناروغۍ د کنټرول په برخه کې د تېرو کلونو پرمختګونه له ګواښ سره مخامخ کوي.

د راپور له مخې، یوازې په ۲۰۲۴ کال کې په ټوله نړۍ کې د شري شاوخوا ۱۱ میلیونه پېښې ثبت شوې دي، چې دا د واکسین په پوښښ او عامه روغتیايي سیستمونو کې د موجودو تشو څرګندونه کوي.

د روغتیا نړیوال سازمان ټینګار کړی چې د شري د خپرېدو د مخنیوي لپاره پکار ده چې لږ تر لږه ۹۵ سلنه وګړي د شري د واکسین دوه پړاوونه ترلاسه کړي، خو دا هدف لا هم په ډېرو هېوادونو کې نه دی پوره شوی.

د امریکا متحدایالتونه وایي چې د نایجریا د حکومت په غوښتنه یې د دغه هېواد په شمال لوېدیځ کې د «اسلامي دولت» ډلې (داعش) پر مرکزونو هوايي بریدونه کړي دي.

د رویټرز خبري اژانس د راپور له مخې، د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د پنجشنبې په ورځ (د مرغومي په څلورمه) اعلان وکړ چې د امریکا پوځ د نایجریا د سوکوتو ایالت په قلمرو کې د داعش پر وسله والو پوځي عملیات کړي دي. د هغه په وینا، دا عملیات د سیمې د مسیحیانو پر وړاندې د دې ډلې د بریدونو د مخنیوي په هدف شوي دي.

د امریکا د پوځ د افریقا قوماندانۍ (افریکام) هم تایید کړې چې دا هوايي بریدونه د نایجریايي چارواکو په همغږۍ ترسره شوي او په پایله کې یې د یادې ډلې یو شمېر غړي وژل شوي دي. افریکام په یوه بیان کې، چې وروسته خپور او بیا لېرې شو، ویلي و چې دا عملیات د نایجریا د حکومت په رسمي غوښتنه ترسره شوي دي.

د استانبول پولیسو د پنجشنبې په ورځ په امنیتي عملیاتو کې د «داعش» ترهګرې ډلې د غړیتوب په شک ۱۱۵ کسان نیولي دي.

دا عملیات وروسته له هغه ترسره شول چې د کرسمس د مراسمو او د نوي کال د لمانځنو پر مهال د احتمالي بریدونو په اړه خبرداري ترلاسه شوي وو.

د استانبول د عمومي څارنوالۍ د معلوماتو له مخې، د ۱۳۷ شکمنو کسانو پر ضد د نیولو حکم صادر شوی و، چې تور پرې لګېدلی و د کال د پای د جشنونو په ترڅ کې د بریدونو د تنظیم هڅه یې کوله.

پولیسو د استانبول په بېلابېلو سیمو کې پر ۱۲۴ ځایونو چاپې ووهلې، چې په پایله کې یې ۱۱۵ کسان ونیول شول او د پاتې ۲۲ شکمنو د نیولو هڅې لا هم روانې دي.

د پلټنو پر مهال امنیتي ځواکونو لاسي وسلې، مهمات او یو شمېر اسناد هم کشف او ضبط کړي دي.

د څارنوالۍ دفتر ویلي چې یو شمېر نیول شوي کسان له هېواد څخه بهر په وسله‌والو نښتو کې د ګډون له امله پېژندل شوي وو، او د ځینو نورو پر ضد د ملي او نړیوالو ترهګریزو جرمونو په تړاو د توقیف حکمونه لا له وړاندې صادر شوي وو.

تر دې وړاندې، د انقرې ولایت امنیه قومندانۍ د دسمبر په ۱۹مه خبرداری ورکړی و چې داعش ښايي د نوي کال له شپې مخکې په انقره او استانبول کې بریدونه وکړي.

د اسراییل امنیتي چارواکو د پنجشنبې په ورځ اعلان وکړ چې یو اسراییلي وګړی یې د ایران له استخباراتي ادارو سره د همکارۍ په تور نیولی دی.

د د اسراییل د پولیسو او داخلي استخباراتو، شین‌بت د ګډې خبرپاڼې له مخې، دا کس تورن دی چې د ایراني عناصرو په لارښوونه یې د حساسو سیمو نقشې او عکسونه اخیستل، چې پکې د اسراییل د پخواني صدراعظم نفتالي بنت د استوګنې ځای هم شامل دی.

د خبرپاڼې له مخې، نوموړي وروسته اخیستي تصویرونه د پیسو په بدل کې بهرنیو لورو ته لېږلي دي.

د شمالي وزیرستان د میرلي سیمې اوسیدونکي وایي چې د پوځیانو او وسله والو د نښتې پرمهال د خلکو پر کورونو توغندي او مرمۍ لګیدلې دي چې د ماشومانو په ګډون شاوخوا پنځلس ملکیان ټپيان شوې دي.

ملک نثار علي خان چې په سیمه کې د عوامي نشنل ګوند مشر دی، مشال راډیو ته وویل چې دا نښته نن سهار پيل شوه او د ده پر کور د توغندي د لګیدو له امله د ده لور، ورور او وراره ټپیان شوې دي.

د وزیرستان ملکي ادارې او د پاکستان پوځ تر اوسه د دې جګړې په اړه څه نه دې ویلي، خو تر دې مخکې یې بیا بیا د پوځي عملیاتو پرمهال د ملکیانو د خوندیتوب ژمنې کړې دي.

اسراییل نن ایران ته د جاسوسۍ په تور د یوه اسراییلي د نیولو خبر ورکړ. دا کس څو ورځې وروسته تر دې نیول شوی دی چې ایران یو ایرانی اسراییل ته د جاسوسۍ په تور اعدام کړ.

په اسراییل کې نیول شوی تورن کس څو څلویښت کلن دی چې په ریشون لتسیون ښار کې ژوند کوي.

د اسراییلي پولیسو او استخباراتو په ګډه اعلامیه کې راغلې دي چې پر دې کس د پخواني صدراعظم نفتالي بینت کور ته څیرمه عکس اخیست. په بیان کې ویل شوې دي چې دې سړي په خپل ښار کې د بیلابیلو ځایونو عکسونه اخیستې دي او د پیسو په بدل کې یې پلورلي دي.

اسراییل او ایران له اوږدې مودې راهیسې یو بل په جاسوسۍ تورنوي.

د ترکیې د استانبول د لوی څارنوال دفتر نن وویل چې د اسلامي دولت( داعش) په لسګونو مشکوک غړي نیول شوې دي.

د استانبول د لوی څارنوالي دفتر په ایکسپاڼه کې لیکلي دي پولیسو معلومات ترلاسه کړې وو، چې د اسلامي دولت غړي په ترکیه کې پلان لري چې د کرسمس او نوي کال پر مراسمو حملې وکړي.

د دې څارنوالي د بیان له مخې پولیسو په استانبول کې یوسل او څلرویشت ځایونه پلټلي او له یوسل او اووه دیرش مشکوکو کسانو څخه یې یوسل او پنځلس نیولي دي. په بیان کې د یوشمیر تومانچو او مهماتو د نیولو خبر هم ورکړل شوی دی.

د روسیې په جنوبي بندر تیمریوک کې د تیلو دوه ټانکرونه د اور لمبه شوي دي.

د کراسنوډر په سیمه کې د نننۍ اورلګېدنې لامل چارواکو د اوکراین د بې پيلوټه الوتکو برید بللی دی.

رویټرز لیکلي چې د اور لمبو شاوخوا دوه زره متر مربع ځمکه نیولې وه.

په پیښه کې د سر د احتمالي زیان په اړه څه نه دي ویل شوي.

دا د روسیې او اکراین ترمنځ د تاوتریخوالي تر ټولو تازه پیښه ده، هغه جګړه چې اوسمهال یې پای ته رسېدو ته نړیوالې هڅې ډېرې ګړندۍ شوي دي.

د کاتولیکو عیسویانو مشر پاپ لېو د کریسمس یا حضرت عیسی د زېږېدو د کلیزې په مراسمو کې د نړیوالې مهربانۍ او سولې غوښتنه وکړه.

هغه پرون چهارشنبه ماښام په روم کې د کریسمس مراسمو ته خپله لومړنۍ وینا کې وویل، "کریسمس د هیلو جشن دی او مونږ د سولې په پیغام راوړونکو بدلوي."

له شدید ورښت سره سره زرګونه کسان د سنټ پېټر په میدان کې راټول شوي وو او د پاپ وینا یې د سړک پر سر لګول شویو بوردونو باندې له نژدې کتله.

د کریسمس مراسم په ټوله اروپا، امریکا او د نړۍ په نورو عیسوي مذهبه ټولنو کې له پرون غرمې راهیسې پيل او د جمعې تر ماښامه دوام کوي.

د تایوان په جنوب ختیځ کې د تایتونګ سیمه؛ نن د ریښتر په کچه شپږ اعشاریه یو درجې زلزلې ولړزوله.

تر دې دمه د اوښتو زیانونو راپورونه نه دې خپاره شوي.

د زلزلې ټکانونه په پلازمینې تایپي کې هم احساس شوې دي.

په دوه زره شپاړسم کال کې د تایوان په جنوب کې زلزلې تر سلو ډیر کسان وژلي وو او په نولس سوه نهه نویم کال کې یوې زلزلې په دغه هیواد کې تر دوه زره ډیر تلفات لرل.